Page 20 - การวิจัยทางนิเทศศาสตร์
P. 20
1-10 การวิจัยทางนิเทศศาสตร์
การ” (Operational Definition) และมีการสร้างเครื่องมือ เช่น แบบสอบถาม มาใช้ในการเก็บข้อมูล ดังนั้นการวิจัย
ประเภทนี้จะใช้ตัวเลขเป็นหลักฐานสำ�คัญในการยืนยันข้อค้นพบ และใช้สถิติเป็นเครื่องมือหลักในการวิเคราะห์ข้อมูล
3.2 การวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพ (Qualitative Research) เปน็ การวจิ ยั ทีไ่ มใ่ ชแ้ นวทางการวจิ ยั ดว้ ยวธิ กี ารแบบศาสตร์
แตใ่ ชก้ ารตคี วามและการหาความหมายของปรากฏการณต์ า่ ง ๆ โดยผูว้ จิ ยั จะเปน็ เครือ่ งมอื หลกั ในการเกบ็ และวเิ คราะห์
ขอ้ มลู ดงั นัน้ ผลการวจิ ยั ประเภทนีจ้ ะเปน็ ไปในลกั ษณะทีเ่ ปน็ การพรรณนาความและไมเ่ นน้ ขอ้ มลู ทีเ่ ปน็ ตวั เลขหรอื สถติ ิ
3.3 การวิจยั เชิงผสานวธิ ี (Mixed Method Research) เป็นการวิจัยที่ใช้ทั้งการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัย
เชงิ คณุ ภาพในการวจิ ยั เรือ่ งเดยี วกนั อาจเปน็ การท�ำ วจิ ยั ประเภทใดประเภทหนึง่ กอ่ น แลว้ จงึ คอ่ ยใชก้ ารวจิ ยั อกี ประเภท
หนึ่งตามมา เช่น ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพก่อนเพื่อนำ�ผลมาสร้างแบบสอบถามในการวิจัยเชงิ ปริมาณในภายหลงั เป็นตน้
หรืออาจทำ�วิจัยทั้งสองประเภทพร้อม ๆ กัน เช่น ใช้ผลการวิจัยเชิงคุณภาพมาช่วยขยายผลการวิจัยในเชิงปริมาณ
ให้มีความลึกซึ้งยิ่งขึ้น เป็นต้น
4. แบ่งตามองค์ประกอบของการส่ือสาร แบ่งได้ 5 ประเภท ได้แก่ (ประยุกต์จาก แบบจ�ำลองการสื่อสารของ
Lasswell, http://communicationtheory.org/lasswells-model/)
4.1 การวิจยั ผู้ส่งสาร (Communicator Research) เป็นการวิจัยที่เก็บข้อมูลจากบุคคลที่เป็นแหล่งสาร หรือ
ผู้เข้ารหัสในกระบวนการสื่อสาร เช่น นักการเมือง บรรณาธิการนิตยสาร ผู้สื่อข่าว นักเขียนการ์ตูน ผู้กำ�กับภาพยนตร์
เป็นต้น ประเด็นในการวิจัยผู้ส่งสาร เช่น ทักษะการสื่อสาร ทัศนคติในการสื่อสาร กลยุทธ์ในการสื่อสาร และอุปสรรค
ในการสื่อสาร เป็นต้น
4.2 การวจิ ยั สาร (Content Research) เป็นการวิจยั ที่เกบ็ ข้อมลู จากสารที่นำ�เสนอผ่านสื่อตา่ ง ๆ เพือ่ วิเคราะห์
ถึงปริมาณมากหรือน้อยในประเด็นที่ผู้วิจัยสนใจ หรือวิเคราะห์ตีความหมายที่ซ่อนอยู่ในเนื้อหา หรือสังเคราะห์หา
ข้อสรุปจากเนื้อหาที่อยู่ในหมวดหมู่เดียวกัน
4.3 การวิจัยส่ือ (Media Research) เป็นการวิจัยที่เก็บข้อมูลจากบุคคลในฐานะที่เป็นตัวแทนขององค์การ
ผูผ้ ลิตสือ่ เชน่ การสัมภาษณผ์ ูบ้ ริหารองค์การสื่อเกีย่ วกับการปรบั องคก์ ารในยุคดิจิทัล เปน็ ตน้ หรอื เปน็ การวิจัยที่เก็บ
ข้อมูลจากตัวสื่อโดยตรง เช่น การวิเคราะห์การครอบคลุมการกระจายเสียงของสื่อวิทยุชุมชน เป็นต้น
4.4 การวจิ ยั ผรู้ บั สาร (Audience Research) เป็นการเก็บข้อมูลจากบุคคลที่เป็นผู้รับสาร ในประเด็นทั่วไปที่
ไม่ใช่ผลกระทบที่ได้รับ ประเด็นในการวิจัยผู้รับสาร เช่น ทักษะการสื่อสาร ทัศนคติในการสื่อสาร พฤติกรรมการเปิด
รับสื่อ การแสวงหาข่าวสาร แรงจูงใจในการเปิดรับสื่อ ความคาดหวังในการเปิดรับสื่อ และความพึงพอใจจากการเปิด
รับสื่อ เป็นต้น
4.5 การวิจัยผลกระทบ (Effect Research) เป็นการเก็บข้อมูลจากบุคคลที่เป็นผู้รับสาร ในประเด็นที่เป็น
ผลกระทบทีไ่ ดร้ บั จากการสือ่ สาร ซึง่ โดยทัว่ ไปจะกลา่ วถงึ ผลกระทบของการสือ่ สารใน 3 ดา้ น คอื ความรู้ (Knowledge)
ทัศนคติ (Attitude) และพฤติกรรม (Practice)
อย่างไรก็ตาม การวิจัยนิเทศศาสตร์เรื่องหนึ่งอาจจะมีการวิจัยในหลายองค์ประกอบของการสื่อสารได้ เช่น
การวิจัยเกี่ยวกับภาพความรุนแรงที่นำ�เสนอทางสื่อหนังสือพิมพ์ อาจจะวิจัยผู้ส่งสาร โดยไปสัมภาษณ์บรรณาธิการ
เกี่ยวกับนโยบายการนำ�เสนอภาพความรุนแรง และวิจัยสาร โดยไปวิเคราะห์ภาพข่าวทางสื่อหนังสือพิมพ์ว่า มีปริมาณ
ภาพข่าวที่รุนแรงมากน้อยเพียงใด รวมทั้งอาจวิจัยผู้รับสาร โดยไปสำ�รวจความคิดเห็นของผู้อ่านเกี่ยวกับการนำ�เสนอ
ภาพความรุนแรงทางสื่อหนังสือพิมพ์ เป็นต้น
