Page 15 - การวิจัยการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 1
P. 15
แนวคิดเกี่ยวกับการวิจัยการบริหารการศึกษา 1-5
เรือ่ งท่ี 1.1.1 การแบง่ ยคุ สมัยของแนวคดิ
พัฒนาการของการบริหารโดยทั่วไปแบ่งเป็นสามยุคคือ 1) การบริหารเชิงวิทยาศาสตร์ (ค.ศ.
1910–1930) 2) การบริหารเชิงมนุษยสัมพันธ์ (ค.ศ. 1930–1950) 3) การบริหารเชิงพฤติกรรมศาสตร์ (ค.ศ.
1950–ปัจจุบัน) พัฒนาการของการบริหารมีอิทธิพลต่อการบริหารการศึกษา กล่าวคือ แนวคิดในการบริหาร
การศึกษาเปลี่ยนแปลงตามแนวคิดของการบริหารทั่วไป เช่น ในระหว่าง ค.ศ. 1910–1930 ซึ่งเป็นยุคของ
การบริหารเชิงวิทยาศาสตร์ นักวิชาการบริหารการศึกษาโดยเฉพาะในสหรัฐอเมริกาก็หันมายึดการศึกษาการ
บริหารการศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์ เช่น มีการวิเคราะห์งาน (job analysis) และการเน้นเรื่องประสิทธิภาพของ
การบริหารเมื่อถึงยุคของการบริหารเชิงมนุษยสัมพันธ์ นักวิชาการบริหารการศึกษาก็หันมาสนใจการบริหาร
เชิงมนุษยสัมพันธ์ เช่น การบริหารแบบประชาธิปไตย (democratic administration) เป็นต้น
คัลเบอร์ตสัน (Culbertson. 1988: 21) ได้วิเคราะห์พัฒนาการของแนวคิดในการสร้างศาสตร์ทาง
ดา้ นบรหิ ารการศกึ ษา จาก ค.ศ. 1875 ถึง ค.ศ. 1985 และได้แบง่ พฒั นาการของแนวคิดออกเปน็ 5 สมัย ดงั นี้
1. สมัยการคาดคะเน (speculative) (ค.ศ. 1875–1900)
2. สมัยปฏิฐานนิยม (Positivism) (ค.ศ. 1901–1925)
3. สมัยปฏิบัตินิยมและปฏิฐานนิยม (Pragmatism and Positivism) (ค.ศ. 1926–1950)
4. สมัยปฏิฐานนิยมเชิงตรรกะ (Logical Positivism) (ค.ศ. 1951–1966)
5. สมัยปรัชญาหลากหลาย (ค.ศ. 1967–1985) ได้แก่ หลังปฏิฐานนิยม (post–positivistic)
ปรากฏการณ์นิยม (phenomenological) และทฤษฎีวิพากษ์ (critical theory)
จะเห็นได้ว่า จาก ค.ศ. 1951 ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของยุคการบริหารเชิงพฤติกรรมศาสตร์ จนถึง ค.ศ.
1985 คัลเบอร์ตสันได้แบ่งพัฒนาการของแนวคิดหรือปรัชญาเกี่ยวกับการบริหารการศึกษาเป็น 2 ระยะคือ
1) ระหว่าง ค.ศ. 1951–1966 และ 2) ระหว่าง ค.ศ. 1967–1985 แต่ละระยะมีแนวคิดแตกต่างกัน ดังปรากฏ
ในตารางที่ 1.1
