Page 17 - ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร
P. 17
ศลิ ปะการใชภ้ าษา ๑๒-7
ความส�ำคัญของศิลปะการใช้ภาษา
ความส�ำคัญของศิลปะการใช้ภาษาหรือฝมี ือด้านการใช้ภาษา มีดงั น้ี
๑. มีผลต่อจิตใจของผู้รับสาร การใช้ภาษาอย่างมีศิลปะมุ่งให้ผู้รับสารเข้าใจสาระส�ำคัญที่ได้รับ
และพอใจ ผู้ส่งสารท่ีใช้ภาษาได้อย่างประณีต ไม่ก้าวร้าว ไม่สร้างความขุ่นข้องหมองใจให้แก่ผู้รับสาร
จงึ มผี ลต่อจิตใจของผรู้ ับสารเป็นอยา่ งมาก ดงั น้ี
๑.๑ ลดความขัดแย้งระหว่างผู้ส่งสารกับผู้รับสาร กรณีท่ีผู้ส่งสารและผู้รับสารมีความ
ขดั แยง้ กนั อยู่ ตา่ งฝา่ ยตา่ งตอ้ งระมดั ระวงั การใชภ้ าษาของตนใหม้ าก เพอื่ มใิ หม้ คี วามขดั แยง้ รนุ แรงขนึ้ เชน่
การขอเวนคืนที่ดิน การขอให้เลิกค้าขายในเขตที่จะขอคืนพ้ืนท่ี การขอให้รื้อบ้านหรือเรือนพักช่ัวคราว
ออกจากพนื้ ที่ทเ่ี ป็นปา่ สงวน การขอเข้าคน้ บ้านเพื่อตรวจหาสง่ิ ของผดิ กฎหมาย การใชภ้ าษาพดู กด็ ี หรือ
การใช้ภาษาเขียนก็ดี ต้องท�ำอย่างมีฝีมือหรือมีศิลปะ เมื่อพูดคุยกันก็ต้องใช้สันติวิธี ไม่ใช้อารมณ์ในการ
สื่อสาร
๑.๒ ลดความกดดันหรือคลายความกังวลใจของผู้รับสาร การใชภ้ าษาเพอ่ื ลดความกดดนั
หรอื เพอื่ คลายความกงั วลใจของผรู้ บั สารกม็ คี วามสำ� คญั เปน็ การประนปี ระนอมเพอื่ ใหผ้ รู้ บั สารรสู้ กึ ผอ่ นคลาย
มากขนึ้ โดยอาจมกี ารผ่อนผันหรอื ผ่อนปรนบา้ งในชว่ งระยะเวลาสน้ั ๆ แล้วจงึ ค่อยบังคบั ต่อไปในภายหลัง
หรอื จดั หาสถานทอี่ น่ื ไวท้ ดแทน เชน่ ทำ� หนงั สอื แจง้ ใหท้ ราบวา่ จะชว่ ยยา้ ยขา้ วของจากเขตเวนคนื ใหไ้ ปขาย
ยังท่แี หง่ ใหมท่ จี่ ัดเตรียมไว้ให้
๑.๓ ไม่ใช้ภาษาที่อาจสร้างความไม่พอใจแก่ผู้รับสาร ในการใช้ภาษา ผู้ส่งสารควรต้อง
พดู คยุ เพอื่ เรยี นรคู้ วามรสู้ กึ นกึ คดิ และทศั นคตขิ องผรู้ บั สารดว้ ย เพอ่ื จะไดไ้ มใ่ ชภ้ าษาทที่ ำ� ใหผ้ รู้ บั สารไมพ่ อใจ
เชน่ กรณที ผี่ สู้ ง่ สารเรยี กคนหหู นวกวา่ “ผพู้ กิ ารทางการไดย้ นิ ” และเรยี กคนตาบอดวา่ “ผพู้ กิ ารทางสายตา”
โดยคดิ วา่ ตนใชภ้ าษาไดส้ ภุ าพและมศี ลิ ปะดแี ลว้ แตแ่ ทท้ จ่ี รงิ คนหหู นวกและคนตาบอดไมไ่ ดค้ ดิ วา่ พวกตน
เปน็ คนพกิ ารแตอ่ ยา่ งใดเลย เพราะยงั คงสามารถใชช้ วี ติ เหมอื นคนธรรมดาทว่ั ไปได้ เพยี งแตอ่ าจยากลำ� บาก
มากกวา่ คนปกตทิ วั่ ไปเทา่ นนั้ ดงั นน้ั ผใู้ ชภ้ าษาอยา่ งมศี ลิ ปะจงึ จำ� เปน็ ตอ้ งเรยี นรคู้ วามคดิ และความตอ้ งการ
ของผรู้ ับสารด้วย
๑.๔ ใชภ้ าษาทสี่ รา้ งความภาคภมู ใิ จแกผ่ ทู้ ำ� หรอื ชใ้ี หเ้ หน็ ความสำ� คญั ของการทำ� สง่ิ ใดสง่ิ หนงึ่
ในการกระทำ� บางอยา่ ง โดยเฉพาะอย่างยงิ่ ส่งิ ทเ่ี ปน็ กุศล หากใชภ้ าษาไดด้ ี จะท�ำใหผ้ ูท้ ำ� กุศลนน้ั ภมู ใิ จและ
ช่ืนใจที่ได้ท�ำสิ่งดีๆ นั้น เช่น การท�ำบุญด้วยการซื้อชีวิตวัวควายน้ัน ถ้าใช้ภาษาธรรมดาๆ ท่ัวไป ก็อาจ
ไม่รู้สึกว่าได้ท�ำบุญท่ีย่ิงใหญ่ หากลองเปลี่ยนภาษาท่ีใช้เป็น “การไถ่ชีวิตโคกระบือเพื่อสร้างบุญกุศล”
จะมคี วามรู้สึกดขี ้นึ กว่าเดิมมาก บางครั้งอาจใช้ค�ำ “สร้างสมบุญญาบารม”ี “สะสมเสบยี งกรงั ยังภพหน้า”
เพ่ือชี้ให้เห็นความส�ำคัญของการสร้างสมบุญดังกล่าวท่ีจะมีผลต่ออนาคตและชีวิตในภพถัดไป เช่น
“สร้างบุญกุศลวันน้ี เพ่ือชีวิตที่ดีในวันหน้า” ในกรณีท่ีต้องการเน้นให้ภาคภูมิใจที่เกิดเป็นคนไทยก็อาจใช้
ภาษาวา่ “ชาตไิ ทยเปน็ ชาตเิ อกราช มคี วามเปน็ ไท มวี ฒั นธรรมและภาษาไทยมายนื ยาว สมควรทล่ี กู หลาน
จะช่วยกนั รักษาให้ยนื ยงตลอดไป”
อน่ึง ในสมัยปัจจุบัน การตั้งช่ือโครงการต่างๆ ก็ดี ชื่อบริษัทห้างร้านท้ังหลายก็ดี มักต้ังเป็น
คำ� ภาษาต่างประเทศเพือ่ ให้เขา้ กบั ยคุ โลกาภิวัตน์ ทั้งๆ ทีม่ คี ำ� ในภาษาไทยจ�ำนวนมากทใ่ี ช้สอื่ ความหมาย
