Page 62 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 62
7-52 การศกึ ษาชมุ ชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
อยา่ งไรกต็ าม การสรา้ งขอ้ สรปุ และบทสรปุ มใิ ชก่ ารนำ� ขอ้ สรปุ ยอ่ ยมาชนกนั และใชค้ ำ� วา่ “และ”
มาเช่ือมอย่างง่ายๆ เท่านนั้ แต่มเี ทคนิคอื่นๆ ท่ีส�ำคัญ เชน่ (สภุ างค์ จนั ทวานิช, 2546)
การหาแบบแผน (Pattern) เป็นวิธีการสร้างบทสรุปที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย การหาแบบแผน
เป็นการคน้ พบว่า เม่อื มเี หตุการณใ์ ด พฤติกรรมใดซํา้ ๆ ก็จะมีผลทเ่ี กิดตามมาเหมอื นเดิมซํา้ ๆ กนั ท้งั ที่
เหตกุ ารณ์ หรอื พฤตกิ รรมตา่ งๆ อาจจะอยคู่ นละหมวดหมู่ ไมเ่ กี่ยวข้องกันเลย
ยกตวั อย่าง ชาวสวนพุทรามักอธิบายการล่มสลายของสวนพทุ รา และการใกลส้ ูญพันธุข์ องพุทรา
ตามข้อสรปุ ยอ่ ย ดังน้ี
ขอ้ สรปุ ย่อยท่ี 1 มีการขดุ ทรายบรเิ วณชายฝ่ังทะเลเพือ่ นำ� มาถมท่ีสรา้ งโรงงาน
ขอ้ สรปุ ยอ่ ยที่ 2 สวนพุทราตาย
ขอ้ สรุปย่อยที่ 3 ชาวบ้านอพยพถ่ินฐานจำ� นวนมาก ขายทีด่ ินสวนใหแ้ กโ่ รงงาน
เหตุการณ์ท่ีเกิดขึ้นนี้ ผลท้ายที่สุดคือพุทราไทยสูญพันธุ์ และเกิดการอพยพหลายระลอกของคน
พ้ืนถิน่ ในภาคตะวันออก ซงึ่ เปน็ แหล่งปลกู พุทรา รดชาติหวานอรอ่ ย แต่แบบแผนท่ีเกดิ ข้ึนทุกครง้ั ท่ีสง่ ผล
ตอ่ เหตกุ ารณ์นี้คอื ทุกคร้งั ทมี่ กี ารขุดทรายทีท่ ะเล นา้ํ ทะเลจะทะลกั เข้ามาในหมูบ่ า้ นหรือซมึ เขา้ สชู่ นั้ ใตด้ ิน
น้ําบ่อหรือนํ้าในสระท่ีชาวสวนใช้ปลูกพุทราจึงเค็มจัด น�ำมาใช้รดนํ้าไม่ได้ น้ําใต้ดินก็เค็มจัดจนพุทราตาย
จนชาวสวนไม่สามารถท�ำมาหากนิ และอพยพถ่นิ ฐานไปทำ� งานท่อี น่ื
กิจกรรม 7.3.2
ขั้นตอนสุดทา้ ยของการวเิ คราะห์ข้อมลู เชิงคณุ ภาพ คืออะไร
แนวตอบกิจกรรม 7.3.2
ขัน้ ตอนสดุ ท้ายของการวิเคราะหข์ ้อมูลเชงิ คุณภาพ คอื ข้ันตอนท่ี 4) การสร้างข้อสรปุ และพิสจู น์
บทสรุป โดยนักวิจัยต้องหา “บทสรุป” เพ่ือตอบค�ำถามวิจัย หรือโจทย์วิจัยให้ได้ด้วยความลุ่มลึก และมี
คุณค่า น่าสนใจ เป็นขั้นตอนท่ีน�ำเอา ข้อสรุปย่อยๆ ชั่วคราวมาเชื่อมโยงกันด้วยวิธีต่างๆ เพ่ือให้เป็น
บทสรปุ ทเี่ ปน็ นามธรรม หรอื สามารถสรา้ งทฤษฎขี นึ้ จากขอ้ มลู ในพนื้ ทไี่ ด้ และสามารถตอบคำ� ถามการวจิ ยั
หรอื โจทย์การวิจยั ได้
