Page 53 - ไทยศึกษา
P. 53
สงั คมไทย ๕-43
กม็ นี กั วชิ าการทม่ี แี นวคดิ ตา่ งไปโดยเนน้ ทกี่ ารเปน็ “ชนชน้ั นำ� ทางหนา้ ท”ี่ หรอื functional elites หมายถงึ
คนกลุ่มน้อยท่ีเป็นผู้น�ำของกิจกรรมแต่ละด้านในสังคม เช่น ชนช้ันน�ำทางวัฒนธรรม ปัญญาชน สื่อสาร
มวลชน ชนช้ันน�ำทางการเมือง ข้าราชการระดับสูง ชนชั้นน�ำทางเศรษฐกิจ กลุ่มคนเหล่าน้ีซ่ึงมีบทบาท
สำ� คญั ในกจิ การดา้ นตา่ งๆ ของสงั คมนนั้ ตา่ งกม็ อี ำ� นาจและคอยควบคมุ ซง่ึ กนั และกนั อยา่ งไรกต็ าม แนวคดิ
เรื่องชนช้ันน�ำที่มีอ�ำนาจดูจะสอดคล้องกับสภาพการณ์ของประเทศจ�ำนวนมาก และประเทศไทยก็อยู่ใน
ลกั ษณะนี้ดว้ ยเชน่ กนั
๑.๒ ชนชนั้ กลาง เปน็ ชนชนั้ ทเ่ี กดิ ใหมใ่ นสงั คมไทยสมยั ใหม่ พฒั นามาจากพวกไพรห่ รอื ชาวบา้ น
ทมี่ โี อกาสไดร้ บั การศกึ ษาจากการปฏริ ปู การศกึ ษาใหท้ นั สมยั มรี ะบบโรงเรยี น อาชวี ศกึ ษา อดุ มศกึ ษา และ
อน่ื ๆ คนกลมุ่ นป้ี ระกอบอาชพี ตง้ั แตก่ ารเปน็ แพทย์ พยาบาล ทนายความ ทหาร นกั เขยี น นกั หนงั สอื พมิ พ์
ขา้ ราชการ เสมยี น ครอู าจารย์ และอกี หลายอาชพี กลมุ่ ชนชน้ั กลางเติบใหญ่เพม่ิ จำ� นวนขน้ึ มากตามการ
ขยายตวั ของระบบราชการและเศรษฐกจิ ทนุ นยิ ม ชนชนั้ กลางในสงั คมไทยรว่ มสมยั มจี ำ� นวนมากกวา่ ชนชนั้ สงู
แต่น้อยกว่าพวกสามัญชน และอาจแยกย่อยได้ตามลำ� ดับดังน้ี
ชนช้ันกลางระดับสูง เช่น ผู้บริหารระดับกลางท้ังภาครัฐและภาคเอกชน กลุ่มวิชาการ
วิชาชีพระดับสูงในองค์การ หน่วยงาน หรือสถาบันวิชาการและการศึกษา เจ้าของกิจการทางเศรษฐกิจ
ขนาดย่อมในภาคอุตสาหกรรมและภาคบรกิ าร ฯลฯ
ชนช้ันกลางระดับกลาง เชน่ ขา้ ราชการระดบั กลางทเี่ ปน็ ผปู้ ฏบิ ตั กิ าร ครอู าจารยใ์ นโรงเรยี น
พนกั งานในบรษิ ัทเอกชน ผปู้ ระกอบอาชพี อิสระทม่ี รี ายไดม้ ากพอควร เป็นตน้
ชนชั้นกลางระดับล่าง เช่น เสมยี น ข้าราชการและพนกั งานระดบั ลา่ ง ช่างฝมี ือทวั่ ๆ ไป
๑.๓ ชนชน้ั ลา่ ง ชนชนั้ นป้ี รบั ตวั มาจากพวกไพรแ่ ละทาสในสงั คมไทยสมยั จารตี มาเปน็ เกษตรกร
กรรมกร คนรับใช้ คนเฝ้ารถ ยาม นักการ ภารโรง ลกู จา้ งในงานตา่ งๆ และอ่นื ๆ ในโครงสร้างชนชนั้ ของ
สังคมไทยรว่ มสมยั มีจำ� นวนคนมากทีส่ ดุ ในช่วงช้ันของสงั คมไทยทด่ี ำ� รงอยู่ในขณะนี้ และท�ำใหเ้ กดิ สภาพ
ความเป็นมวลชนโดยเฉพาะในหมู่กรรมกรตามโรงงานต่างๆ ในสังคมเมือง รวมท้ังมีการน�ำพลังมวลชน
ไปใช้ในดา้ นการเมอื งด้วย
อารง สุทธาศาสน์ (๒๕๓๐, น. ๙๘-๙๙) ได้กล่าวถึงลักษณะการด�ำรงชีวิตของชนช้ันต่างๆ ใน
สงั คม เป็นภาพรวมอนั เปน็ สากลทพี่ บเหน็ ทัว่ ไปในสงั คมตา่ งๆ จึงขอตดั ตอนมาให้อา่ นดงั นี้
“...ชนช้ันสงู น้ันมกั จะกระทำ� อะไรเพ่อื รกั ษาไวซ้ ึง่ สถานภาพที่เปน็ อยูข่ องตนหรือของชนชั้น
สงู เปน็ สำ� คญั ชวี ติ ของชนกลมุ่ นเี้ ปน็ ชวี ติ ทสี่ ำ� เรจ็ แลว้ เพราะฉะนนั้ การรกั ษาสถานภาพทเี่ ปน็ อยแู่ ลว้
จึงเป็นสิ่งที่ส�ำคัญท่ีสุด เขาไม่ได้ห่วงชีวิตที่ดีไปกว่าน้ี แต่เป็นห่วงชีวิตท่ีเลวไปกว่าน้ี เพราะฉะนั้น
นกั วิจยั จงึ พบวา่ ชนช้นั สงู น้นั ปกติแลว้ เปน็ กลมุ่ ทีม่ ีความอนรุ ักษน์ ยิ มสงู กวา่ กลุม่ อนื่ ๆ”
สว่ นชนชนั้ กลางน้นั เป็นกลุ่มซ่งึ กำ� ลังเข้าสูป่ ระตูแห่งความสำ� เร็จ มีชวี ิตความเป็นอยูท่ ี่ดพี อ
สมควร แต่ยังไม่ถึงกับถือว่าได้ประสบความส�ำเร็จแล้วในชีวิต ยังมีเป้าหมายที่สูงกว่าชีวิตปัจจุบัน
ซงึ่ ชนชนั้ กลางมกั จะเฝา้ เลง็ ไว้ เพราะฉะนนั้ ถา้ พดู ถงึ อดุ มการณใ์ นชวี ติ กลมุ่ นมี้ กั จะเปน็ กลมุ่ ทตี่ อ้ งการ
การเปล่ียนแปลง การพฒั นาของสงั คม ตลอดจนการทดลองสิ่งใหมๆ่ แต่อยา่ งไรก็ตาม การเปลีย่ น