Page 28 - ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร
P. 28
๓-18 ภาษาไทยเพื่อการสอ่ื สาร
๔) หงส์
ความหมายตรง หงส์มสี ีขาว
ความหมายแฝง หงส์ปกี หกั เปน็ ฉายาท่ใี ครๆ ขนานนามให้เธอ
๕) แก้ว
ความหมายตรง รตั นตรัยหมายถงึ แกว้ สามประการ
ความหมายแฝง เม่ือเธอจากไป เขารูส้ ึกว่าแก้วได้หลุดมือไปแลว้
เร่ืองท่ี ๓.๒.๒
การเปล่ียนแปลงความหมายของคํา
ค�ำในภาษาไทยทเ่ี ป็นคําทม่ี คี วามหมายตรง แม้วา่ ความหมายจะเป็นความหมายตามรปู คำ� หรือ
ความหมายโดยอรรถ แตบ่ างคาํ ความหมายกเ็ ปลย่ี นแปลงไปไดต้ ามยคุ สมยั และตามความเขา้ ใจ และการ
ใช้ของคนในสงั คมนนั้ คำ� ทคี่ วามหมายเปลยี่ นไปน้ีจะมีลกั ษณะต่างๆ กนั คือ ๑) คำ� ทมี่ คี วามหมายกว้าง
ออก ๒) คำ� ทม่ี คี วามหมายแคบเข้า และ ๓) ค�ำทม่ี ีความหมายตรงข้าม
๑. ค�ำท่ีมีความหมายกว้างออก
คำ� ทมี่ คี วามหมายกวา้ งออก คอื คำ� ทแ่ี ตเ่ ดมิ มคี วามหมายเฉพาะ แตต่ อ่ มานำ� มาใชใ้ นสถานการณ์
ท่ีบง่ บอกความหมายไดก้ วา้ งข้นึ เช่น
ค�ำว่า สะอาด เดิมจะใช้กบั สง่ิ ท่ีเห็นด้วยตาว่า เกลยี้ ง หมดจด ผอ่ งใส บริสุทธิ์ ตรงขา้ มกับคำ� วา่
สกปรก เช่น ถว้ ยชามสะอาด ตอ่ มาใชใ้ นความหมายท่ีกว้างขึน้ คือใช้กับการดมกล่ินว่า กลิ่นสะอาด
ค�ำว่า ธนาคาร เป็นค�ำบาลี มาจากคําว่า ธน + อาคาร มีความหมายว่า ท่ีเก็บทรัพย์สิน หรือ
สถานท่ีที่จัดตั้งข้ึนเพื่อประกอบธุรกรรมเกี่ยวกับการเงิน ต่อมาคําว่าธนาคารมีความหมายกว้างขึ้น มี
ธนาคารเลือด ธนาคารควาย ธนาคารข้อสอบ ท�ำให้ความหมายของคำ� วา่ ธนาคาร กว้างออก หมายถงึ
เป็นสถานทท่ี เ่ี ก็บเลอื ด เก็บควาย หรอื เก็บข้อสอบ
๒. ค�ำที่มีความหมายแคบเข้า
คำ� ทม่ี คี วามหมายแคบเขา้ คอื คำ� ทแ่ี ตเ่ ดมิ ใชใ้ นสถานการณต์ า่ งๆ ตอ่ มานำ� มาใชเ้ ฉพาะสถานการณ์
เช่น ค�ำว่า ชุม มีความหมายว่า มีมาก มารวมกันจากท่ีต่างๆ ชุมท่ีมีความหมายว่า มีมาก เดิมใช้ใน
สถานการณต์ ่างๆ เชน่ ยงุ ชุม สตั วป์ า่ ชุกชุม “พูดกันชุมชุมวา่ ...” หมายถึงมีคนพดู กนั มาก ปัจจุบนั ไม่ใช้
วา่ พดู กนั ชมุ ชมุ แลว้ คงเหลอื แต่ สัตวป์ ่าชุกชมุ ยุงชมุ เป็นตน้
