Page 80 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 80
3-70 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
2.2 ปญั หาม ลพษิ ทางด นิ อาจแ บ่งออกเป็น 2 ลักษณะดังต่อไปนี้
2.2.1 ปัญหาดินเส่ือมคุณภาพ เมื่อมีการปล่อยทิ้งของเสียลงสู่ดิน ของเสียเหล่านั้นจะทำ�ให้
องค์ป ระกอบหรือโครงสร้างข องด ินเปลี่ยนไป จนทำ�ให้ส ิ่งที่มีช ีวิตซึ่งอ ยู่ในดินห รืออาศัยดินในก ารด ำ�รงชีวิต
เปน็ อ นั ตรายห รอื ไมอ่ าจใชป้ ระโยชนจ์ ากด นิ ต อ่ ไปอ กี ได้ สิง่ ม ชี วี ติ บ างช นดิ ท อี่ ยใู่ นด นิ แ ละท �ำ หนา้ ทใี่ นก ารฟ ืน้ ฟู
สภาพด ินต ามธ รรมชาติอ าจถ ูกท ำ�ลายไปด ้วย ซึ่งจ ะท ำ�ให้ด ินไม่ส ามารถป รับส ภาพค ืนส ู่ส ภาวะป กติได้อ ีกต ่อ
ไป ผลกระทบต ่อม นุษย์โดยตรงก็คือ มนุษย์ไม่ส ามารถที่จ ะใช้ที่ดินในบ ริเวณเหล่าน ั้น สำ�หรับก ารเพาะป ลูก
หรือเลี้ยงสัตว์หรือแม้กระทั่งอยู่อาศัยอีกต่อไปได้ ทั้งนี้ เนื่องจากสิ่งที่ตกค้างปนเปื้อนในดินอาจทำ�ให้พืช
ไม่เจริญเติบโต หรือเป็นพิษต่อส ัตว์ห รือม นุษย์โดยตรง
2.2.2 ปญั หาต อ่ ส ขุ ภาพแ ละส ง่ิ แ วดลอ้ ม ดนิ ท ถี่ กู ป นเปือ้ นด ว้ ยข องเสยี อ าจเปน็ แ หลง่ เพาะพ นั ธุ์
ของโรคห รือสัตว์น ำ�โรค ซึ่งโรคเหล่าน ั้นอาจต ิดต่อม ายังมนุษย์และส ัตว์เลี้ยงได้ สารพ ิษเหล่านั้นในด ินท ี่ถูก
ปนเปื้อนอาจแพร่กระจายออกไปสู่มนุษย์และสิ่งแวดล้อมได้หลายทาง เช่น ทางอากาศ ทางนํ้า การสัมผัส
กับดิน นอกจากจะเกิดอันตรายต่อมนุษย์ที่ใช้นํ้า อากาศ และดินเหล่านั้นโดยตรงแล้ว ยังอาจแ พร่กระจาย
ออกไปสู่ส ิ่งแวดล้อมแ ละเกิดอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตบริเวณนั้นห รือรอบบ ริเวณนั้นได้อ ีกด้วย และยังอ าจแ พร่
กระจายเข้าสู่โซ่อาหารแ ละก ลับม าเป็นอันตรายต่อมนุษย์ในที่สุด
2.3 การจ ดั การม ลพิษทางดิน ควรท ี่จ ะด ำ�เนินก ารดังต่อไปนี้ คือ ให้ม ีการจ ัดการข องเสียอย่างเป็น
ระบบ โดยม ีก ารจ ัดการข องเสียท ั้งช ุมชน อุตสาหกรรม และเกษตรกรรมอ ย่างเป็นร ะบบแ ละถ ูกต ้องต ามห ลัก
วิชาการ มกี ารอ อกก ฎหมาย และบ ังคับใช้ก ฎหมายอ ย่างเคร่งครัด ใหม้ กี ารแ ยกป ระเภทก ่อนแ ล้วจ ึงท ิ้ง บำ�บัด
หรือกำ�จัดของเสียให้เหมาะส มก ับข องเสียแ ต่ละป ระเภท
2.3.1 ส่งเสริมให้มีการลดปริมาณของเสียท่ีเกิดข้ึนโดยนำ�กลับมาใช้ใหม่ การนำ�มาใช้ซํ้าช่วย
ลดปริมาณการใช้สิ่งต่างๆ เพื่อให้ลดของเสียให้น้อยลง การซ่อมแซมของที่ชำ�รุดเพื่อให้ใช้งานได้ต่อไปโดย
ไม่ทิ้งเป็นของเสีย และก ารหลีกเลี่ยงก ารใช้ผ ลิตภัณฑ์บ างอ ย่างท ี่เกิดข องเสียที่ย่อยสลายยาก
2.3.2 ควบคมุ ก ารป ลอ่ ยท ง้ิ ข องเสยี อ อกส ดู่ นิ อ ยา่ งเครง่ ครดั หากจ ำ�เป็นจ ะต ้องด ำ�เนินก ารด ้วย
วิธีก ารที่เหมาะสมถูกต้องตามห ลักว ิชาการ
2.3.3 ควบคมุ การน�ำ เขา้ และการใชส้ ารก �ำ จัดศตั รูพชื แ ละป ๋ยุ เคมี ให้ม ีการนำ�เข้าแ ละใช้เฉพาะ
ในปริมาณที่จำ�เป็น และให้ม ีการใช้ท ี่ถ ูกวิธีเพื่อไม่ให้เกิดการต กค้างสะสมอ ยู่ในพ ืช สัตว์ และในด ิน
2.3.4 สง่ เสรมิ ใหใ้ ชว้ ธิ กี ารก �ำ จดั ศ ตั รพู ชื แ บบอ น่ื เช่น วิธีก ารท างช ีววิทยา หรือก ารใชส้ มุนไพร
แทนสารกำ�จัดศัตรูพืช และใช้ปุ๋ยอ ินทรีย์แทนป ุ๋ยเคมีเพื่อลดม ลพิษทางดิน
3. มลพิษทางอากาศ
อากาศบ รสิ ทุ ธทิ์ เี่ หมาะส มส �ำ หรบั ก ารด �ำ รงช วี ติ จ ะม อี งคป์ ระกอบข องแ กส๊ ต า่ งๆ ทเี่ หมาะส ม สว่ นใหญ่
ประกอบด ้วย แก๊สไนโตรเจนแ ละแ ก๊สอ อกซิเจน ดังน ั้น มลพิษท างอ ากาศเกิดจ ากก ารท ี่อ ากาศม ีส ิ่งเจือปนใน
ปริมาณมากจนถึงระดับที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์ สัตว์ พืชและทรัพย์สินอื่นๆ สิ่งเจือปนใน
อากาศห รือส ารม ลพิษท างอ ากาศม อี ยูห่ ลายช นิด ทั้งในร ูปข องแ ก๊ส ฝุ่นล ะออง เขม่าค วัน และก ัมมันตภาพรังสี
