Page 21 - กฎหมายระหว่างประเทศ และองค์การระหว่างประเทศ
P. 21
องค์การที่ไม่ใช่ของรัฐ 15-11
ข้ามช าติจ ำ�นวนมากกว่าร ้อยล ะ 85 มีสัญชาติห รือม าจากส หรัฐอเมริกา19 บรรษัทข ้ามช าติมีขนาดใหญ่โต มีก ารล งทุน
หลายประเทศทั่วโลก จากการเปรียบเทียบระหว่างผลิตภัณฑ์มวลรวมประชาชาติกับงบประมาณรายจ่ายของบรรษัท
ข้ามชาติจากสหรัฐอเมริกาใน ค.ศ. 1969 พบว่าบริษัทเจเนรัลมอเตอร์มีงบประมาณรายจ่ายประจำ�ปีจำ�นวน 24.3
พันล ้านด อลลาร์ส หรัฐฯ ขณะท ี่เบลเยียมแ ละล ักเซมเบิร์กม ีผ ลิตภัณฑม์ วลร วมป ระชาชาติร วมก ันจ ำ�นวน 22.9 พันล ้าน
ดอลลาร์ส หรัฐฯ บริษัทฟอ ร์ดมอเตอร์ มีงบป ระมาณประจำ�ปีจ ำ�นวน 14.8 พันล้านด อลลาร์สหรัฐฯ ขณะท ี่ป ากีสถาน
มีผลิตภัณฑ์มวลร วมประชาชาติจำ�นวน 14.5 พันล ้านด อลลาร์สหรัฐฯ และบริษัทโมบิลออยล์ มีง บป ระมาณประจำ�ปี
จำ�นวน 6.6 พันล ้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขณะท ี่ป ระเทศไทยมีผ ลิตภัณฑ์มวลร วมประชาชาติจ ำ�นวน 6.3 พันล้านด อลลาร์
สหรัฐฯ การล งทุนข องบ รรษัทข้ามชาติในแต่ละประเทศมีแ นวโน้มเพิ่มมากข ึ้น แต่ส ัดส่วนก ารลงทุนในแ ต่ละป ระเทศ
หรือในแต่ละภูมิภาคแม้มีสัดส่วนเพิ่มขึ้น แต่มีเงื่อนไขตามสภาพความเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจ และ
สังคม ดังเช่น การลงทุนของบรรษัทข้ามชาติในตะวันออกกลางในทศวรรษ 1960 ที่มีสัดส่วนเพิ่มขึ้นเพียงเล็กน้อย
เนื่องจากว ิกฤตการณ์ทางการเมืองที่ม ีค วามข ัดแย้งตลอดเวลา เป็นต้น นอกจากบรรษัทข้ามช าติสัญชาติอเมริกันแ ล้ว
ยังม ีบ รรษัทข ้ามชาติป ระเทศอื่นล งทุนทั่วโลกด ังเช่นในทศวรรษที่ 1970 ที่สำ�คัญได้แก่ อังกฤษจำ�นวน 4,110 พันล้าน
ดอลลาร์ส หรัฐฯ แคนาดาจ ำ�นวน 3,112 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และเนเธอร์แลนด์จ ำ�นวน 2,121 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
ทำ�ให้จ ำ�นวนบ รรษัทข ้ามช าติท ี่ล งทุนม ีจ ำ�นวนร ะหว่าง 200-300 บรรษัท20 แต่ห ากร วมบ รรษัทร ะดับภ ูมิภาคท ี่ม ีจ ำ�นวน
1,400 กว่าบ รรษัท ร้อยล ะ 85 ของบรรษัทข ้ามชาติท ั้งหมดเป็นส ัญชาติอ เมริกัน21
วิวัฒนาการด ้านจ ำ�นวนข องจ ำ�นวนเอกชนท ี่เป็นส มาชิกจ ากป ระเทศท ั้งห ลายในอ งค์การท ี่ไม่ใช่ข องร ัฐ จำ�นวน
ของสมาชิกองค์การที่ไม่ใช่ของรัฐเพิ่มจำ�นวนตลอดเวลา มีประเทศที่เกี่ยวข้องเพิ่มจำ�นวนตลอดเวลา ส่วนหนึ่งมา
จากจำ�นวนประเทศท ี่ถือกำ�เนิดใหม่เพิ่มจำ�นวน กับองค์การท ี่ไม่ใช่ข องร ัฐเพิ่มขึ้นตลอดเวลา นับตั้งแต่ ค.ศ. 1951 ถึง
ค.ศ. 1966 แม้บ างช่วงเวลาจ ะมีสัดส่วนลดลง แต่โดยเฉลี่ยย ังคงเพิ่มตลอดเวลา
การเพิ่มจำ�นวนขององค์การที่ไม่ใช่ของรัฐทำ�ให้กิจกรรมขององค์การไม่ใช่รัฐเพิ่มขึ้นและครอบคลุมทุกด้าน
การเพิ่มจำ�นวนของอ งค์การที่ไม่ใช่ข องรัฐในก ิจกรรมสาขาท ั้งหลายน ำ�ไปสู่ก ารประสานงานที่น ำ�ไปสู่ก ารถือก ำ�เนิดของ
องค์การท ี่ไม่ใช่ข องร ัฐเหนือช าติ (Supra-NGO) ในฐ านะท ี่เป็นร ะบบก ลไกก ารป ระสานง านท ี่ม ีจ ำ�นวนม ากกว่าห นึ่งร ้อย
แห่งใน ค.ศ. 1969 ประกอบด ้วยอ งค์การท ี่ไม่ใชข่ องร ัฐส ่วนห นึ่งห รือท ั้งหมด22 ที่ม ีจ ำ�นวนเพียงร ้อยล ะ 10 ของอ งค์การ
ทั้งหมดระหว่าง ค.ศ. 1963 ถึง ค.ศ. 1914 ระหว่าง ค.ศ. 1915 ถึง ค.ศ. 1944 และระหว่าง ค.ศ. 1945 ถึง ค.ศ. 1954
แม้ว่าองค์การที่ไม่ใช่ของรัฐจำ�นวนหนึ่งยุติบทบาทแล้ว แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างองค์การที่ไม่ใช่ของรัฐเพิ่ม
จำ�นวนขึ้น
เป็นที่น่าสังเกตว่าองค์การที่ไม่ใช่ของรัฐมีกิจกรรมเกี่ยวกับการเมืองที่มีรัฐบาลมีส่วนร่วมมีแนวโน้มเพิ่ม
จำ�นวนเสมอ ขณะที่อ งค์การท ี่ไม่ใช่ข องร ัฐมีกิจกรรมด ้านเศรษฐกิจจำ�นวนร้อยล ะ 12.5 ของทั้งหมดท ี่ก่อต ั้งภายห ลัง
สงครามโลกครั้งท ี่สอง เปรียบเทียบกับร้อยล ะ 3.3 ช่วงก ่อน ค.ศ. 1914 ขณะท ี่อ งค์การด้านบรรเทาท ุกข์ การศ ึกษา
เยาวชน หนุ่มสาว และสตรี มีจำ�นวนร้อยละ 12.1 องค์การที่เกี่ยวกับแพทย์และสาธารณสุข มีจำ�นวนร้อยละ 9.6
องค์การด ้านการค้าแ ละอ ุตสาหกรรม มีจำ�นวนร ้อยล ะ 9.2 องค์การท ี่เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์บ ริสุทธิ์ (pure science)
ปรัชญา ภาษา และกีฬา มีแนวโน้มลดลงตลอดเวลา ขณะที่องค์การที่เกี่ยวกับศาสตร์ประยุกต์ (applied science)
19 Pascal Ordonneau, Les Multinationales contre les Ètats, Paris: Les Èditions Ouvrières, 1975, p. 13.
20 Ordonneau. op.cit. p. 13.
21 Well Jr. op.cit. p. 449.
22 J.J. Lador-Lederer. International Non-Governmental Organizations and Economic Entities: A Study in
Autonomous Organization and Ius Gentium. Leiden: A.W. Sijthoff, 1962, p. 66 and A.J. N. Judge. “International NGO
Groupings”, International Associations. February 1969, 21st Year, No.2, pp. 89-92.
