Page 39 - การวิจัยทางนิเทศศาสตร์
P. 39
การกำ�หนดตัวแปรและการวัด 3-29
รวบรวมข ้อมูลจากก ลุ่มต ัวอย่าง จะได้ “ค่าที่แ ท้จริง (true value)” ซึ่งเป็นลักษณะข องสมาชิกในประชากร แต่ก ารได้
ค่าที่แ ท้จริงเป็นเพียงในอ ุดมคติ เพราะโอกาสท ี่จ ะได้ค ่าที่แ ท้จริงม ีน ้อยม าก หรือเกือบไม่มีโอกาสเลย ที่ท ำ�ได้ค ือ ได้ค ่า
จากก ารสำ�รวจเท่านั้น ผลต่างร ะหว่างค ่าที่แท้จริงก ับค ่าจากก ารส ำ�รวจ เรียกว่า “ความคลาดเคลื่อน (error)”
ความเอนเอียงเป็นผ ลห รือผ ลร วมข องค วามคลาดเคลื่อนทั้งหมดท ี่เกิดข ึ้น
ความคลาดเคลื่อน อาจแบ่งได้เป็น 2 ประเภทคือ ความคลาดเคลื่อนเชิงระบบ (Systematic error) และ
ความคลาดเคลื่อนเชิงส ุ่ม (Random error)
1. ความคลาดเคล่อื นเชิงร ะบบ
ความคลาดเคลื่อนเชิงระบบ เป็นความคลาดเคลื่อนที่เกิดคงที่และเป็นระบบ อาจเป็นเชิงบวกทั้งหมดหรือ
เชิงล บทั้งหมด เป็นความคลาดเคลื่อนที่เกิดขึ้นก ับกลุ่มตัวอย่างท ั้งหมด บางครั้งเรียกค วามคลาดเคลื่อนเชิงร ะบบว่า
“ความลำ�เอียงหรืออ คติ”
ความคลาดเคลื่อนเชิงระบบ เป็นความคลาดเคลื่อนจาก “ระบบงานส ำ�รวจ” ที่ไม่ถูกต้อง เช่น เครื่องม ือว ัด
ขาดค วามเที่ยงแ ละค วามต รง หรือแ ผนแ บบก ารเลือกก ลุ่มต ัวอย่างไม่ถ ูกต ้อง ทำ�ให้ได้ต ัวอย่างท ี่ไม่ได้เป็นต ัวแทนข อง
ประชากร เป็นต้น
ความคลาดเคลื่อนเชิงร ะบบ แบ่งได้ 3 ประเภท ได้แก่
1.1 ความคลาดเคลื่อนจากก ารเตรียมง านสำ�รวจ
1.2 ความคลาดเคลื่อนจากการเลือกกลุ่มตัวอย่าง
1.3 ความคลาดเคลื่อนจากการปฏิบัติงานเก็บรวบรวมข้อมูล
1.1 ความคลาดเคลื่อนจากการเตรียมงานสำ�รวจ แบ่งได้เป็น ความคลาดเคลื่อนจากแนวคิดพื้นฐาน
ความคลาดเคลื่อนจากรูปแ บบของเครื่องม ือว ัด และค วามคลาดเคลื่อนจ ากก ารด ำ�เนินง าน
1.1.1 ความคลาดเคลอ่ื นจ ากแ นวคดิ พ นื้ ฐ าน เกิดจ ากก ารข าดค วามช ัดเจนข องต ัวแปรท ี่ศ ึกษา เช่น การ
ศึกษา “การร ู้เท่าท ันในเนื้อหาส ื่อ” ผู้ว ิจัยต้องน ิยามคำ�ว่า “การร ู้เท่าท ัน” ให้ชัดเจน ว่าห มายถึงอ ะไร อย่าง ไร จึงเรียก
ว่า “การรู้เท่าท ัน” เป็นต้น
1.1.2 ความคลาดเคล่ือนจากรูปแบบของเครื่องมือวัด การใช้คำ� และการใช้ภาษาในเคร่ืองมือวัด
รูปแบบของเครื่องมือวัดควรเอื้อให้ผู้ตอบอ่านง่าย การใช้คำ� และการใช้ภาษาควรเข้าใจง่าย อีกทั้งช่วยให้ผู้บันทึก
ข้อมูลสามารถบันทึกได้สะดวก
1.1.3 ความคลาดเคลอ่ื นจ ากก ารด �ำ เนนิ ง าน เช่น เกิดจ ากก ารไมไ่ดอ้ บรมพ นักงานเก็บร วบรวมข ้อมูลให้
เข้าใจว ัตถุประสงค์ก ารวิจัย ตลอดจ นเข้าใจข ั้นตอนการเก็บรวบรวมข ้อมูล การป้องกันค วามคลาดเคลื่อน อาจทำ�ได้
โดยจ ัดท ำ�คู่มือก ารเก็บรวบรวมข้อมูล เพื่อช ่วยให้พนักงานเข้าใจแนวปฏิบัติในการด ำ�เนินง านตรงกัน
1.2 ความคลาดเคล่อื นจ ากการเลอื กกลุ่มต ัวอยา่ ง อาจเกิดจากการใช้ “กรอบการเลือกตัวอย่าง (Sampling
frame)” ที่ล้าส มัย หรือจากก ารเลือกใช้ว ิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างท ี่ไม่ถ ูกต ้อง เช่น แทนที่จ ะใช้ว ิธีเลือกก ลุ่มตัวอย่าง
แบบจัดชั้น (Stratified random sampling) แต่ผู้วิจัยไปใช้วิธีเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสุ่มเลือกอย่างง่าย (Simple
random sampling) เป็นต้น ทำ�ให้ได้ตัวอย่างที่ไม่เป็นตัวแทนที่ดีของประชากร ส่งผลให้ได้ค่าจากการสำ�รวจที่
คลาดเคลื่อนจากความเป็นจ ริง
