Page 32 - พื้นฐานสังคมเเละวัฒนธรรมเขมร
P. 32
2-22 พ้ืนฐานสงั คมและวฒั นธรรมเขมร
เร่ืองท่ี 2.2.1
สมัยพระนคร
1. พระเจ้าชัยวรมนั ที่ 2 กบั ชวา
ตามความในจารึกสด๊กก๊อกธม (K. 235, ค.ศ. 1051) ดา้ นที่ 3 โศลกที่ 56, 61 และ 71-74 (ภาษา
เขมร) ใน ค.ศ. 802 พระเจ้าชัยวรมันท่ี 2 เชิญหิรัณยทามะผู้เป็นพราหมณ์จากชนบทประเทศ (อินเดีย)
มาประกอบพธิ ีประดษิ ฐาน “กมั รเตงชคัต ต ราช (ณ ศรีมเหนทรบรรพตสนั นษิ ฐานว่าคอื ) พนมกุเลนซึ่ง
ต้ังอยู่ทางเหนือของเมืองพระนคร (เพื่อ “ขออย่าให้กัมวุชเทศข้ึนต่อชวาเลย ขอให้ (พระองค์) เป็น
พระเจ้าจักรพรรดิพระองค์เดียวเท่านั้น” การประกอบพิธีดังกล่าวนั้นเกิดข้ึนหลังจากท่ีพระเจ้าชัยวรมัน
ท่ี 2 “เสด็จกลับจากชวาเพ่ือมาครองนครอินทรปุระ” (Cœdès and Dupont, 1943: 87, 103, 106, 108-
109)14
ยอช เซเดส์ (Georges Cœdès) เสนอว่า เป็นไปได้ท่ีการรุกรานชวาของกมั พูชาในปลายคริสต์-
ศตวรรษท่ี 8 อาจจะคือเรื่องท่ีบันทึกไว้ในเอกสารอาหรับอายุราวคริสต์ศตวรรษท่ี 10 ซึ่งเล่าว่า วันหน่ึง
กษัตริย์เขมรเอ่ยว่าอยากเห็นศีรษะของมหาราชาแห่งซาบัก (ชาวกะ) วางมาบนถาด คากล่าวของกษตั รยิ ์
เขมรรู้ไปถึงหูของมหาราชาแห่งซาบัก มหาราชาแห่งซาบักจึงออกเรือทาเป็นวา่ จะไปประพาสสาราญใจ
ตามเกาะแก่งในอาณาจักรของตนและตระเตรียมกาลังพร้อมอาวุธสาหรบั การบุกกมั พูชา จากน้ันก็ล่องเรอื
ตามแม่นา้ เขา้ ไปยงั เมอื งหลวง จบั กษัตริย์กัมพูชาตัดหัว และสัง่ ขุนนางให้หากษัตรยิ ์ใหม่ (Cœdès, 1975:
92-93) ซาบักในเอกสารอาหรับน้ันหมายถึงชวาและอาณาจักรไศเลนทร์ และกษัตริย์ไศเลนทร์กป็ รากฏ
ในเอกสารอาหรับในช่ือ “มหาราชาแห่งหมู่เกาะ (Maharajas of the isles)” (Zakharov, 2012: 21, 22)
ถึงแม้เซเดส์จะเตือนไวด้ ้วยวา่ ดูจะไม่ฉลาดนกั ท่ีจะยอมรับว่าบันทกึ น้ีเป็นประวตั ิศาสตรแ์ ต่ก็กล่าวด้วยวา่
เปน็ ไปไดท้ ี่บนั ทกึ เรอื่ งน้จี ะได้แรงบนั ดาลใจจากข้อเทจ็ จรงิ ทางประวตั ิศาสตรแ์ ละกษัตรยิ ์ไศเลนทร์แห่งชวา
กฉ็ วยจังหวะทกี่ มั พชู าอ่อนแอเนอื่ งจากขาดความเป็นเอกภาพเขา้ ยึดครองกมั พชู า เซเดสส์ นั นิษฐานด้วย
ว่าพระเจ้าชัยวรมนั ที่ 2 อาจถกู กวาดต้อนไปชวาในคราวนน้ั เอง หากไมไ่ ดล้ ภ้ี ยั ไปชวาในช่วงมีการแยง่ ชิง
อานาจในกมั พูชา (Cœdès, 1975: 92-93)
14 จารึกสดก๊ ก๊อกธมออกพระนามของพระเจา้ ชัยวรมันท่ี 2 ดว้ ยพระนามหลงั สวรรคตซงึ่ คือ ปรเมศวร
