Page 53 - สื่อศึกษา
P. 53
สอื่ กบั เพศสภาวะ 14-43
กิจกรรม 14.3.1
การแบ่งงานทำ� ตามเพศคอื อะไร และสง่ ผลตอ่ ผหู้ ญงิ ในฐานะท่ีเป็นผผู้ ลิตหรอื ผู้สง่ สารอย่างไร
แนวตอบกิจกรรม 14.3.1
การแบง่ งานท�ำตามเพศ คอื เกณฑก์ ารแบง่ งานและหนา้ ทบ่ี นพน้ื ฐานความแตกตา่ งทางเพศ โดย
ใช้เพศตามธรรมชาติเป็นเกณฑ์จัดแบ่ง เช่น ผ้หู ญิงเป็นเพศท่ีอ่อนแอกวา่ ผู้หญิงมคี วามอ่อนโยนน่มุ นวล
กวา่ ผหู้ ญงิ ใชอ้ ารมณม์ ากกวา่ เหตผุ ล ซงึ่ สง่ ผลตอ่ อคตทิ างเพศ ดงั นนั้ ผหู้ ญงิ จงึ มโี อกาสในการเลอื่ นขน้ั และ
ไดร้ ับการยอมรับนอ้ ยกวา่ ผ้ชู าย
เร่ืองท่ี 14.3.2
ส่ือกับเพศสภาวะในมิติช่องทางการส่ือสารและเนื้อหา
การมองเหน็ มติ ขิ องเพศสภาวะในองคป์ ระกอบทง้ั สข่ี องกระบวนการสอ่ื สาร คอื S-M-C-R หรอื
ผ้สู ง่ สาร สาร สอื่ และผู้รบั สาร นั้นจะแตกตา่ งกัน โดยเพศของผรู้ ับสารน้นั จะมองเหน็ ได้งา่ ยทส่ี ุด ล�ำดับ
ตอ่ มาคอื เพศทมี่ องเหน็ จากเนอ้ื หาดงั จะเหน็ ไดจ้ ากการวเิ คราะหโ์ ดยทฤษฎภี าพสะทอ้ นและภาพตวั แทนที่
ได้กล่าวไปแลว้ ลำ� ดับต่อมาคือเพศของผ้สู ง่ สาร และทม่ี องเหน็ ได้ยากท่สี ดุ คือเพศของ “ตวั สือ่ ” กาญจนา
แก้วเทพ (2544, น. 499) เหน็ ว่า ส่ือแต่ละชนดิ รายการโทรทัศน์ เพลง แตล่ ะประเภท (genre) ต่างก็มี
“ตราแห่งเพศสภาวะ” ตดิ เอาไว้ท้งั ส้นิ
ในงานศกึ ษาของซนิ เธยี ลงต์ (Cynthia Lont, 1995 อา้ งใน กาญจนา แกว้ เทพ, 2544) จดั หมวด
หมู่เน้อื หาตามชนดิ ของสื่อเป็น 7 ประเภท ไดแ้ ก่ หนงั สือพมิ พ์ นติ ยสารผ้หู ญงิ โฆษณา รายการโทรทัศน์
ชว่ งเวลาไพรมไ์ ทม์ ขา่ วโทรทศั น์ ภาพยนตร์ เพลงรอ็ กและรายการเพลง ซง่ึ ซนิ เธยี เหน็ วา่ สอ่ื ทง้ั 7 ประเภท
นี้มีความเป็นหญิงและความเป็นชายท่ีแตกต่างกัน ยกตัวอย่างเช่นประวัติศาสตร์ของส่ือหนังสือพิมพ์มี
จุดเร่ิมต้นโดยผู้ชาย อ่านโดยผู้ชาย และมีเน้ือหาที่อยู่ในพ้ืนท่ีสาธารณะหรือพ้ืนท่ีนอกบ้าน ดังนั้นเน้ือหา
จึงตอบสนองความสนใจของผูช้ ายที่ใชเ้ วลาสว่ นใหญใ่ นพ้นื ทส่ี าธารณะ เชน่ ขา่ วการเมือง เศรษฐกจิ ส่วน
มิตทิ ่ีเป็นผหู้ ญงิ ท้ังในแง่ผูผ้ ลติ และผู้อา่ น และเนื้อหานน้ั เป็นส่วนทีเ่ พ่ิมเตมิ ขึ้นภายหลัง ดงั จะเหน็ ได้จาก
“หนา้ ผหู้ ญิง” ในหนังสอื พิมพ์ของสหรัฐอเมริกา เร่มิ มีข้นึ ใน ค.ศ. 1890 เน่ืองจากมผี ู้อา่ นทเี่ ปน็ ผ้หู ญงิ มาก
ข้นึ อยา่ งไรกต็ ามขบวนการสิทธิสตรีสายเสรนี ิยมได้โจมตีหน้าผูห้ ญงิ อยา่ งรุนแรงวา่ เนอ้ื หาในหนา้ ผหู้ ญงิ
เปน็ คา่ ยกกั กนั ทางเนอ้ื หาและผอู้ า่ นผหู้ ญงิ ไปโดยปรยิ าย เนอื่ งจากเนอ้ื หายงั คงผลติ ซำ้� บทบาทหนา้ ทแี่ บบ
แม่และภรรยาเช่นเดิม
