Page 51 - ไทยศึกษา
P. 51
สังคมไทย ๕-41
ความน�ำ
หลงั การเปลยี่ นแปลงเขา้ สสู่ งั คมสมยั ใหมใ่ นสองทศวรรษทา้ ยสมยั รชั กาลท่ี ๕ แลว้ (พ.ศ. ๒๔๑๑-
๒๔๕๓) สังคมไทยก็ได้พัฒนาขับเคล่ือนต่อเนื่องมาในสภาพการณ์ท่ีต่างกันในแต่ละช่วงเวลา การพัฒนา
จากสมยั รัชกาลที่ ๖ (พ.ศ. ๒๔๕๓-๒๔๖๘) มาจนถึงประมาณ พ.ศ. ๒๔๘๐ นั้นด�ำเนนิ ไปในแนวทาง การ
ท�ำให้ทันสมัย หรือ modernization11 หลังจากน้ันแนวทางการพัฒนาเริ่มมีลักษณะ การท�ำให้เป็น
แบบตะวันตก หรอื westernization12 และอยู่ในแนวน้เี ด่นชดั ในการพัฒนาที่ตอ่ เนื่องมาในตน้ ทศวรรษ
๒๕๐๐ ซึ่งเร่ิมมแี ผนพัฒนาแห่งชาตกิ ำ� กบั แนวทางและเปา้ หมายการปรับปรงุ พัฒนาบ้านเมอื ง การพัฒนา
ในแนว การท�ำให้เป็นแบบตะวันตก ภายใตแ้ ผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชาติฉบบั ตา่ งๆ ได้ด�ำเนิน
มาถงึ ทกุ วนั นี้ นบั เปน็ เวลา ๔ ทศวรรษแล้ว (พ.ศ. ๒๕๐๔-๒๕๔๔) การพฒั นาท�ำใหส้ งั คมไทยสมัยใหม่
เปล่ยี นแปลงไปอย่างมาก และก่อใหเ้ กดิ ผลกระทบอนั กว้างไกลหลากหลายด้าน คำ� ว่า “สังคมร่วมสมัย”
ในตอนที่ ๔.๓ น้วี างขา่ ยเวลาอยใู่ นชว่ ง ๔ ทศวรรษทกี่ ล่าวขา้ งต้น และจะพจิ ารณากวา้ งๆ ถึงเรื่องสำ� คัญ
ในช่วงนี้ ๒ เรื่องคอื โครงสรา้ งชนชั้น และสังคมเมืองสังคมชนบท ดังจะไดบ้ รรยายตามล�ำดบั ตอ่ ไป
เรื่องท่ี ๕.๓.๑
โครงสร้างชนช้ัน
เมอื่ สงั คมจารตี ของไทยเสอ่ื มสลาย เปลยี่ นแปลงเขา้ สสู่ งั คมสมยั ใหม่ การจดั ชว่ งชน้ั ทางสงั คมหรอื
ระเบียบชนชั้นก็เปล่ียนแปลงตามไปด้วย เดิมกลุ่มคนในสังคมไทยสมัยจารีตนับแต่สมัยอยุธยาเป็นต้นมา
จดั ช่วงช้นั ของกลุ่มคนในสงั คมอย่างแนช่ ัดเป็น เจา้ ขนุ นาง ไพร่ ทาส มพี ระมหากษัตรยิ ์เป็นจุดสดุ ยอด
ของสังคม พระสงฆ์เปน็ คนกลางเชือ่ มกลุ่มคนต่างๆ ในสงั คมเข้าด้วยกัน ชาวจีนอพยพเปน็ ชาวตา่ งชาตทิ ี่
มบี ทบาทอนั มสี สี นั ยง่ิ การจดั ชว่ งชนั้ ทก่ี ลา่ วมาขา้ งตน้ แบง่ กวา้ งๆ เปน็ ชนชั้นปกครอง (พระมหากษตั รยิ ์
เจ้านาย ขนุ นาง) และ ชนชั้นที่ถูกปกครอง (ไพร่ ทาส) สว่ นพระสงฆแ์ ละชาวจีนอพยพอยนู่ อกการจดั
ระเบียบสังคมภายใต้ระบบไพร่ บางครง้ั นักวชิ าการกพ็ ดู สน้ั ๆ ว่าเปน็ คนนอกระบบ (ไพร่)
11 modernization หมายถงึ การพฒั นาบ้านเมอื งโดยผสานวิธกี ารตะวนั ตกให้เขา้ กับประเพณี วฒั นธรรมไทยเท่าที่จะ
ทำ� ได้ ให้มีแ1น2วทwาeงsทteี่ทrnันiสzมatยั io n หมายถงึ การพฒั นาโดยลอกเลียนวธิ กี ารแบบอยา่ งของมหาอ�ำนาจตะวันตกบางประเทศมาปฏิบัติ
ใชใ้ นสังคมไทย (จนสง่ ผลใหเ้ กดิ การละเลยและความสับสนในวัฒนธรรมของเราเอง)
