Page 19 - กฎหมายระหว่างประเทศ และองค์การระหว่างประเทศ
P. 19
องค์การที่ไม่ใช่ของรัฐ 15-9
ลา้ ห ลัง แนวคดิ ท ฤษฎรี ะบบโลก (World System) ทีอ่ ธบิ ายค วามส ัมพนั ธร์ ะหว่างป ระเทศแ กนก ลาง (Core) ประเทศก ึง่
รอบน อก (Semi-periphery) และประเทศรอบน อก (Periphery) บนพื้นฐานค วามสัมพันธ์ที่ไม่เท่าเทียมก ัน ที่รัฐแ ละ
บรรษัทข ้ามช าติเป็นต ัวแ สดงท ี่ม ีบ ทบาทส ำ�คัญท ี่ก ่อให้เกิดค วามไม่เท่าเทียมก ัน แนวคิดท ฤษฎีเศรษฐศาสตรก์ ารเมือง
จึงให้ค วามส ำ�คัญก ับต ัวแ สดงท ี่ไม่ใช่รัฐด ้วยส่วนห นึ่งโดยเฉพาะบรรษัทข ้ามชาติ
กจิ กรรม 15.1.1
องค์การทไี่ มใ่ ช่ของรัฐแบ่งอ อกเป็นก่ปี ระเภท ประกอบด ว้ ยอ ะไรบ้าง
แนวตอบก จิ กรรม 15.1.1
องค์การท ่ีไม่ใช่ข องรฐั แบง่ ออกเปน็ 3 ประเภท คือ องคก์ ารท ี่ไม่ใชข่ องร ัฐด า้ นก ารเมอื ง เศรษฐกิจ และ
สงั คม
1. องคก์ ารท ไี่ มใ่ ชข่ องร ฐั ด า้ นก ารเมอื ง ประกอบด ว้ ย กลมุ่ ก ารเมอื งข า้ มช าติ แบง่ อ อกเปน็ กลมุ่ ก ารเมอื ง
ในร ะบบก ารเมอื ง เชน่ พรรคการเมอื ง ขบวนการก ารเมอื ง และก ลมุ่ ก ารเมอื งน อกร ะบบก ารเมอื ง เชน่ ขบวนการ
ปลดปล่อยแห่งช าติ และข บวนการก ่อการร้าย
2. องคก์ ารที่ไม่ใชข่ องรัฐด้านเศรษฐกจิ ที่ส�ำ คญั คอื บรรษัทขา้ มชาติ
3. องคก์ ารท ไ่ี มใ่ ชข่ องร ฐั ด า้ นส งั คม ประกอบด ว้ ย องคก์ ารพ ฒั นาเอกชน และข บวนการเคลอื่ นไหวท าง
สังคม
เร่อื งที่ 15.1.2
วิวฒั นาการห รอื พ ัฒนาการองคก์ ารท่ไี ม่ใชข่ องรัฐ
ววิ ฒั นาการข องอ งคก์ ารท ไี่ มใ่ ชข่ องร ฐั น บั ต ัง้ แต่ ค.ศ. 1840 จนถงึ ค.ศ. 1918 ภายห ลงั ส งครามโลกค รัง้ ท หี่ นึง่ 16
มอี งค์การท ีไ่ม่ใชข่ องร ัฐบาลเกิดข ึ้นจ ำ�นวนก ว่า 400 องค์การ ทีส่ ำ�คัญได้แก่ คณะก รรมการก าชาดส ากล (International
Committee of the Red Cross: ICRC) ที่จ ัดต ั้งใน ค.ศ. 1863 สหภาพร ะหว่างร ัฐสภา (Inter-Parliamentary Union)
ตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1889 สมาคมกฎหมายระหว่างประเทศ (International Law Association) ตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1873
สมาพ ันธ์ท ันตแพทย์ร ะหว่างประเทศ (International Dental Federation) ตั้งข ึ้นใน ค.ศ. 1900 สมาคมศิลปและ
วรรณคดีร ะหว่างประเทศ (International Literary and Artistic Association) จัดตั้งใน ค.ศ. 1878 สภาห อการค้า
ระหว่างป ระเทศ (International Chamber of Commerce) ตั้งข ึ้นใน ค.ศ. 1919 องค์การเหล่าน ีม้ สี ำ�นักงานเลขานุการ
ถาวร บางองค์การประกอบด้วยสมาชิกที่เป็นผู้แทนของรัฐ เจ้าหน้าที่เทศบาล สมาคมหรือกลุ่มแห่งชาติและเอกชน
ปัจจุบันนี้อ งค์การที่ไม่ใช่ข องรัฐบาล เช่น
16 ปรับปรุงจาก สมพงษ์ ชูมาก “หน่วยที่ 15 องค์การที่ไม่ใช่ของรัฐบาล” ใน เอกสารการสอนชุดวิชากฎหมายระหว่างประเทศและ
องค์การร ะหว่างป ระเทศ หน่วยท ี่ 9-15 นนทบุรี สำ�นักพ ิมพ์มหาวิทยาลัยส ุโขทัยธ รรมาธิราช 2554 หน้า 1190-1197