Page 60 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 60
7-50 การศกึ ษาชุมชนเพอื่ การวจิ ยั และพัฒนา
ข้อเตอื นใจอีกครัง้ สำ� หรับในข้ันตอนนค้ี อื นกั วจิ ยั ที่อา่ นแนวคดิ ทฤษฎมี ากๆ ใหร้ ะวงั จะตดิ ยดึ กับ
ทฤษฎีมากจนเกินไป เพราะการค้นพบแต่ละคร้ัง มีความเป็นไปได้สูงว่า ไม่มีทฤษฎีเก่าที่สอดคล้องหรือ
นำ� มาปรบั ใชไ้ ดท้ งั้ หมดกบั งานวจิ ยั ทก่ี ำ� ลงั ทำ� อยู่ หนา้ ทขี่ องนกั วจิ ยั คอื การวเิ คราะหค์ น้ หาทฤษฎใี หมๆ่ ขน้ึ มา
เพอื่ นำ� มาตอบคำ� ถามปรากฏการณ์น้ันๆ หรือเพอื่ สร้าง “กิจกรรม และปฏิบตั ิการ” เพ่อื ให้ชมุ ชนดำ� รงอยู่
ด้วยความผาสุก โดยมีการส่ือสารที่ชุมชนเป็นเจ้าของเป็นทั้งเครื่องมือ และกระบวนการส�ำคัญในการ
ขบั เคล่ือนและพฒั นาชมุ ชนในทิศทางท่พี วกเขาเลือกเอง
ส�ำหรับเทคนคิ การสร้าง “บทสรปุ ” สามารถแบง่ เปน็ ขนั้ ตอนดงั นี้ (สุภางค์ จนั ทวานชิ , 2546)
1) น�ำข้อสรุปย่อยท้ังหมดที่ท�ำเป็นระบบมาก่อนหน้านี้แล้ว มาจัดกลุ่ม โดยพิจารณาว่า
ข้อสรุปย่อยใดท่ีสามารถจัดอยู่ในกลุ่มเดียวกันได้ โดยอาศัยหลักการของการท�ำดัชนี หรือย้อนกลับไป
ดูคำ� ถามการวิจัย หรือโจทยก์ ารวจิ ัยอีกครัง้ ว่า ควรน�ำข้อสรุปย่อยใดมารวมกลุ่มกันไว้
2) เมือ่ จดั หมวดหม่แู ล้ว ให้เช่อื มโยงความสัมพนั ธ์ของขอ้ สรุปยอ่ ยสองขอ้ เขา้ ด้วยกนั กอ่ น
3) เม่ือเกดิ ข้อสรปุ ย่อยท่สี ามแลว้ ใหค้ วามเชอ่ื มโยงกบั ข้อสรปุ ยอ่ ยอนื่ ๆ อกี ไปเรื่อยๆ
4) ขอ้ สรุปย่อยหลายๆ ข้อ รวมกันเป็นบทสรุปยอ่ ย
5) น�ำบทสรุปย่อยหลายๆ บท มาเช่ือมโยงหาความสัมพันธ์ (โดยนักวิจัยสามารถอธิบาย
ได้วา่ สัมพันธ์กันอย่างไร เพราะอะไร ท�ำไม) จนได้บทสรุป
บทสรุป
บทสรุปย่อย 1 บทสรุปยอ่ ย 2 บทสรปุ ยอ่ ย 3
ขอ้ สรุปยอ่ ย 5 ขอ้ สรปุ ย่อย 6
ขอ้ สรปุ ย่อย 4 ข้อสรปุ ยอ่ ย 3
ขอ้ สรปุ ยอ่ ย 1 ขอ้ สรุปยอ่ ย 2
ภาพที่ 7.8 ขั้นตอนการทำ�ข้อสรุปย่อย เป็นบทสรุป
ท่ีมา: สภุ างค์ จันทวานิช, 2546.
