Page 213 - ระบบสำนักงานอัตโนมัติและพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
P. 213
โลจิสติกส์และโซ่อุปทานในะรบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ 12-5
เรือ่ งท ี่ 12.1.1
ความร เู้ บ้ืองต้นเก่ียวกับโลจสิ ตกิ ส์
ปัจจุบันเป็นย ุคท ี่ม ีก ารแ ข่งขันท างการค ้าส ูง ทำให้อ งค์กรต ่างๆ ต้องหาว ิธีก ารบ ริหารธุรกิจแ นวใหม่ เพื่อท ำให้
องค์กรตนเองอยู่รอดได้ ไม่ว่าจะเป็นการจำหน่ายสินค้าที่มีต้นทุนต่ำ หรือระบบการจัดส่งสินค้าที่มีประสิทธิภาพ
ลดต ้นทุน ประหยัดค ่าใช้จ ่าย รวมท ั้งก ารนำเทคโนโลยีส ารสนเทศเข้าม าช ่วยในก ารเชื่อมโยงร ะบบข ้อมูลภ ายในอ งค์กร
ทั้งด้านบ ัญชี การเงิน การผลิต การขายและจ ัดจำหน่าย การให้ข ้อมูลข่าวสารท ี่มีค วามร วดเร็วมากข ึ้น สิ่งเหล่าน ี้ทำให้
องค์กรที่มีการปรับตัวสามารถอยู่รอดและดำเนินธุรกิจต่อไปได้ การจัดการโลจิสติกส์เป็นสิ่งที่เข้ามาประยุกต์ใช้เพื่อ
วางแผนกลยุทธ์ พัฒนาแ ละปรับรูปแบบของก ารแ ข่งขันให้ทัดเทียมแ ละอยู่รอดได้
1. แนวคดิ พ ืน้ ฐ านของโลจ ิสติกส์
แนวคิดข องโลจ ิสติกส์ (logistics) เริ่มม ีม าพ ร้อมกับการสู้ร บของม นุษยชาติ การแพ้แ ละช นะขึ้นอยู่ก ับค วาม
แข็งแกร่ง ขวัญก ำลังใจข องท หารในก องทัพ และส ิ่งท ีข่ าดไมไ่ดค้ ือ ความส ามารถในก ารว างแผน ไมว่ ่าจ ะเป็นก ลยุทธใ์น
การสู้รบ รวมท ั้งค วามสามารถในก ารล ำเลียงส ัมภาระต่างๆ เสบียงอาหาร การเคลื่อนพล และว ิธีการเลือกเส้นทางท ี่ใช้
ในก ารเดินก องทัพ สิ่งเหล่าน ี้ล ้วนเป็นพ ื้นฐ านข องก ารนำก องทัพส ู่ช ัยชนะแ ทบท ั้งส ิ้น นโปเลียน โบน าป าร์ต (Napoleon
Bonaparte) (นโปเลียนท ี่ 1) ได้ป กครองด ินแ ดนส ่วนใหญ่ข องท วีปย ุโรป กล่าวถ ึงก ารจ ัดก ารโลจ ิส ติก ส์ไว้ว ่า “กองทัพ
เดินด ้วยท้อง” ซึ่งเป็นต้นแบบข องป ระเทศต ่างๆ ทำให้การจ ัดก ารโลจ ิส ติก ส์ได้ถ ูกน ำม าใช้ในการสนับสนุนยุทธปัจจัย
ใหก้ องทัพส หรัฐอเมริกาท ีจ่ ะต ้องม กี ารส นับสนุนส ่งเสริมก ารผ ลิตอ าวุธแ ละก ารส ่งก ำลังบ ำรุงข องป ระเทศอ ย่างต ่อเนื่อง
ทำให้ส หรัฐอเมริกาเป็นผู้นำท างด้านโลจ ิสติก ส์หลังจากย ุคสงครามเย็น (cold war) สิ้นสุดลง และเริ่มเป็นการแ ข่งขัน
ทางด้านธุรกิจ ประเทศมหาอำนาจได้สนับสนุนองค์กรข้ามชาติ โดยใช้กลไกการค้าโลกเข้ามาเพิ่มความได้เปรียบใน
การแ ข่งขันท างธุรกิจก ารค้า องค์กรเหล่านี้ได้นำการจ ัดก ารโลจิส ติก ส์เข้าม าใช้แทบท ั้งส ิ้น ทำให้มองเห็นว ่าการจ ัดก าร
โลจิสติกส์ช่วยองค์กรในการแข่งขันทางธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นการสร้างความต้องการ (demand) การจ่ายแจกสินค้า
(supply) ทำให้กิจการธุรกิจส ามารถดำเนินไปอ ย่างม ีประสิทธิภาพ
จะเห็นว่า ปัจจัยที่จะนำพาอ งค์กรให้ประสบค วามสำเร็จได้เปลี่ยนแปลงไปจ ากเดิม ไม่ว ่าจ ะเป็นน วัตกรรมใน
การผ ลติ พฤตกิ รรมผ บู้ รโิ ภค ภาพล กั ษณอ์ งคก์ ร คณุ ลกั ษณะก ารต อบส นองต อ่ ผ บู้ รโิ ภค สิง่ เหลา่ น ไี้ มไ่ ดเ้ ปน็ เพยี งป จั จยั
ที่จะท ำให้ธุรกิจประสบกับค วามส ำเร็จภายใต้ก ารแ ข่งขันที่ม ีส ภาพแวดล้อมที่แปรเปลี่ยนไปอ ย่างร วดเร็ว ดังในภ าพที่
12.1 แสดงป ัจจัยพ ื้นฐานข องการสร้างความสำเร็จในการด ำเนินธุรกิจ ประกอบด้วย 3 สิ่ง ได้แก่ องค์กร (company)
ลูกค้าหรือผู้ใช้บริการ (customer) และอ งค์กรค ู่แ ข่ง (competitor) จะเห็นว ่าการแ ข่งขันร ะหว่างอ งค์กรและองค์กร
คู่แข่งจะต้องพยายามสร้างความแตกต่างเพื่อเพิ่มคุณค่าให้ลูกค้าหรือผู้ใช้บริการคัดเลือก สิ่งที่จะทำให้องค์กรสร้าง
ความได้เปรียบในการแข่งขันมักเกิดจากความสามารถขององค์กรนั้นๆ ทำให้ลูกค้ารู้สึกว่าสินค้าหรือการให้บริการ
มีความแตกต่างและคุ้มค่ากับการจ่ายเงิน ดังนั้น ในการนำพาให้ธุรกิจประสบความสำเร็จได้ต้องอาศัยกลยุทธ์และ
ความส ามารถ สิ่งเหล่าน ี้สามารถใช้ก ารจัดก ารโลจ ิส ติก ส์เข้ามาช ่วยนำพาองค์กรให้บรรลุสู่ช ัยชนะในการแ ข่งขันได้
ลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช