Page 59 - การอ่านภาษาไทย
P. 59
การอ่านร้อยกรอง ๖-49
หากนักศึกษาอ่านกวีนิพนธ์เร่ือง โคลงยวนพ่าย ลิลิตพระลอ โคลงทวาทศมาส กาพย์ห่อโคลง
ประพาสธารทองแดง ขนุ ช้างขนุ แผน รามเกยี รติ์ อเิ หนา พระอภยั มณี ตะเลงพ่าย เงาะป่า ฯลฯ จะพบว่า
เปน็ วรรณกรรมรอ้ ยกรองทส่ี มบรู ณด์ ว้ ยวรรณศลิ ป์ จงึ ไดร้ บั ยกยอ่ งวา่ เปน็ วรรณคดี ซงึ่ หมายความวา่ เปน็
หนงั สือท่ีแต่งดีมีแนวทางในการแต่งงดงาม
ศิลปะการแต่งร้อยกรองที่ดีมีความงาม ประกอบด้วย
๒.๑.๑ การแสดงออก (expression) คอื สามารถสอื่ สาระความรสู้ กึ และอารมณต์ า่ งๆ ของ
เรอ่ื งหรอื ตัวละครในเร่ืองไดช้ ดั เจน ผอู้ า่ นเขา้ ใจแจ่มกระจ่างในสง่ิ ที่กวเี สนอ นึกเหน็ ภาพท่มี ีชวี ติ ชวี าและมี
ความรู้สึก มีอารมณ์ร่วม เสมือนเน้ือความท่ีพรรณนาเป็นความจริง มีความเคล่ือนไหวหรือท่ีเรียกว่ามี
นาฏการ เมื่อเรื่องด�ำเนินไปพอสมควรแล้ว เนื้อความจะส่งบุคลิกของตัวละครออกมาชัดเจนตลอดเร่ือง
เสมอื นเปน็ บุคคลจริง
๒.๑.๒ มีแบบฉบับในการเขียนเฉพาะตัว (style) หมายถึง ผู้แต่งมีวิธีเขียน ประมวล
ความคดิ เหน็ การเลือกใชถ้ อ้ ยค�ำ การเสนอเรอ่ื ง มีลักษณะเด่นเฉพาะตวั เชน่ สุนทรภู่ แตง่ กลอนด้วยคำ�
สามญั ไม่ใช้ศพั ท์สูง มสี มั ผัสในแพรวพราว ความงามอยูท่ ่กี ารเปรยี บเทยี บอุปมาอปุ ไมย ให้คตชิ วี ิต สว่ น
เจ้าพระยาพระคลัง (หน) จะรจนากลอนโดยใชศ้ ัพทส์ ูง ความงามอย่ทู ่ีอรรถรสละมนุ ละไม นมุ่ นวล ออ่ น
หวาน เป็นตน้
๒.๑.๓ มีสุนทรียภาพหรือความงาม (aesthetic) กวีท่รี จนาบทรอ้ ยกรองดว้ ยอัจฉริยภาพ
สงู เลอื กสรรคำ� บรรจุตามรูปแบบท่ีเลอื กอยา่ งพอเหมาะพอดี ในลกั ษณะกระชับ สือ่ ความชัดเจน ไพเราะ
หรือ ค�ำดีที่สุดในที่เหมาะสมที่สุด ซึ่งจะท�ำได้โดยเลือกใช้ค�ำท่ีมี ค่าของเสียง และ ค่าของความหมาย
ชัดเจน จะสง่ ผลใหว้ รรณกรรมน้นั มีคุณคา่
ศาสตราจารย์ พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหม่ืนนราธิปพงศ์ประพันธ์ ทรงพระนิพนธ์ไว้ใน
บทความเร่ือง ภาษาในวรรณคดี ว่า
ค่าของค�ำ ในวรรณคดีมอี ยู่ ๔ อยา่ งด้วยกนั แบ่งเปน็ ค่าของความหมาย ๒ อยา่ ง ค่าของ
เสียง ๒ อย่าง
ค่าของความหมาย คือ ความหมายตามไวยากรณ์ ๑ ความหมายและภาพ ๑
สว่ นค่าของเสียง ไดแ้ ก่ เสียงตามพยัญชนะในพยางคเ์ สยี งซาํ้ หรอื สอดคลอ้ งกนั บา้ ง เสียง
ทก่ี ระทบหรอื เปรยี บตา่ งกนั (contrast) บา้ ง ทง้ั น้ี รวมทง้ั สมั ผสั สระ (rhyme) และสมั ผสั อกั ษร (allitera-
tion) นป้ี ระการหนง่ึ และอกี ประการหนง่ึ ไดแ้ ก่ ล�ำน�ำของภาษา คอื ความกระเพอ่ื มไปแหง่ องศา (degree)
ระดบั ชน้ั ของเสยี งในประโยค องศาของเสยี ง ไดแ้ ก่ กำ� ลงั แรง (strength) ระยะเวลา (duration) หรอื ระดบั
วรรณะ (pitch) ของเสยี ง สว่ นการกระเพอ่ื มไปนนั้ ไดแ้ ก่ การเรยี งลำ� ดบั ในองศาตา่ งๆ เปน็ จงั หวะสมาํ่ เสมอ
ซ่ึงเรียกวา่ ล�ำน�ำ เปน็ เครอ่ื งแสดงกลน่ิ ไอ หรอื แสดงอารมณ์ความร้สู กึ (emotional atmosphere)