Page 37 - หลักการและแนวคิดทางการปฐมวัยศึกษา หน่วยที่ 4
P. 37
รูปแบบของการจัดการศึกษาปฐมวัย 4-27
สังคม วัฒนธรรม ที่เด็กอาศัยอยู่ ด้วยความรัก ความเอื้ออาทร และความเข้าใจของทุกคน เพื่อสร้างรากฐาน
คุณภาพชีวิตให้เด็กพัฒนาไปสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ เกิดคุณค่าต่อตนเองและสังคม เด็กทุกคนมีสิทธิ
ที่จะได้รับการอบรมเลี้ยงดูและส่งเสริมพัฒนาการ ตลอดจนการเรียนรู้อย่างเหมาะสม ด้วยปฏิสัมพันธ์ที่ดี
ระหว่างเด็กกับพ่อแม่ เด็กกับผู้เลี้ยงดูหรือบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถในการอบรมเลี้ยงดูและให้การ
ศึกษาเด็กปฐมวัยเพื่อให้เด็กมีโอกาสพัฒนาตนเองตามลำ�ดับขั้นของพัฒนาการทุกด้าน อย่างสมดุล และเต็ม
ตามศักยภาพ โดยกำ�หนดหลักการ ดังนี้
1. ส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้และพัฒนาการที่ครอบคลุมเด็กปฐมวัยทุกประเภท
2. ยึดหลักการอบรมเลี้ยงดูและให้การศึกษาที่เน้นเด็กเป็นสำ�คัญ โดยคำ�นึงถึงความแตกต่าง
ระหว่างบุคคล และวิถีชีวิตของเด็กตามบริบทของชุมชน สังคม และวัฒนธรรมไทย
3. พัฒนาเด็กโดยองค์รวมผ่านการเล่นและกิจกรรมที่เหมาะสมกับวัย
4. จัดประสบการณ์การเรียนรู้ให้สามารถดำ�รงชีวิตประจำ�วันได้อย่างมีคุณภาพและมีความสุข
5. ประสานความร่วมมือระหว่างครอบครัว ชุมชน และสถานศึกษาในการพัฒนาเด็ก
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (2548: 8) ได้เสนอหลักการในการจัดการปฐมวัยศึกษาในระบบว่า
หลักการจัดการศึกษาปฐมวัยสำ�หรับเด็กที่อายุตั้งแต่แรกเกิดถึง 5 ปี นั้นเป็นหลักการที่คำ�นึงถึงการพัฒนา
เด็กอย่างเป็นองค์รวมเพื่อโอกาสในการพัฒนาเด็กทุกด้านตามลำ�ดับขั้นตอนของพัฒนาการอย่างสมดุลและ
เต็มตามศักยภาพ เน้นการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้และพัฒนาครอบคลุมเด็กทุกประเภททั้งเด็กปกติ เด็ก
ด้อยโอกาส และเด็กพิเศษ โดยคำ�นึงถึงความแตกต่างของแต่ละบุคคล และเน้นเด็กเป็นสำ�คัญ สอดคล้อง
กับวิถีชีวิต สังคม วัฒนธรรมตามความเป็นอยู่จริงของเด็ก โดยมีผู้ใหญ่ในชุมชนเป็นผู้เชื่อมโยงองค์ความรู้
ต่างๆ ให้แก่เด็ก ทั้งยังเปิดโอกาสให้เด็กได้พัฒนาอย่างเป็นองค์รวมโดยผ่านการเล่น ซึ่งเป็นพัฒนาการตาม
ธรรมชาติของเด็ก และผ่านกิจกรรมที่เหมาะสมกับวัยเด็กเล็ก โดยมีผู้ใหญ่เป็นแบบอย่างที่ดีของการเรียนรู้
การจัดประสบการณ์ต่างๆ ในการเรียนรู้ที่สามารถใช้ในการดำ�รงชีวิตประจำ�วันได้อย่างมีคุณภาพและมี
ความสุข ซึ่งต้องได้รับการประสานความร่วมมือจากครอบครัว ชุมชน และสถานศึกษา
จะเห็นได้ว่าหลักการจัดการศึกษาปฐมวัยในระบบยึดหลักการจัดการศึกษาและการอบรมเลี้ยงดูให้
กับเด็กปฐมวัยที่ครอบคลุมเด็กทุกประเภท ถือว่าเป็นการศึกษาที่มีความสำ�คัญที่สุดเพราะปฐมวัยเป็นวัยที่
คนเรามีโอกาสแห่งการเรียนรู้และอัตราการเรียนรู้สูงสุด เป็นการพัฒนาคุณภาพมนุษย์ที่ยั่งยืนและป้องกัน
ปัญหาสังคมในระยะยาว ยึดหลักการพัฒนาเด็กโดยองค์รวมผ่านการเล่นและกิจกรรมที่เหมาะสมกับวัย
คำ�นึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล และวิถีชีวิตของเด็กตามบริบทของชุมชน สังคม และวัฒนธรรมไทย
จัดประสบการณ์การเรียนรู้ให้เด็กปฐมวัยสามารถดำ�รงชีวิตประจำ�วันได้อย่างมีคุณภาพและมีความสุข โดย
การประสานสัมพันธ์ร่วมมือกันระหว่างสถานศึกษา พ่อแม่ ผู้ปกครอง องค์กร สถาบันสังคม และองค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่น
