Page 42 - การวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา
P. 42
6-32
เรือ่ งที่ 6.4.1 แนวคดิ เกย่ี วกบั การวดั คณุ ลกั ษณะคณุ ธรรมจรยิ ธรรม
สาระสังเขป
1. ความหมายของคณุ ลกั ษณะ คณุ ธรรม จริยธรรม
คุณลักษณะมีความหมายกว้างกว่าคุณธรรม จริยธรรม เพราะคุณลักษณะ (character) มี
ความหมายว่า สภาพที่มีอยู่ประจำ�ในบุคคลที่แสดงให้เห็นความแตกต่างระหว่างบุคคล ซึ่งพิจารณาจาก
คุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม จติ สำ�นึกของบุคคลน้นั ส่วนคุณธรรมและจริยธรรม นกั วิชาการมักใช้สองคำ�น้ี
ควบคู่กัน คุณธรรมจริยธรรม (moral virtue) หมายถึง สภาพคุณงามความดีที่ประพฤติปฏิบัติหรือหน้าที่
ที่ควรปฏิบัติในการครองชีวิตหรือคุณธรรมตามกรอบจริยธรรม
2. องคป์ ระกอบทางคณุ ธรรมและจริยธรรมของบุคคลตามแนวคดิ ของโคลเบิร์ก
โคลเบิร์กจำ�แนกได้ 4 ประเภท คือ
1) ความรู้ทางจริยธรรม หมายถึง การมีความรู้เกี่ยวกับสังคมและสามารถบอกได้ว่าการกระทำ�
ชนิดใดควรกระทำ� การกระทำ�ชนิดใดไม่ควรกระทำ� พฤติกรรมลักษณะใดเหมาะสม
2) เจตคติทางจริยธรรม หมายถึง การมีความรู้สึกต่อพฤติกรรมทางจริยธรรมในทางที่ชอบหรือ
ไม่ชอบมากน้อยเพียงใด เจตคติทางจริยธรรมเป็นการรวมเอาความรู้และความรู้สึกไว้ด้วย
3) เหตุผลทางจริยธรรม หมายถึง เหตุผลที่บุคคลใช้เป็นเกณฑ์ในการเลือกหรือไม่เลือกกระทำ�
เหตุผลทางจริยธรรมเป็นเหตุจูงใจและเป็นที่มาของพฤติกรรมการแสดงออกของบุคคล
4) พฤติกรรมทางจริยธรรม หมายถึง การแสดงพฤติกรรมที่พึงประสงค์ของสังคมและปฏิเสธการ
แสดงพฤตกิ รรมทีไ่ มพ่ งึ ประสงค์ พฤตกิ รรมทางจรยิ ธรรมมคี วามสำ�คญั ตอ่ ความสงบสขุ และความมัน่ คงของ
สังคม
จะเห็นไดว้ า่ การมคี วามรู้ เจตคติ เหตุผลทางจรยิ ธรรม เปน็ ขั้นตอนเบือ้ งตน้ การทีจ่ ะทราบว่าบุคคล
มีคุณธรรมและจริยธรรมหรือไม่ ต้องวัดที่พฤติกรรมการกระทำ�ของบุคคล
3. แนวทางการวัดคุณลักษณะ คณุ ธรรม จริยธรรมกับกลุม่ เปา้ หมาย
การวัดคุณลักษณะ คุณธรรม จริยธรรม แบ่งตามกลุ่มเป้าหมายในการวัดได้เป็นการวัดใน 2
แนวทางใหญ่ ๆ ที่มีแนวทางการวัดและการสร้างเครื่องมือต่างกัน
1) การวัดคุณลักษณะ คุณธรรม จริยธรรมในชั้นเรียน (classroom measurement) เป็นการที่ครู
วดั พฤตกิ รรมทางจรยิ ธรรมของผเู้ รยี นไดโ้ ดยตรงซง่ึ วา่ ดว้ ยการสงั เกตพฤตกิ รรมความประพฤตกิ ารปฏบิ ตั ติ น
และการทำ�งานของผู้เรียน จะทำ�ให้ได้ผลการวัดที่แท้จริง ส่วนการวัดในเชิงแนวโน้มของพฤติกรรมทาง
