Page 21 - การจัดและการผลิตรายการวิทยุกระจายเสียงเบื้องต้น
P. 21
บุคลากรในงานจัดและผลิตรายการวิทยุกระจายเสียง 12-11
มีป ฏิสัมพันธ์ได้โดยตรง ไม่ว ่าจ ะเป็นท างโทรศัพท์ โทรสาร อีเมล ส่งข ้อความผ ่านโทรศัพท์ หรือเขียนจ ดหมาย จึงท ำ�ให้
มีค วามส นิทส นมค ุ้นเคยก ับผ ู้ด ำ�เนินร ายการ ยิ่งเป็นผ ู้ด ำ�เนินร ายการท ี่ม ีชื่อเสียง มีค วามส ามารถในก ารพ ูดค ุย ไมว่ ่าจ ะ
เป็นผู้ด ำ�เนินรายการประเภทข่าว รายการพูดค ุย หรือร ายการเพลงก็ตาม จะมีผ ู้ต ิดตามรายการเป็นป ระจำ� ถึงข นาดมี
การตั้งแฟนคลับ ซึ่งเป็นการรวมกลุ่มของผู้ที่รักและชื่นชมผู้ดำ�เนินรายการคนนั้น ซึ่งนอกจากจะติดตามฟังรายการ
แล้วย ังม ีก ารท ำ�กิจกรรมร ่วมก ัน เช่น การน ัดพ บปะส ังสรรค์ หรือร ่วมก ันบ ำ�เพ็ญป ระโยชน์แ ก่ส ังคม เป็นการส ร้างค วาม
ผูกพันกัน ใกล้ชิดสนิทสนมกันมากขึ้น ผู้ดำ�เนินรายการหรือดีเจเหล่านี้ไม่ว่าจะพูดอะไร หรือให้คำ�แนะนำ�ในเรื่องใด
ผู้ฟ ังก ลุ่มนี้ก ็จะเชื่อ และป ฏิบัติต าม จึงเป็นผู้ที่มีอิทธิพลต่อค วามรู้สึกน ึกคิดของผ ู้ฟ ังและไม่ว่าจะย ้ายไปอยู่ค ลื่นไหน
ก็จะมีกลุ่มผู้ฟังติดตามฟังรายการอยู่ตลอด ในกรณีนี้นอกจากจะมีผลต่อผู้ฟังแล้ว ยังมีผลต่อสถานีอีกด้วย เพราะ
ถ้าห ากผู้ดำ�เนินร ายการท ี่ม ีคนน ิยมม าก ย้ายไปท ำ�งานก ับส ถานีอ ื่นๆ ก็ต ้องใช้เวลาในก ารท ี่จะส ร้างค นข ึ้นม าแ ทน หรือ
สร้างความนิยมใหม่ ดังนั้นสถานีวิทยุหรือบริษัทผู้สัมปทานกิจการวิทยุ กระจายเสียงจึงให้ความสำ�คัญต่อผู้ดำ�เนิน
รายการด ้วยการส ่งเสริมก ำ�ลังใจ เช่น เพิ่มค่าต อบแทน รวมทั้งการให้สวัสดิการต่างๆ เพื่อป้องกันการย ้ายงาน
นอกจากผ ู้ด ำ�เนินรายการแ ล้ว บุคลากรอื่นในทีมงานผ ลิตรายการ เช่น ผู้เขียนบ ท และผ ู้กำ�กับร ายการย ังมี
ความสำ�คัญต่อผู้ฟัง ในเรื่องของการเลือกเรื่องที่นำ�มาเสนอในรายการ การคัดเลือกเสียง และการควบคุมคุณภาพ
ของร ายการ เพราะถ้าอ งค์ประกอบ ทุกส ่วนข องรายการม ีความส มบูรณ์ ก็จะท ำ�ให้การดำ�เนินรายการร าบรื่น ผู้ฟ ังจะ
ได้อ รรถรสในการฟ ังอ ย่างเต็มที่ จึงอ าจก ล่าวได้ว ่า บุคลากรฝ่ายร ายการทั้งหมดมีค วามสำ�คัญต่อผู้ฟัง ในด ้านการให้
ข่าวสาร ความร ู้ และความบ ันเทิง กระตุ้นค วามสนใจรายการ สร้างภ าพล ักษณ์ข องส ถานี และมีอิทธิพลต ่อค วามเชื่อ
ทัศนคติ และพ ฤติกรรมของผ ู้ฟังอีกด้วย
3. ด้านสังคม และวัฒนธรรม เนื่องจากรายการที่เผยแพร่ออกอากาศไป รวมถึงการนำ�เสนอรายการของ
ผู้ดำ�เนินรายการ มีอิทธิพลต่อผู้ฟังหรือมวลชนที่ฟังรายการนั้น ผู้ฟังที่เป็นเด็กวัยรุ่นจำ�นวนมากจะชื่นชมยกย่อง
ผู้ดำ�เนินรายการ หรือ ดีเจ เป็นแบบอย่างในหลายด้าน ที่เห็นได้ชัด คือ เรื่อง ภาษา ผู้ฟังที่เป็นวัยรุ่นมักเลียนแบบ
ผ ู้ด ำ�เนินรายการที่พูดภ าษาไทยสำ�เนียงต่างชาติ ออกเสียงควบกลํ้าไม่ชัดเจน หรือใช้ค ำ�ในภาษาไทยไม่ถ ูกต้อง ไม่ตรง
กับค วามห มายท ี่แทจ้ ริง นอกจากเรื่องภ าษาซ ึ่งเป็นส ่วนห นึง่ ข องว ฒั นธรรมแ ลว้ ผฟู้ ังย ังส นใจป ระเดน็ ท ผี่ ดู้ ำ�เนนิ ร ายการ
หยิบยกขึ้นมาพูดคุยในรายการ ไม่ว่าจะเป็นข่าวสาร ความรู้ และการแสดงความคิดเห็นและวิพากษ์วิจารณ์ต่างๆ
ผู้ด ำ�เนินร ายการป ระเภทข ่าวแ ละพ ูดค ุยจ ะม ีอ ิทธิพลในก ารจ ูงใจผ ู้ฟ ังท ี่อ ยู่ในว ัยท ำ�งานม ากกว่าในว ัยร ุ่น และถ ้าห ากจ ะ
กล่าวถึงสถานภาพข องผู้ดำ�เนินรายการโดยทั่วไปจะเห็นว่า สังคมได้ให้ความสำ�คัญและถือว่าบุคคลเหล่านี้เป็นแบบ
อย่างทั้งในด้านการประพฤติปฏิบัติ และการเป็นผู้นำ�ทางความคิด โดยเห็นได้จาก กรณีบุคคลที่ทำ�งานด้านรายการ
วิทยุกระจายเสียง เช่น ผู้ดำ�เนินรายการ หรือ ดีเจ ของส ถานีว ิทยุต ่างๆ ทำ�ความด ี บำ�เพ็ญป ระโยชน์ต่อส ังคม ก็จะได้
รับการเสนอข ่าว ได้ร ับก ารยกย่องส รรเสริญ ในท างตรงข ้าม ถ้าบ ุคคลเหล่าน ี้ป ระพฤติผิด เช่น ขับรถโดยป ระมาท เมา
แล้วข ับ ทะเลาะว ิวาท ฉ้อโกง หรือม คี วามผ ดิ ฐ านช ูส้ าว สื่อมวลชนต ่างพ าก ันเสนอเปน็ ข า่ วใหญ่ และม กั ไดร้ ับก ารว พิ ากษ์
วิจารณ์จ ากสังคมอ ย่างก ว้างขวาง ซึ่งแสดงให้เห็นว ่าผ ู้ด ำ�เนินร ายการเป็นผู้ท ี่ส ังคมให้ความสนใจ
อย่างไรก ็ตาม รายการว ิทยุก ระจายเสียงไม่ใช่ผลผลิตจ ากผู้ดำ�เนินรายการฝ ่ายเดียว แต่เกิดจากการทำ�งาน
ร่วมกันของผู้จัดรายการและทีมผู้ผลิตรายการ เมื่อเป็นที่ประจักษ์ชัดว่ารายการที่ออกอากาศไป มีอิทธิพลต่อความ
คิดเห็นของคนในสังคม และสิ่งที่สังคมคาดหวังจะได้รับจากการฟังรายการวิทยุกระจายเสียงก็คือ ได้รับข่าวสาร
ความรู้ และค วามบ ันเทิงใจ ดังน ั้น บุคลากรฝ ่ายร ายการจ ึงต ้องร ่วมก ันส ร้างสรรค์ร ายการ โดยเริ่มต ้นจ ากผ ู้จ ัดร ายการ
ต้องวางแผนรายการ โดยศึกษาความต้องการที่แท้จริงของประชาชน ผู้ผลิตรายการและผู้เขียนบทก็ต้องพยายาม
เลือกสรร กลั่นกรองเนื้อหาที่เป็นป ระโยชน์ต่อสังคม และส่งเสริมวัฒนธรรม ผู้ดำ�เนินรายการซึ่งเป็นผู้ท ี่ม ีความสำ�คัญ
มากที่สุดเมื่อร ายการออกอ ากาศไป ก็ควรเป็นแ บบอ ย่างที่ด ีในการใช้ภาษาที่ถูกต ้อง มีความสุภาพ อ่อนน้อมถ่อมต น