Page 32 - ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร
P. 32
๓-22 ภาษาไทยเพ่อื การสือ่ สาร
ค�ำตรงข้ามในลักษณะท่ี ๒ น้ี ผู้สอ่ื สารจะเลอื กใชค้ ำ� ใด ตอ้ งดูดวามหมายตามบรบิ ทดว้ ย เช่น
๑) เขาเป็นคนสงู เธอเปน็ คนเต้ีย
๒) พ้ืนทีน่ ส้ี งู พื้นทีน่ ่ันต่ํา
๓) เธอมีชาตติ ระกลู สงู เขามชี าติตระกูลตาํ่
๔) ท่ีนอนแขง็ ท่ีนอนนุ่ม
๕) ผลไมผ้ ลนีย้ ังแขง็ อยู่ ผลไมผ้ ลนนี้ มิ่ แลว้
๖) นํ้าแกว้ นีร้ อ้ น น้ําแกว้ น้ันเยน็
๗) เขารสู้ ึกร้อนแตฉ่ ันรสู้ กึ หนาว
๔. ค�ำท่ีมีความหมายเหมือนกัน
คำ� ทม่ี คี วามหมายเหมอื นกนั ไดแ้ ก่ คำ� ทเ่ี ปน็ ภาษาตา่ งระดบั มคี วามหมายเหมอื นกนั อาจใชแ้ ทน
กันได้ แตม่ ีความสุภาพและความเป็นแบบแผนตา่ งกัน คำ� ต่างระดบั จะมีความหมายเหมอื นกนั เช่น
ค�ำภาษาแบบแผน ค�ำภาษาพิธีการ ค�ำภาษาปาก
บดิ า ชนก พ่อ ป๋า เต่ยี แดดด๊ี
มารดา ชนนี แม่ มา้
ภรรยา มเหสี ชายา เมีย แม่บา้ น
สามี สวามี ผวั พ่อบ้าน
รบั ประทาน เสวย ฉนั กนิ ฉนั หมาํ่ เจยี๊ ะ
นอน บรรทม จ�ำรดั เค้ง
ส�ำหรับค�ำตา่ งระดบั นี้บางกรณแี ทนกันไม่ได้ แม้จะมีความหมายเหมอื นกนั เช่น วนั แมแ่ หง่ ชาติ
ใชว้ า่ วนั มารดาแหง่ ชาติ ไมไ่ ด้ ในสำ� นวนไทย เชน่ กนิ อยกู่ บั ปากอยากอยกู่ บั ทอ้ ง จะใชค้ ำ� วา่ รบั ประทาน
อยู่กับปากอยากอย่กู บั ท้อง ไม่ได้ หรอื กนิ บนเรือนขรี้ ดบนหลงั คา จะใช้วา่ รบั ประทานบนเรือน อุจจาระ
บนหลังคา ไม่ได้
๕. ค�ำท่ีมีความหมายต่างกันแต่ใช้แทนกันได้
ค�ำที่มคี วามหมายต่างกันแต่ใช้แทนกนั ได้ คอื คำ� ไวพจน์ เป็นคำ� ทใี่ ช้แทนกันได้ แมค้ วามหมาย
ของคำ� ทเ่ี ป็นรากศพั ท์ (root) จะต่างกัน เช่น ค�ำว่า นชุ เปน็ คำ� ที่ตดั มาจากค�ำว่า อนุช มคี วามหมายว่า
นอ้ ง โดยมากใชเ้ รยี กผหู้ ญงิ เช่น
ขอใจนุชท่พี ่สี ุจรติ รกั จงแนน่ หนกั เหมอื นพระพุทธรูปเลขาขำ�
คำ� ว่า นุช จากตวั อย่าง เปน็ คำ� เรยี กหญงิ สาว