Page 56 - สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
P. 56
8-46 สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
เรือ่ งท่ี 8.4.2 การจดั การเรยี นการสอนส่ิงแวดล้อมศกึ ษา
ในวิชาสงั คมศกึ ษา
การจัดการเรียนการสอนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อให้การดำ�รงชีวิตของมนุษย์เกิดความยั่งยืน มี
กระบวนการเรยี นการสอนทีห่ ลากหลายซึง่ ควรทำ�ใหเ้ หมาะสมกบั วยั โรงเรยี นควรจดั ใหม้ กี ารท�ำ โครงการระยะ
ยาวควบคู่กับการเรียนการสอน สร้างบรรยากาศการเรียนในการอนุรักษ์ และสามารถอภิปรายเสนอความคิด
เห็นสะท้อนต่อปัญหาที่มีความสลับซับซ้อน ทั้งยังควรผสมผสานกันทั้งการเรียนในและนอกห้องเรียน ใน
สว่ นนีจ้ งึ เนน้ การกลา่ วถงึ ประเดน็ ส�ำ คญั ทีเ่ กีย่ วขอ้ ง คอื หลกั สตู ร ครผู ูส้ อน และหลกั การสอน ดงั รายละเอยี ด
ดังนี้
1. หลักสตู ร
การจัดสิ่งแวดล้อมศึกษาในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานของประเทศไทย กระทรวงศึกษาธิการได้
ให้ความสำ�คัญในสิ่งแวดล้อมศึกษาโดยกำ�หนดไว้ในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
2551 เพื่อเป็นหลักประกันว่าอย่างน้อยที่สุดนักเรียนทุกคนควรได้เรียนรู้และมีทักษะสิ่งแวดล้อมศึกษาตาม
ที่กำ�หนด
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เป็นหลักสูตรอิงมาตรฐาน (standard-
based curriculum) ไม่ใช่หลักสูตรอิงเนื้อหา (content-based curriculum) เหมือนในอดีต กระทรวง
ศึกษาธิการจึงกำ�หนดเฉพาะเป้าหมายการเรียนรู้ของนักเรียนว่า “นักเรียนควรรู้อะไร และทำ�อะไรได้” โดย
กำ�หนดเป็นมาตรฐานและตัวชี้วัดการเรียนรู้ดังในตาราง สำ�หรับเนื้อหาและวิธีการจัดการเรียนการสอนถือ
เป็นการตัดสินใจของโรงเรียน เพื่อให้เกิดความยืดหยุ่น เหมาะสมกับบริบท สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรมของ
ผู้เรียน โดยครูผู้สอนควรกำ�หนดหรือออกแบบหน่วยการเรียนรู้อย่างบูรณาการและสอดคล้องกัน เพื่อให้ผู้
เรียนได้รับการพัฒนาอย่างรอบด้าน เป็นองค์รวม (individual holistic development)
แนวความคดิ เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมศกึ ษาถูกก�ำ หนดไวใ้ นมาตรฐานการเรียนรู้ในกลุ่มสาระการเรยี นรู้
ต่างๆ หลายกลุ่ม เช่น กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ การงาน อาชีพ และเทคโนโลยี และโดยเฉพาะอย่าง
ยิ่ง ในสาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่าง
มนุษย์กับสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการสร้างสรรค์วัฒนธรรม มีจิตสำ�นึกและมีส่วนร่วมในการ
อนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
โดยกำ�หนดตัวชี้วัดการเรียนรู้และสาระการเรียนรู้แกนกลางตามระดับชั้นไว้ ดังนี้