Page 40 - สังคมมนุษย์

13-30 สงั คมมนุษย์
4) ต้องมคี วามเป็นอยู่เหมาะสม คือ รู้จกั กำ� หนดรายไดแ้ ละรายจา่ ย เล้ยี งชวี ิตแตพ่ อดีมใิ ห้

ฝดื เคืองหรอื ฟุ่มเฟอื ย ตรงกับหลัก Household Budget งบประมาณประจ�ำบา้ นหรอื การวางแผนการใช้
จา่ ยประจำ� ครอบครวั นั่นเอง

การเว้นจากอบายมุข (เหตุย่อยยบั แห่งโภคทรัพย์) 4 ประการ คอื
1) จากความเปน็ นักเลงหญงิ นักเทีย่ วผู้หญิง (แมแ้ ต่นักเลงชาย)
2) เวน้ จากความเปน็ นักเลงสรุ านักดมื่ นักเสพยาเสพตดิ ประเภทต่างๆ
3) เวน้ จากความเปน็ นักเลงเล่นการพนนั
4) เวน้ จากการคบคนชว่ั เป็นมติ รสหาย

ต้องด�ำเนินตามกุลจิรัฏฐิติ เหตทุ ที่ ำ� ให้ตระกลู มั่งคง่ั ดำ� รงอยูไ่ ด้นาน 4 ประการ คือ
1) ของหาย จกั เสาะแสวงหาคนื มา
2) ของเกา่ ของช�ำรุด ร้จู ักบูรณะซ่อมแซม
3) รู้จกั ประมาณความพอดีในการกนิ การใช้
4) พอ่ บา้ นแมบ่ า้ นเป็นผู้มศี ีลธรรม

เพยี งเทา่ น้ี กส็ ามารถแกป้ ญั หาเศรษฐกจิ สว่ นบคุ คลหรอื ครอบครวั ได้ เมอื่ แกท้ บี่ คุ คลหรอื ครอบครวั
ได้ กช็ อื่ ว่าแกป้ ญั หาเศรษฐกจิ ของประเทศชาตไิ ด้

หลักกตัญญุตา คือ ความรูจ้ ักประมาณตนหรอื รจู้ ักความพอดใี นการแสวงหาทรพั ย์ในทางที่ชอบ
ไมโ่ ลภมากจนเกินไป และเมื่อหามาได้แล้วกต็ อ้ งรู้จกั ประมาณในการใช้จา่ ยดว้ ยตอ้ งไมใ่ หฟ้ ุ่มเฟอื ยจนเกนิ
ไป และต้องมีอตั ตญั ญตุ า คือ ความเปน็ ผรู้ ู้จกั ตนเอง คือ ต้องรตู้ วั อย่เู สมอว่าเรามชี าตติ ระกลู ยศต�ำแหน่ง
หนา้ ที่การงานความรคู้ วามสามารถแคไ่ หนเพียงไร แลว้ ต้องประพฤตติ นใหส้ มกับภาวะนัน้ ๆ อยา่ หลงตวั
เอง อย่าลืมตัวเองเป็นเด็ดขาด เช่น เป็นนายจ้างจะต้องเอาใจใส่ดูแลในเร่ืองค่าจ้างท่ีเป็นธรรมรวมทั้ง
สวสั ดกิ ารอน่ื ๆ พระพุทธเจา้ ได้ทรงวางวธิ ีท่นี ายจ้างจะพงึ ปฏิบัตติ อ่ ลูกจ้างไว้ 5 ประการ คือ

1) จดั การงานให้ท�ำตามสมควรแก่กำ� ลัง เพศ วัย ความสามารถ
2) ให้คา่ จ้างรางวลั สมควรแกง่ านและความเปน็ อยู่
3) ใหส้ วสั ดกิ ารมชี ่วยรกั ษาพยาบาลในเวลาเจ็บไข้ เปน็ ต้น
4) มอี ะไรได้พิเศษมา กแ็ บ่งปันให้
5) ปลอ่ ยในสมัย คือ เลิกงานตามเวลา และใหโ้ อกาสพักผ่อนรน่ื เริงตามสมควร
การค้าขายเป็นอาชีพที่ยอมรับกันว่า เป็นอาชีพของพลเมืองดีประเภทหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้า
ทรงแสดงลกั ษณะของพอ่ คา้ ทอี่ าจสรา้ งความมง่ั คง่ั ทางเศรษฐกจิ ใหแ้ กต่ นไดว้ า่ ตอ้ งประกอบดว้ ยลกั ษณะ
3 ประการ คอื
1) จักขมุ า มหี ตู าไว้กว้างขวาง สามารถจ�ำแนกต้นทนุ กำ� ไร สินคา้ ตา่ งๆ ไดเ้ ปน็ อยา่ งดวี ่า
สินคา้ ชนดิ น้ซี อื้ มาราคาเท่าน้ี ขายราคาเทา่ นีจ้ ะไดก้ �ำไรเทา่ ไร เป็นต้น
2) วธิ ูโร มีความช�ำนชิ �ำนาญในการค้าเข้าใจในการซอ้ื สนิ คา้ เข้า จำ� หนา่ ยสินคา้ ออก รอบรู้
การตลาดอ�ำนาจการซอื้ ของลกู ค้า เป็นต้น ไมท่ �ำให้สนิ คา้ ของตนตกค้าง