Page 37 - การเมืองการปกครองไทย หน่วยที่ 1
P. 37
1-27
เฉลยแ บบประเมนิ ผ ลตนเองหน่วยท ี่ 1
ก่อนเรียน
1. แนวคิดร าช าธิปไตยถ ือก ำ�เนิดน ับต ั้งแตอ่ ดีตส มัยก รีก-โรมัน สมัยก ลาง และต ่อเนื่องถ ึงส มัยใหม่
ราช าธิปไตย คือ แนวคิดแ ละร ะบอบก ารป กครองท ี่พ ระม หาก ษัตริย์ท รงม ีพ ระร าชอ ำ�นาจส ูงสุด ทรงม ีพ ระร าช
อำ�นาจเหนือผ ู้คนในแผ่นดิน ทรงเป็นองค์อ ธิปัตย์ เป็นเจ้าช ีวิต เป็นพ ระเจ้าแผ่นดิน ทรงใช้พ ระราชอ ำ�นาจท ั้ง
ทางด ้านน ิติบัญญัติ บริหาร และต ุลาการ ฐานอ ำ�นาจข องผ ู้ป กครองในร ะบอบร าช าธิปไตย มาจ ากก ารเมืองก าร
ปกครอง เศรษฐกิจ และส ังคม การจ ัดโครงสร้างส ถาบันท างการเมืองก ารป กครองข องร ัฐแ บบจ ารีตในภ ูมิภาค
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ดังเช่นประเทศไทย ส่วนใหญ่เป็นไปตามคติความเชื่อเกี่ยวกับระเบียบจักรวาล
แนวทางแ ละม ุมม องท ี่ม ตี ่อค วามเปลี่ยนแปลงข องร ะบอบร าช าธิปไตยแ บ่งอ อกเป็นส องส ่วน คือ แนวทางแ รก
มองว า่ ระบบก ารเมอื งก ารป กครองข องป ระเทศม คี วามต อ่ เนือ่ งย าวนาน การเปลีย่ นแปลงม าจ ากค วามต อ้ งการ
ของพระมหากษัตริย์ แนวทางที่สอง มองว่า การปฏิรูปการเมืองการปกครองที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้สถาบัน
พระมหาก ษัตริย์มีพ ระราชอำ�นาจอ ย่างเด็ดขาดในการบริหารแ ละก ารเมืองของประเทศ จากส องแ นวคิดน ี้น ำ�
ไปสู่การม องป ระเทศไทยในอดีตที่เป็นร ัฐป ลูกข ้าว จนถึงก ารเปลี่ยนแปลงเป็นร ัฐส มบูรณาญาสิทธิราชย์
ส่วนร ัฐแ บ่งอ อกเป็นส องร ูปแ บบ คือ รัฐแ บบจ ารีตแ ละร ัฐช าติ รัฐจ ารีตห รือร ัฐแ บบจ ารีตค ือป ระชาคม
ทางการเมืองร ูปแ บบห นึ่งท ีศ่ าสนาแ ละค วามเชื่อม อี ิทธิพลต ่อก ารจ ัดร ูปแ บบโครงสร้างส ังคมก ารเมือง อินเดีย
และจีนนับเป็นแหล่งกำ�เนิดของรัฐจารีตในโลกตะวันออกจากการเป็นแหล่งอารยธรรมที่สำ�คัญของโลกสู่
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทำ�ให้เกิดการปรับเปลี่ยนศาสนาและความเชื่อที่มา
จากแหล่งกำ�เนิดเหล่านี้ให้สอดคล้องกับบริบทและสภาพแวดล้อมของชุมชนท้องถิ่นแต่ละแห่งแนวคิดรัฐ
แบบจารีตมีสมมติฐานที่สำ�คัญมาจากความเชื่อเรื่องดวงดาวและจักรวาลที่มีอิทธิพลต่อมนุษย์ ส่วนรัฐชาติ
คือประชาคมทางการเมืองท ี่ป ระกอบด้วย ดินแดน ประชากร อำ�นาจอธิปไตย รัฐบาล ที่ประชาชนห รือผู้คน
ภายในรัฐมีความภักดีและความผูกพันจากเชื้อชาติ ประวัติศาสตร์ ความเป็นมา ขนบธรรมเนียมประเพณี
วัฒนธรรม วิถีชีวิต หรืออ ื่นใดร่วมกัน รัฐช าติน ับเป็นป รากฏการณ์ส มัยใหม่ที่โดดเด่น มีพ ัฒนาการม าจ ากร ัฐ
แบบส มบูรณาญาสิทธิราชย์ รัฐชาติแรกสุดในค วามหมายแ บบสมัยใหม่กำ�เนิดจ ากการประกาศอ ิสรภาพข อง
สหรัฐอเมริกาจ ากก ารเป็นอ าณานิคมข องอ ังกฤษใน ค.ศ. 1776 และก ำ�เนิดจ ากก ารป ฏิวัติใหญ่ข องฝ รั่งเศสใน
ค.ศ. 1789 ซึ่งเป็นการนำ�ความคิดที่ถ ือว่าอ งค์อ ธิปัต ย์ข องร ัฐคือป ระชาชน และเจตจำ�นงท ั่วไปของป ระชาชน
คือผ ลประโยชน์แ ห่งชาติมาจ ัดร ูปแ บบการป กครองที่เป็นร ูปธรรม
2. การเมืองก ารป กครองร ะบอบร าช าธิปไตยข องป ระเทศไทยแ บ่งอ อกเป็นส ี่ร ูปแ บบ ประกอบด ้วย
ปิตุราช าธิปไตย ธรรมราชาและจ ักรพรรดิราช เทวราชา และสมบูรณาญาสิทธิราชย์
