Page 17 - สัมมนาทางเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา
P. 17
สัมมนาด้านการประเมินทางการศึกษา 8-7
2. ประเภทข องการป ระเมิน
ประเภทข องก ารป ระเมนิ ส ามารถจ ำ�แนกไดห้ ลายป ระเภทท ัง้ นขี้ ึ้นอ ยกู่ ับเกณฑท์ ใี่ชใ้นก ารจ �ำ แนก อาจ
ประเมินโดยยึดว ัตถุประสงค์ข องการป ระเมิน การประเมินที่ใช้เกณฑ์ในการต ัดสิน การป ระเมินที่ย ืดเวลาใน
การประเมิน การประเมินที่ยึดองค์ประกอบระบบในการประเมิน และการประเมินที่ยืดขอบข่ายที่เกี่ยวข้อง
กับการศึกษาในก ารป ระเมิน
2.1 การป ระเมนิ ท ย่ี ดึ ว ตั ถปุ ระสงคข์ องก ารป ระเมนิ แบง่ เปน็ การป ระเมนิ ท ยี่ ดึ ว ตั ถปุ ระสงค์ เปน็ ห ลกั
และก ารประเมินท ี่ไม่ย ึดว ัตถุประสงค์
2.1.1 การประเมินท่ียึดวัตถุประสงค์เป็นหลัก เป็นการประเมินที่เน้นจุดมุ่งหมาย เป้าหมาย
หรือว ัตถุประสงค์เป็นหลัก โดยต ีค ่าเปรียบเทียบผลงานกับว ัตถุประสงค์ท ี่ต ั้งไว้
2.1.2 การประเมินที่ไม่ยึดวัตถุประสงค์ เป็นหลักเป็นการประเมินผลที่เกิดขึ้นทั้งหมดไม่
ตรวจส อบความสำ�เร็จตามวัตถุประสงค์เท่านั้น แต่เน้นก ารร วบรวมข้อมูลในแ นวกว้างเพื่อว ิเคราะห์ผลท ี่เกิด
ขึ้นในท ุกแ ง่ม ุม ทำ�ให้ได้ข้อมูลท ี่หลากหลาย
2.2 การประเมินท ย่ี ดึ เกณฑใ์ นก ารต ัดสนิ แบ่งเป็นการประเมินแบบอิงเกณฑ์ และการป ระเมินแบบ
อิงก ลุ่ม
2.2.1 การประเมินแบบอิงเกณฑ์ พบบ่อยในการประเมินผลการเรียน หรือประเมินบุคลากร
โดยมีการกำ�หนดขอบเขตประสบการณ์ หรือสาระที่ต้องประเมิน และมีการกำ�หนดเกณฑ์การตัดสินผลการ
ประเมินอ ย่างชัดเจน สามารถอ ธิบายผลก ารป ระเมินได้อ ย่างช ัดเจนต ามไปด ้วย
2.2.2 การประเมินแบบอิงกลุ่ม เป็นการประเมินโดยเน้นการเปรียบเทียบภายในกลุ่มผู้ถูก
ประเมิน แล้วตัดสินว่ากลุ่มใดจัดเป็นกลุ่มเก่ง ปานกลางหรืออ่อน เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่ม การประเมิน
ประเภทน ี้ม ีบ ทบาทสูงมากในก ารประเมิน เพื่อคัดเลือกบุคคลเข้าศึกษาต่อห รือสอบบรรจุเข้าทำ�งาน
2.3 การประเมนิ ท่ียึดเวลาในการประเมิน ครอบคลุมการประเมินก่อนเริ่มปฏิบัติการ การประเมิน
ระหว่างดำ�เนินก าร และการป ระเมินห ลังก ารดำ�เนินการ
2.3.1 การป ระเมนิ กอ่ นเรม่ิ ป ฏบิ ตั กิ าร เป็นการป ระเมินความต ้องการ ความจำ�เป็น เมื่อศึกษา
สภาพปัจจุบัน ปัญหาคือความต้องการ ความจำ�เป็นเร่งด่วนที่ต้องได้รับการพัฒนาเป็นประโยชน์ต่อการ
กำ�หนดนโยบาย แผนงานหรือวัตถุประสงค์ เมื่อมีแผนงานโครงการเกิดขึ้นแล้วจะเกิดการประเมินความ
เหมาะส ม หรือความเป็นไปได้ข องแผนง านโครงการที่จ ะเกิดขึ้น
2.3.2 การประเมนิ ร ะหวา่ งด�ำ เนนิ การ เป็นการป ระเมินเมื่อนำ�แผนง าน โครงการ หรือกิจการ
ร่วมว างแผนไว้ไปป ฏิบัติ หรือศ ึกษาถ ึงจ ุดเด่น จุดด ้อย ปัญหาแ ละอ ุปสรรค การด ำ�เนินก ารเป็นไปต ามแ ผนที่
กำ�หนดหรือไม่ จะได้ด ำ�เนินการป รับปรุงแ ก้ไขได้ท ันท่วงที
2.3.3 การประเมินหลังการดำ�เนินการ เป็นการประเมินเพื่อตรวจสอบว่า นโยบาย แผนงาน
หลักสูตร การเรียนก ารสอน หรือปฏิบัติก ารใดๆท ี่ดำ�เนินก ารและประสบผลส ำ�เร็จตามท ี่ค าดห วัง หรือบรรลุ
วัตถุประสงค์ของโครงการหรือไม่ คุ้มค่าห รือไม่อ าจประเมินทันทีที่ส ิ้นส ุดโครงการ หรือต ิดตามผ ลหลังจาก
ทิ้งช ่วงเวลาไว้ร ะยะหนึ่ง 1-2 ปี เพื่อประเมินผลกร ะท บในภ าพร วม