Page 27 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 27
ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และส่งิ แวดลอ้ ม 9-17
แบคทเี รยี ชนดิ อน่ื ๆ อยเู่ ลย การคน้ พบโดยบงั เอญิ นเี้ องนำ� ไปสกู่ ารผลติ ยาเพนซิ ลิ นิ ซง่ึ เปน็ ยาปฏชิ วี นะชนดิ
แรกและยังได้รับความแพร่หลายมาจนถึงปัจจุบัน แต่จุดอ่อนของแหล่งที่มาของความรู้แบบนี้คือ ความรู้
ความจริงบางอย่างทเี่ ราต้องการอาจจะไม่เกิดขึ้นโดยความบงั เอิญเลยกเ็ ป็นได้
1.2 โดยการลองผิดลองถูก (By Trial and Error) เปน็ ความรคู้ วามจริงที่ไดจ้ ากการปฏบิ ัติงาน
หรือการแกไ้ ขปัญหาเฉพาะหนา้ ความรูค้ วามจริงที่ได้จะถกู จดจ�ำเอาไวใ้ ช้ตอ่ ไป เปน็ การแก้ไขปญั หาโดย
การลองใชว้ ธิ ตี า่ งๆ หลายวธิ ี เมอื่ วธิ ใี ดใชไ้ ดผ้ ลกจ็ ะจำ� ไวใ้ ชต้ อ่ ไป และถา้ ใชไ้ มไ่ ดผ้ ลกไ็ มน่ ำ� มาใชอ้ กี ตวั อยา่ ง
เช่น ภูมปิ ญั ญาเรอื่ งการใชส้ มนุ ไพรทีค่ นโบราณไดล้ องใชพ้ ืชหลายๆ ชนิดจนรู้ว่าพืชชนดิ ใดมีสรรพคุณใช้
รักษาโรคอะไรไดบ้ า้ ง อะไรท่ใี ช้ไม่ได้ แต่ความรูแ้ บบนี้มจี ดุ อ่อนในแง่ทว่ี ่า การลองผิดลองถกู น้นั อาจจะกอ่
ใหเ้ กดิ ผลเสยี หายไดห้ ากการลองนน้ั ผดิ เชน่ คนทไี่ ปลองทานพชื เหด็ บางชนดิ เพราะเหน็ วา่ นา่ จะทานไดก้ ็
อาจเสยี ชีวติ ไดถ้ า้ ปรากฏวา่ เหด็ น้ันเป็นเห็ดมีพษิ
1.3 ความเช่ือท่ีมาแต่โบราณ (Traditional Believes) หรือขนบธรรมเนียมประเพณี เป็นการได้
ความรจู้ ากความเชอ่ื แตโ่ บราณทบี่ อกเลา่ ตอ่ กนั มา จากประเพณวี ฒั นธรรมทป่ี ฏบิ ตั กิ นั มาในสงั คม เชน่ การ
แต่งกาย การพูดจา มารยาท การรับประทานอาหาร และการประกอบพิธีการต่างๆ เป็นต้น ความรู้
เหลา่ นีอ้ าจจะไม่ถูกตอ้ งกไ็ ด้ เพราะขาดการตรวจสอบทีเ่ ป็นระบบ
1.4 ผู้รู้หรือบุคคลท่ีมีอ�ำนาจ (Authority) เป็นผู้ท่ีได้รับการยกย่องจากสังคมว่าเป็นผู้ที่เช่ือถือ
ได้ ความรู้ความคิดเห็นของนักปราชญ์ หรือผู้รู้ผู้เชี่ยวชาญเหล่าน้ีจะมีอิทธิพลต่อความคิดเห็นและความ
เชอื่ ของประชาชน เปน็ ความรเู้ ฉพาะเรอ่ื ง เชน่ รเู้ รอื่ งดวงดาวตา่ งๆ ในทอ้ งฟา้ จากนกั ดาราศาสตร์ เปน็ ตน้
จุดอ่อนของความรู้แบบนี้คือ ความรู้เหล่านั้นอาจไม่ถูกต้องก็ได้ และนอกจากนี้เม่ือเวลาผ่านไปความรู้
เหลา่ นอี้ าจจะไมต่ รงกบั สภาพทเี่ ปน็ อยใู่ นปจั จบุ นั ขอ้ สำ� คญั กค็ อื จะตอ้ งพจิ ารณาความนา่ เชอ่ื ถอื ของผรู้ แู้ ละ
ใชก้ ารตรวจสอบความรู้ของผรู้ ู้เหลา่ นัน้ เพอื่ ยืนยนั ความถูกต้อง
1.5 จากประสบการณ์ส่วนตัว (By Personal Experience) เปน็ ความรู้ทไ่ี ดจ้ ากประสาทสัมผัส
ผ่านประสาททางใดทางหนึ่ง เช่น ตา หู จมกู ล้ิน กาย (สมั ผัส) และการรบั รจู้ ากประสบการณว์ ่าเป็นเช่น
นนั้ จรงิ ซงึ่ เปน็ พน้ื ฐานของนกั วชิ าการกลมุ่ ประจกั ษน์ ยิ ม (Empiricism) ซงึ่ เชอื่ วา่ ความรจู้ ากประสบการณ์
น้ีเป็นแหล่งของความรู้ที่เชื่อถือได้มากท่ีสุด ความรู้จากประสบการณ์จริงอาจเป็นการรับรู้ท่ีผิดพลาดจาก
ความเป็นจรงิ ได้ เน่อื งจากการตดั สินใจทีผ่ ดิ พลาดจึงทำ� ให้เกิดการรับรู้ท่ผี ิดพลาดได้
1.6 การหย่ังรู้ หรือ ณาน (Intuition) เป็นการหาความรู้ท่ีเกิดขึ้นจากบุคคลใดบุคคลหนึ่งเป็น
ผตู้ ัดสนิ ใจ หรอื คิดว่าตอ้ งเป็นเชน่ นัน้ การตัดสินหรือคิดว่าเช่นน้ันอาจจะเกิดมาจากประสบการณ์ ความรู้
ที่บุคคลนั้นมีอยู่ ซ่ึงข้อมูลที่มีอยู่อาจจะไม่มีความสมบูรณ์พอก็ได้ หรือบางครั้งอาจจะมีการตัดสินโดยใช้
คุณค่าหรือความรู้สึกส่วนตัวเข้าไปตัดสินหรือสรุปความ ดังน้ัน ความรู้จากการหย่ังรู้นี้มักไม่มีข้อมูลที่
สนับสนุนอย่างแจ่มชัด และอาจขึ้นอยู่กับค่าความนิยมและความรู้สึกส่วนตัวของบุคคลเข้าไปสรุปความ
ดงั นนั้ การสรปุ ความอาจจะแตกตา่ งไปในแตล่ ะบคุ คลมกั จะขน้ึ อยกู่ บั ความรู้ ประสบการณห์ รอื บางครงั้ ขน้ึ
อยกู่ ับความเช่ือและค่านิยมของผู้ศึกษา ความรู้โดยวธิ นี ้อี าจจะผดิ หรือถูกก็ได้ ซึง่ ยากทจี่ ะพิสูจน์ได้
