Page 50 - การวิจัยทางนิเทศศาสตร์
P. 50
12-40 การว ิจัยท างนิเทศศาสตร์
2.2 การมอบแบบสอบถามให้ผู้ตอบและรบั คืนเมอ่ื ตอบเสร็จ เป็นการรวบรวมข้อมูลโดยนักวิจัยมอบ
แบบสอบถามให้ผู้ตอบและรับคืนด้วยตนเองเมื่อตอบเสร็จ ในการเตรียมการนั้นผู้วิจัยต้องมีเป้าหมายชัดเจนว่า
ประชากรเป้าหมายคือใคร จำ�นวนเท่าไร และควรมีการน ัดหมายล ่วงห น้าว ่าผู้วิจัยจ ะมาพบเมื่อไร ที่ไหน การน ัดมัก
จะน ัดเป็นกล ุ่ม ดังน ั้น จึงค วรม กี ารเตร ยี มส ถานท ีส่ ำ�หรับผ ูต้ อบจ ะไดต้ อบแ บบสอบถามอย่างส ะดวกส บายต ามส มควร
และผ ูว้ ิจัยค วรอ ยูเ่พื่อช ี้แจงว ัตถุประสงคแ์ ละป ระโยชนข์ องก ารว ิจัยต ลอดจ นต อบค ำ�ถามแ ละใหข้ ้อมูลท ีผ่ ูต้ อบต ้องการ
ทราบ
แม้ว่าก ารเก็บร วบรวมข ้อมูลว ิธีน ี้จ ะม ขี อ้ ดตี รงท ี่ส ามารถเก็บร วบรวมแ บบสอบถามค ืนได้ม ากกว่า และ
สามารถอ ธิบายข้อสงสัยในการต อบแ บบสอบถามได้ แต่ว ิธีน ี้ก ็ยังมีข ้อจ �ำ กดั อยู่เช่นกัน ได้แก่
1) ประชากรเป้าหมายต้องอ่านอ อกเขียนได้
2) แม้ว่าจะเป็นการตอบส่วนบุคคล แต่การอยู่รวมกันเป็นกลุ่มเพื่อตอบแบบสอบถามพร้อม ๆ
กัน ทำ�ให้อาจมีการช่วยกันตอบ หรือถามกันเองระหว่างผู้ตอบ ตลอดจนผู้ตอบอาจเกิดความไม่มั่นใจเรื่องความลับ
ของคำ�ตอบว่าการตอบแบบสอบถามต้องเป็นการให้ข้อมูลส่วนบุคคลตามความคิดเห็นของตนเอง และที่สำ�คัญที่สุด
ควรจ ัดที่น ั่งตอบให้ห่างก ันพอส มควร
3) ต้องอธิบายให้ผู้ต อบม ั่นใจว ่าคำ�ตอบจ ะเป็นค วามล ับ มิฉ ะนั้นผ ู้ต อบอ าจไม่ต ้องการต อบห รือ
ตอบไม่ต รงก ับความเป็นจ ริง
3. การใชโ้ ทรศพั ท์ เป็นการส ัมภาษณ์ป ระกอบแ บบส ัมภาษณ์ซ ึ่งกระทำ�ทางโทรศัพท์ ปัจจุบันน ิยมใช้กันม าก
ในก ารสำ�รวจค วามค ิดเห็นข องผู้บ ริโภคในประเด็นต ่าง ๆ การเก็บข้อมูลด้วยวิธีนี้มีข ้อค วรปฏิบัติ ดังนี้
1) ใช้แ บบสอบถามท ี่สั้น กระชับ เข้าใจได้เร็ว
2) ใชพ้ นกั งานส มั ภาษณท์ มี่ ปี ระสบการณแ์ ละม นี ํา้ เสยี ง ตลอดจ นล ลี าก ารส นทนาท างโทรศพั ทท์ สี่ ามารถ
โน้มน้าวให้คู่สนทนาเจรจาด้วยอย่างสบายใจ และผ่อนคลาย เพื่อหลีกเลี่ยงการปฏิเสธที่จะให้ข้อมูลตั้งแต่ต้นหรือ
กลางค ัน
3) เลือกเวลาโทรศัพท์ให้เหมาะสม เช่น ไม่ควรโทรศัพท์ในช่วงรับประทานอาหาร เป็นต้น และไม่ควร
ใช้ช่วงเวลานานเกินไป (ประมาณ 10-15 นาที)
4) ใช้ร ายการหมายเลขโทรศัพท์ท ี่ครอบคลุมประชากรเป้าหมายให้ม ากท ี่สุด มิฉ ะนั้น อาจเกิดอ คติได้
ขอ้ ดีของก ารเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้โทรศัพท์ มีห ลายประการด ังนี้
(1) ประหยัดเงินและเวลา เช่น เมื่อเปรียบเทียบกับการสัมภาษณ์ซึ่งต้องใช้เงิน กำ�ลังคน และเวลา
มากกว่า
(2) สะดวกกว่าเมื่อเทียบกับการสัมภาษณ์ เช่น ผู้สัมภาษณ์ไม่ต้องกังวลเรื่องการแต่งกายในขณะ
สัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ เป็นต้น
(3) ผู้ต อบอ าจให้คำ�ตอบที่ต รงไปตรงม า และไม่ต ้องร ะวังต ัวมากเมื่อให้ค ำ�ตอบท ี่อ าจไม่เป็นที่ย อมรับ
ของสังคมเนื่องจากไม่ต้องเผชิญห น้ากับผ ู้ส ัมภาษณ์
(4) ในบ างก รณี อาจช ่วยให้การซ ักถ ามเกี่ยวก ับเรื่องท ีล่ ะเอียดอ ่อน (sensitive) และผ ูต้ อบไมต่ ้องการ
เผชิญห น้าเป็นไปได้ง ่ายขึ้น
(5) สำ�หรับในสังคมเมืองที่คนต้องระมัดระวังในเรื่องความปลอดภัย การสำ�รวจทางโทรศัพท์อาจ
ได้เปรียบการสัมภาษณ์ เนื่องจากไม่จำ�เป็นต้องเผชิญหน้ากัน ซึ่งทำ�ให้เกิดความเสี่ยงในเรื่องความปลอดภัยทั้งฝ่าย
ผู้ถ ูกส ัมภาษณ์ และผู้ส ัมภาษณ์แม้ก ารส ำ�รวจท างโทรศัพท์ม ีข ้อดีห ลายป ระการดังก ล่าว แต่ก ็ม ีข ้อจ ำ�กัดท ี่ค วรค ำ�นึงถ ึง
ได้แก่
