Page 19 - การอ่านภาษาไทย
P. 19
การอา่ นร้อยกรอง ๖-9
ผลงานร้อยกรองในอดีตส่วนใหญ่ เป็นงานรอ้ ยกรองท่ีมโี ครงสร้างของเร่ืองเปน็ นิทานนยิ าย สว่ น
หนง่ึ น�ำเคา้ โครงเร่อื งมาจากชาดกในพุทธศาสนาและปัญญาสชาดก เชน่ กากกี ลอนสุภาพ บทละครนอก
เรือ่ งสังขท์ อง สมุทรโฆษค�ำฉันท์ จากประสบการณ์การเดินทาง เชน่ นริ าศพระบาท นริ าศสุพรรณ นิราศ
ภูเขาทอง นริ าศตามเสดจ็ ล�ำน้�ำนอ้ ย จากต�ำนาน เชน่ มทั นะพาธา จากวิถีทางการด�ำรงชีวิต เช่น เร่ือง
ขนุ ชา้ งขนุ แผน จากจนิ ตนาการ สรา้ งโครงเรอื่ งเปน็ นยิ าย นทิ าน เชน่ พระอภยั มณี บทละครเรอ่ื งรามเกยี รต์ิ
อเิ หนา ลกั ษณวงศ์ สงิ หไตรภพ ลิลติ พระลอ ววิ าห์พระสมทุ ร งานร้อยกรองเหลา่ นี้ จดั ว่าเป็นวรรณคดี
บริสุทธ์ิ (pure literature) เนอ่ื งจากมุง่ ความบันเทงิ เป็นหลกั แตก่ ็มกั จะให้ความรู้ในด้านต่างๆ ดว้ ย เช่น
ความรดู้ า้ นภมู ศิ าสตร์ ดา้ นคมนาคม ดา้ นชวี ติ ความเปน็ อยู่ การปกครอง เรยี กรอ้ ยกรองเหลา่ นว้ี า่ วรรณคดี
มรดก
งานร้อยกรองวรรณคดีมรดก ทั้งวรรณคดีประยุกต์และวรรณคดีบริสุทธิ์นี้ แสดงถึงอัจฉริยภาพ
ของบรรพกวไี ทย เปน็ ทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญาทจี่ รรโลงจติ ใจของปวงชนชาวไทยตลอดมา และเปน็ เครอื่ งหมาย
แสดงอารยธรรมและเกียรติภูมขิ องชาตไิ ทยด้วย วรรณคดีมรดกเหลา่ น้ี ได้รบั การสบื ทอดต่อเนือ่ งมาตาม
ล�ำดบั กาลเวลาจนถึงปัจจบุ ัน
อยา่ งไรกด็ ี ในชว่ งเวลาดงั กลา่ ว ในรชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ประเทศไทย
เริ่มยุคพัฒนาประเทศเพื่อให้พ้นจากการล่าอาณานิคมของประเทศทางตะวันตก ได้มีการส่งพระราชวงศ์
และบุตรหลานข้าราชบริพารไปศึกษาวิชาการ ณ ต่างประเทศ มีการน�ำแบบแผนและศิลปะการประพันธ์
จากประเทศทางตะวันตกเข้ามาเผยแพร่ โดยเฉพาะในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ผลงานร้อยแก้วทั้งด้านวิชาการและบันเทิงแพร่หลายอย่างกว้างขวาง เช่น เร่ืองส้ัน บทละคร บทความ
สารคดี คอลมั น์ แต่ก็ยังมีผลงานรอ้ ยกรองเกดิ ขึน้ เนอ่ื งจากพระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกล้าเจา้ อยู่หัว ทรง
เป็นกวีมีพระอัจฉริยภาพในการร้อยกรองสูงมาก พระองค์ได้ทรงสร้างสรรค์วรรณกรรมทั้งร้อยแก้วและ
รอ้ ยกรองในรปู แบบตา่ งๆ ไวเ้ ปน็ จำ� นวนมาก พระราชนพิ นธร์ อ้ ยกรองทสี่ ำ� คญั เชน่ มทั นะพาธา บทละคร
เรอื่ งววิ าหพ์ ระสมทุ ร ธรรมาธรรมะสงคราม บทละครเรอื่ งพระรว่ ง ศกนุ ตลา ฯลฯ รวมทง้ั กวใี นรชั สมยั กไ็ ด้
รว่ มกนั สรา้ งสรรคผ์ ลงานรอ้ ยกรองขนึ้ ไวจ้ ำ� นวนหนง่ึ แตง่ านนพิ นธบ์ ทรอ้ ยกรองเรอื่ งยาวเชน่ ในอดตี เรมิ่ ลด
จำ� นวนและลดบทบาทลงอยา่ งเหน็ ไดช้ ดั เจน และหลงั จากรชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั
กวีส่วนมากสร้างสรรค์ผลงานร้อยกรองเป็นบทส้ันๆ งานร้อยกรองเร่ืองยาวคงมีบ้าง แต่เป็นจ�ำนวนน้อย
มาก เชน่ สำ� นกั วรรณกรรมและประวตั ศิ าสตร์ กรมศลิ ปากร สรา้ งสรรคว์ รรณกรรมรอ้ ยกรองขนาดยาวขน้ึ
เผยแพรใ่ นโอกาสสำ� คญั และหนว่ ยงานเอกชนบางแหง่ จดั การประกวดใหร้ างวลั ผลงานรอ้ ยกรองขนาดยาว
เพอ่ื อนรุ กั ษง์ านรอ้ ยกรองของชาตใิ หย้ งั่ ยนื เชน่ ธนาคารกรงุ เทพ จำ� กดั จดั การประกวดวรรณกรรมบวั หลวง
เปน็ ตน้
๒.๑ ลักษณะทั่วไปของวรรณคดีมรดก
๑) มรี ปู แบบหลากหลาย ทงั้ โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน รา่ ย บางเรื่องใชร้ ูปแบบรอ้ ยกรอง
หลายแบบ เช่น ค�ำฉันท์ มีร่าย โคลงสาม โคลงสอง ฉนั ท์หลากหลายชนิด กาพย์ห่อโคลง มโี คลงส่สี ภุ าพ
และกาพย์ยานี ๑๑ ลิลิต มีร่าย โคลงส่ี โคลงสาม โคลงสอง และท่ีใช้รูปแบบร้อยกรองแบบเดียว เช่น
ค�ำกลอน นิราศ บทละคร โดยใช้ต�ำราร้อยกรองเปน็ แบบแผน
