Page 47 - พื้นฐานสังคมเเละวัฒนธรรมเขมร
P. 47
ความรเู้ ก่ียวกบั สังคมและวัฒนธรรมเขมร 1-37
เรื่องท่ี 1.3.1
ขอบข่ายของการศึกษาสังคม
สังคมมีความสัมพันธ์กับคนโดยตรง เพราะสังคมและคนเป็นส่วนหน่ึงระหว่างกัน การศึกษา
สังคมจึงเป็นการศกึ ษาเรื่องราวท่เี ก่ยี วกบั คน ที่มที งั้ มติ กิ วา้ งและลกึ ในเวลาเดียวกนั อยา่ งไรก็ดเี น้อื หาใน
หนว่ ยและเอกสารการสอนชดุ วิชานีไ้ ด้กาหนดขอบข่ายการศึกษาสังคมเขมรดงั ต่อไปน้ี
1. ประวตั ศิ าสตร์
การศึกษาทางประวัติศาสตร์เป็นการศึกษาเรื่องราวสาคัญในอดีตของเขมร ซึ่งกินระยะเวลากว่า
สองพันปี แม้จะไม่ทราบข้อมูลที่ชัดเจนว่าคนเขมรเร่ิมเข้ามาต้ังรกรากในดินแดนแถบนี้เม่ือใด แต่ข้อมูล
ทางโบราณคดีก็บ่งชี้ว่าคนในแถบนี้เร่มิ ปลูกข้าวและทาเครื่องสาริดเป็นคนกลุม่ แรกๆ และเปน็ ไปได้วา่ ใน
ยุคต้นคริสตกาล คนในสมัยนั้นพูดภาษาท่ีมีความสัมพันธ์กับภาษาเขมรปัจจุบัน (David P. Chandler,
1994: 9) จากยุคตั้งต้นทางประวัติศาสตร์ เขมรได้พัฒนาเร่ือยมาจนมีหลักฐานการรับอารยธรรมจาก
อนิ เดีย และพฒั นาขน้ึ จนมีลกั ษณะเฉพาะตวั ประวัตศิ าสตร์สมยั โบราณแบง่ ไดด้ งั นี้
1) อาณาจักรเขมรสมัยก่อนพระนคร เร่ิมต้ังแต่คริสต์ศตวรรษที่ 1-7 ในช่วงน้ีมีอาณาจกั รสาคญั
อยู่สองอาณาจักรคือฟูนันและเจนละ ภายหลังเจนละได้แตกออกเป็นสองฝ่ายคือเจนละบกและเจนละน้า
ในยุคเริ่มต้นนี้ หลักฐานเอกสารจากจีนได้ให้ข้อมูลว่าอาณาจักรเขมรได้รับอารยธรรมจากอินเดีย และมี
การนับถือศาสนาของชนชั้นปกครองทงั้ ศาสนาพราหมณ์-ฮนิ ดูและพทุ ธ
2) อาณาจักรเขมรสมัยพระนคร อยูใ่ นช่วงครสิ ต์ศตวรรษที่ 8-15 เปน็ ยคุ สมยั ทางประวตั ศิ าสตร์
ท่ีเจริญถึงขีดสุด ศิลาจารึกทจ่ี ารข้นึ ในสมัยน้ีมีจานวนมาก อีกทั้งมีการกอ่ สร้างสถาปัตยกรรมทางศาสนา
ท่ีสะท้อนถึงความรุ่งเรืองและเข้มแข็งของอาณาจักร ในสมัยดังกล่าวมีการพัฒนาหลายด้านทั้งระบบ
ชลประทาน เกษตรกรรม การคมนาคม และการปกครอง ทที่ าให้กษัตรยิ ์เปน็ ดัง่ สมมติเทพ
3) อาณาจักรเขมรสมัยหลังพระนคร ตั้งแตห่ ลังครสิ ต์ศตวรรษท่ี 15 ในชว่ งนี้มีการย้ายเมืองหลวง
จากพระนครไปหลายแหง่ จนไปตั้งเมอื งท่ีกรงุ พนมเปญ
หลังจากช่วงสมัยประวัติศาสตร์สมัยโบราณ เขมรเข้าสู่ความยุ่งยากทางการเมืองหลายประการ
จนสุดทา้ ยตกอยภู่ ายใต้อาณานิคมของฝรั่งเศสกว่าร้อยปี ประวตั ิศาสตร์เขมรที่ยาวนานกวา่ สองพนั ปีย่อมมี
เหตุการณ์เกิดขึ้นมากมาย ในบางช่วงก็แสดงความรุ่งโรจน์ของบ้านเมือง ในบางช่วงก็เกิดจุดพลิกผันท่ี
แม้แต่คนในสงั คมกไ็ มค่ าดคิดว่าจะเกดิ เหตกุ ารณอ์ นั ไม่สงบขน้ึ ในประเทศ
