Page 43 - อารยธรรมมนุษย์
P. 43
อารยธรรมเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ 4-33
ปลายครสิ ต์ศตวรรษท่ี 13 อำ� นาจของตามพรลงิ คเ์ รม่ิ อ่อนลง แม้จะมีความสมั พันธก์ ับอาณาจักร
ศรีวิชยั ซงึ่ เปน็ อาณาจักรสำ� คัญบนแหลมมลายกู ็ตาม แตค่ วามสมั พนั ธ์นน้ั กไ็ ม่ไดแ้ นบแน่น จนเมอื่ สโุ ขทยั
สถาปนาอาณาจักรขึ้นไดอ้ ยา่ งมัน่ คงกส็ ามารถปราบอาณาจักรตามพรลิงคไ์ ด้ และดเู หมือนวา่ กษัตริย์ของ
อาณาจกั รตามพรลงิ คท์ เี่ คยมสี มั พนั ธอ์ นั ดกี บั สโุ ขทยั กย็ อมออ่ นนอ้ มตอ่ การแผข่ ยายอำ� นาจของสโุ ขทยั เชน่ กนั
ลังกาสุกะ
ลังกาสุกะเป็นอาณาจักรเก่าแก่แห่งหนึ่งในแหลมมลายู จดหมายเหตุจีนมีการกล่าวถึงอาณาจักร
หนง่ึ วา่ ตง้ั มาแลว้ กวา่ 400 ปี ขอ้ มลู ในเอกสารจนี นา่ จะตรงกบั ขอ้ มลู ทป่ี รากฏในเอกสารจดหมายเหตมุ ลายู
และชวาท่ีกล่าวถึงอาณาจักรท่สี ถาปนาขนึ้ บนแหลมมลายูในเวลาใกลเ้ คยี งกนั วา่ “ลงั กาสกุ ะ” อาณาจกั ร
ลังกาสุกะมีการติดตอ่ กบั จนี ใน ค.ศ. 515 ซ่ึงตรงกบั สมัยของพระเจ้าภคทัตต์ ในเอกสารจนี ยังไดก้ ล่าวถึง
ประชาชนในอาณาจกั รนี้วา่ ทง้ั ชาย-หญงิ สวมเส้อื ไมม่ ีแขนทำ� ดว้ ยผ้าฝา้ ย พระราชา และขุนนางมผี ้าสีแดง
คลมุ บนบา่ ทง้ั สองขา้ งอกี ชน้ั หนง่ึ และคาดเขม็ ขดั ทอดว้ ยเชอื กทอง รวมถงึ สวมตา่ งหทู องเปน็ วงกลม พระราชา
มชี า้ งเปน็ สตั วพ์ ระพาหนะในการเสดจ็ ออกจากพระราชวงั สตรชี น้ั สงู ในวงั แตง่ กายดว้ ยผา้ ทที่ ออยา่ งสวยงาม
และประดบั เพชรพลอย46 ข้อสันนษิ ฐานขอบเขตของอาณาจักรน้ีน่าจะจรดทะเลท้ังสองฝงั่ ของแหลมมลายู
ทิศตะวันออกติดอ่าวไทยแถบจังหวัดปัตตานีส่วนทิศตะวันตกติดอ่าวเบงกอลเหนือแคว้นไทรบุรี ในระยะ
แรกอาณาจักรลังกาสุกะอยู่ภายใต้การปกครองของอาณาจักรฟูนัน เมื่อฟูนันเสื่อมอ�ำนาจลงลังกาสุกะ
จงึ ฟน้ื ฟแู ละสรา้ งความเขม้ แขง็ ขนึ้ อยา่ งไรกด็ ลี งั กาสกุ ะทอ่ี ยภู่ ายใตร้ ม่ เงาของฟนู นั ก็ได้รับเอาอิทธิพลทาง
วฒั นธรรมจากอนิ เดยี เขา้ มาผสมผสานกบั อารยธรรมพน้ื เมอื งดว้ ย และดว้ ยทตี่ ง้ั ของลงั กาสกุ ะทอี่ ยกู่ ง่ึ กลาง
เส้นทางค้าขายทางตะวันตก และตะวันออก อาณาจักรน้ีจึงเป็นพ้ืนท่ีในการแลกเปล่ียนสินค้าเครื่องเทศ
สำ� คญั ในภูมิภาคจ�ำพวก ไม้หอม กำ� ยาน
ภายหลงั อาณาจกั รลงั กาสกุ ะตกอยภู่ ายใตอ้ ำ� นาจของอาณาจกั รศรวี ชิ ยั และเมอื่ ศรวี ชิ ยั ตกอยภู่ ายใต้
อาณาจักรมัชปาหิต ลังกาสุกะจึงพลอยถูกยึดและได้ถูกผนวกรวมกับศรีวิชัย ท้ายที่สุดลังกาสุกะก็ค่อยๆ
เลือนหายไป
มัชปาหิต
มัชปาหิต (ค.ศ. 1293-1520) เป็นอาณาจักรท่ีเจริญข้ึนบริเวณหมู่เกาะในอินโดนีเซียก่อนท่ีชาติ
ตะวนั ตกจะเขา้ มาในดนิ แดนแถบนี้ มชั ปาหติ มอี ำ� นาจปกครองในเกาะบาหลี เกาะมาดรู า และยงั มอี ทิ ธพิ ล
บางสว่ นไปถึงภาคกลาง และภาคใต้ของเกาะสมุ าตรา แหลมมลายู สิงคโปร์ บางส่วนของเกาะบอรเ์ นยี ว
ความจริงแล้วมัชปาหิตเกิดจากการรวมแว่นแคว้นต่างๆ ได้แก่ กุรุน เซรัน และเทมาเส็ก (ช่ือเดิมของ
สิงคโปร์) นอกจากน้ียังมีรัฐต่างๆ ที่ข้ึนอยู่กับอาณาจักรแห่งนี้ด้วย ได้แก่ สุมาตราทั้งหมด แหลมมลายู
เมนดาวี บรูไน และตันจุงปุรี จากรายชื่อเมืองต่างๆ เหล่านี้พอจะสันนิษฐานความยิ่งใหญ่ของมัชปาหิต
46 สภุ ัทรดิศ ดศิ กุล, หม่อมเจา้ . เร่อื งเดยี วกนั . น. 29.
