Page 20 - กฎหมายระหว่างประเทศ และองค์การระหว่างประเทศ
P. 20
15-10 กฎหมายระหว่างประเทศและองค์การระหว่างประเทศ
สภาส หภาพว ิทยาศาสตร์ร ะหว่างป ระเทศ (International Council of Scientific Unions) คณะก รรมาธิการ
ระหว่างประเทศเพื่อการสำ�รวจทางวิทยาศาสตร์ในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน (International Commission for the
Scientific Exploration of the Mediterranean Sea) สถาบันส ถิติระหว่างประเทศ (International Statistical
Institute) และส หพนั ธโ์รงพ ยาบาลร ะหว่างป ระเทศ (International Hospital Federation) แสดงใหเ้หน็ ค วามร ่วมมอื
ระหว่างรัฐก ับเอกชนในอ งค์การเดียวกัน
การดำ�เนินกิจกรรมขององค์การเหล่านี้ทำ�ให้รัฐเข้ามามีบทบาทหลายกรณี เช่น การที่คณะกรรมการกาชาด
สากลส่งเสริมให้มีก ารล งนาม อน ุส ัญญาเจนีวา ค.ศ. 1864 ค.ศ. 1906 ค.ศ. 1929 และ ค.ศ. 1949 หรือการที่ค ณะ-
กรรมการเกี่ยวกับก ารเดินเรือร ะหว่างป ระเทศ (International Maritime Committee) เป็นผ ู้ริเริ่มให้มีก ารล งนาม
อน ุส ัญญาเกี่ยวกับความป ลอดภัยในทะเล ค.ศ. 1914 และ ค.ศ. 1929 บางก รณีค วามส ำ�เร็จข ององค์การท ี่ไม่ใช่ข อง
รัฐบาลนำ�ไปสู่การก่อตั้งองค์การระหว่างรัฐในเรื่องเดียวกัน เช่น สภาการชั่งนํ้าหนัก มาตราวัด และเงินตราระหว่าง
ประเทศ (International Congress of Weights, Measure and Moneys) ซึ่งต ั้งข ึ้นใน ค.ศ. 1867 นำ�ไปส ู่การก่อ
ตั้งส หภาพร ะบบเมตริก (Metric Union) สมาคมร ะหว่างป ระเทศเพื่อก ารป กป้องแ รงงานท าง กฎห มาย (International
Association of the Legal Protection of Labor) นำ�ไปส ู่การก ่อตั้งสหภาพแรงงานระหว่างประเทศ (International
Labor Union) และสมาคมศิลปและวรรณคดีระหว่างประเทศ นำ�ไปสู่การก่อตั้งสำ�นักงานระหว่างประเทศว่าด้วย
วรรณกรรมและท รัพย์สินด ้านศิลปว ัตถุ (International Bureau of Literary and Artistic Property) ส่วนบ รรษัท
ขา้ มช าตใินท นี่ ีถ้ อื ว่าเปน็ อ งคก์ ารท ไี่ ม่ใชข่ องร ฐั บาลก ม็ บี ทบาทเกีย่ วโยงก ับร ะบบเศรษฐกิจก ารเงิน การเมอื งข องป ระเทศ
ต่าง ๆ อย่างม าก องค์การห รือข บวนการป ฏิวัติในบ างป ระเทศก ็มีก ารกร ะท ำ�ข้ามช าติถ ือเป็นอ งค์การท ี่ไม่ใช่ข องร ัฐบาล
ที่ม ีบ ทบาททางการเมืองร ะหว่างป ระเทศโดยตรง
วิวัฒนาการของอ งค์การท ี่ไม่ใช่ข องรัฐแบ่งอ อกเป็น 2 ส่วน คือ วิวัฒนาการของจ ำ�นวนอ งค์การที่ไม่ใช่ข องรัฐ
และวิวัฒนาการด้านจำ�นวนของเอกชนท ี่เป็นส มาชิกจากป ระเทศทั้งหลายในอ งค์การที่ไม่ใช่ข องรัฐ
วิวัฒนาการของจำ�นวนองค์การที่ไม่ใช่ของรัฐ แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ประกอบด้วย องค์การที่ไม่ใช่ของรัฐที่
ไม่แสวงหาก ำ�ไร กับอ งค์การที่ไม่ใช่ของร ัฐท ี่แสวงหากำ�ไร
องค์การท ี่ไม่ใช่ของร ัฐท ี่ไม่แสวงหากำ�ไรเกิดขึ้นครั้งแ รกจ าก The Rosicrusian Order ในอ ียิปต์ ประมาณ
1500 ปีก ่อนค ริสต์ก าล เป็นองค์การเพื่อการศ ึกษาและภราดรภาพ ใช้ค ำ�สอนแบบเหนือธ รรมชาติและปรัชญากายภาพ
เพื่อทำ�ให้บุคคลใช้เชาวน์ปัญญาและไหวพริบตามธรรมชาติเพื่อก่อให้เกิดประโยชน์มากที่สุด องค์การนี้ดำ�รงอยู่
ต่อเนื่องถึงปัจจุบันทำ�ให้มีสมาชิกมากกว่าหนึ่งแสนคนในจำ�นวนประเทศ 53 ประเทศใน ค.ศ. 197117 ส่วนจำ�นวน
องค์กรท ี่ไม่ใช่รัฐบาลที่ม ีก ารก ่อต ั้งนับตั้งแต่ ค.ศ. 1850 มีจ ำ�นวนเพิ่มข ึ้นตามลำ�ดับย กเว้นช่วงส งครามโลกค รั้งที่ส อง
ที่ล ดน้อยล ง เช่นเดียวกับช ่วงที่ม ีค วามข ัดแย้งระหว่างป ระเทศอ ย่างร ุนแรงท ำ�ให้การก ่อต ั้งองค์การร ะหว่างป ระเทศท ี่
ไม่ใช่รัฐบาลล ดจำ�นวนล ง และน ับตั้งแต่ ค.ศ. 1954 องค์การท ี่ไม่ใช่รัฐเพิ่มจำ�นวนอย่างต่อเนื่อง
ส่วนองค์การที่ไม่ใช่ของรัฐบาลที่มุ่งแสวงหากำ�ไร บรรษัทข้ามชาตินับเป็นองค์การที่มีการจัดตั้งอย่างมี
ประสิทธิภาพที่มีวัตถุประสงค์เพื่อการดำ�เนินการข้ามชาติ มีการจัดตั้งองค์การสาขาหรือตัวแทนของบรรษัทใน
ต่างประเทศ มีงบประมาณรายรับและรายจ่ายสูงกว่างบประมาณของประเทศหลายประเทศ มีสาขาที่กระจายตาม
ประเทศท ัง้ ห ลาย และม อี ทิ ธพิ ลท จี่ ะส นบั สนนุ ห รอื ต อ่ ต า้ นน โยบายข องร ฐั บาลแ ตล่ ะป ระเทศ18 เปน็ ท นี่ า่ ส งั เกตว า่ บ รรษทั
17 Skjelsbaed. op.cit. p. 424.
18 Louis T. Wells, Jr. “The Multinational Business Enterprise: What Kind of International Organization”, International
Organization. Vol.XXV, No.3, Summer 1971, p. 447.
