Page 15 - การประเมินองค์กรและบุคลากร
P. 15
การประเมินศักยภาพของบุคลากร 13-5
เรือ่ งท่ี 13.1.1 ความร้เู บอ้ื งตน้ เกีย่ วกบั ศกั ยภาพของบคุ ลากร
ในตำ�รา เอกสารวิชาการ แหล่งอิเล็กทรอนิกส์ มีการใช้คำ�ว่า ศักยภาพ ที่มาจากภาษาอังกฤษต่างกัน
สำ�หรับเนื้อหาหน่วยนี้ใช้คำ�ว่า ศักยภาพในความหมายที่มาจากภาษาอังกฤษว่า potential
1. ความหมายของศักยภาพ (Potential)
ราชบัณฑิตยสถาน ให้ความหมายของศักยภาพคือ “ภาวะแฝง อำ�นาจหรือคุณสมบัติที่มีแฝงอยู่ใน
สิง่ ตา่ ง ๆ อาจท�ำ ใหพ้ ฒั นาหรอื ใหป้ รากฏเปน็ สงิ่ ทปี่ ระจกั ษไ์ ด”้ (พจนานกุ รม ฉบบั พ.ศ. 2542) สว่ นพจนานกุ รม
อ๊อกฟอร์ด (oxford) ให้ความหมายของศักยภาพคือ คุณภาพของความฉลาด (latent qualities) หรือ
ความสามารถที่อาจจะพัฒนาได้และนำ�ไปสู่ความสำ�เร็จในอนาคต (oxforddictionaries.) เนื่องจากพบว่ามี
การใช้คำ�ว่า ศักยภาพกับสิ่งต่าง ๆ เช่น คน ชุมชน สถานที่ ในที่นี้จึงขอกล่าวถึงศักยภาพที่เกี่ยวข้องกับคน
หรือบุคลากรที่มีผู้ให้ความหมายไว้ ดังนี้
ศักยภาพ เป็นสิ่งที่บุคลากรได้รับมาจากการเรียนรู้ ประสบการณ์ หรือจากการฝึกฝน จึงมีลักษณะ
เป็นการสั่งสมความสามารถในระดับหนึ่งจนเกิดเป็นความชำ�นาญ (สำ�นักงาน ก.พ. 2556)
ศักยภาพของบุคลากรหมายถึงพลังหรือความสามารถที่อยู่ภายในตัวบุคลากร หากมีการกระตุ้น
ของบุคลากรหรือสิ่งแวดล้อม ก็จะแสดงพลังหรือความสามารถที่มีอยู่ออกมาได้หรือยับยั้งพลังที่มีอยู่
มิให้เกิดขึ้น (Longman. 1987)
ศักยภาพของบุคลากร หมายถึง ความสามารถแอบแฝงของบุคลากรที่คาดว่ายังมีอยู่ แต่ยังไม่
ได้ถูกนำ�มาใช้ในการทำ�งานจริง บุคลากรนั้นจะแสดงพลังหรือความสามารถหากมีการกระตุ้นหรือพัฒนา
จากภายนอก (Neufeldt et al. 1994)
ศักยภาพของบุคลากร หมายถึง ความสามารถอยู่ในตัวเองตามธรรมชาติที่ยังไม่ได้ทำ�ให้เกิด
บรรลุผล พัฒนาให้ดีและนำ�มาใช้ได้อย่างถูกต้องเหมาะสมย่อมก่อให้เกิดประโยชน์ต่อตนเอง และสังคม
(Shafritz & Rosenbloom. 1997)
ศักยภาพ หมายถึง ความสามารถที่ยังไม่พัฒนา หรือยังไม่พัฒนาเต็มที่ บุคลากรที่มีศักยภาพก็คือ
ผูท้ ีม่ คี วามพรอ้ มทีจ่ ะรบั งานทีย่ ากขึน้ ในอนาคตและทีส่ �ำ คญั กค็ อื บคุ ลากรคนนัน้ จะตอ้ งเปน็ คนทีอ่ งคก์ รฝาก
อนาคตไว้กับเขาได้ด้วย (ประคัลภ์ ปัณฑพลังกูร. 2556)
สรุปได้ว่า ศักยภาพของบุคลากร คือความสามารถสูงสุดที่แฝงอยู่ในตัวบุคคลความสามารถที่มีอยู่
ในปัจจุบันอาจไม่ใช่ความสามารถสูงสุดของบุคคลนั้น การพัฒนาความสามารถจะทำ�ให้เกิดเป็นศักยภาพ
ของบุคคลนั้น
คำ�ที่มีความหมายใกล้เคียงกับศักยภาพ คือ สมรรถนะ (Competency) มักมีคนใช้สองคำ�นี้สับสน
สมรรถนะเป็นความสามารถที่ประจักษ์ชัดเจนในการปฏิบัติงานตามตำ�แหน่งที่กำ�หนด ส่วนศักยภาพเป็น
