Page 21 - การจัดการทรัพยากรสารสนเทศท้องถิ่น
P. 21
แหล่งทรัพยากรสารสนเทศทอ้ งถ่นิ 3-11
2.1.2 แหล่งสารสนเทศท่ีเป็นเอกสาร (documentary source) ได้แก่ ส่ิงพิมพ์
ตวั เขยี น สญั ลกั ษณ์ ภาพ หรอื วสั ดอุ นื่ ทใี่ หข้ อ้ เทจ็ จรงิ หรอื ขอ้ ความรทู้ ใี่ ชเ้ ปน็ พยานหลกั ฐาน หรอื ขอ้ อา้ งองิ
หรือสารสนเทศทบ่ี ันทกึ ในเอกสาร
2.1.3 แหล่งสารสนเทศที่ไม่เป็นเอกสาร (non-documentary source) ได้แก่
สารสนเทศทอี่ ยใู่ นรปู สอ่ื อน่ื ๆ ทไี่ มใ่ ชส่ อื่ สง่ิ พมิ พ์ ตวั เขยี นสญั ลกั ษณ์ เชน่ สอ่ื โสตทศั น์ และสอื่ บคุ คล เปน็ ตน้
2.2 แหล่งทรัพยากรสารสนเทศท้องถ่ินจ�ำแนกตามแหล่งผลิต เผยแพร่ และบริการ
ทรัพยากรสารสนเทศ อาจแบ่งเป็น 5 กลุ่ม ได้แก่ แหล่งสารสนเทศท้องถ่ินประเภทสถาบัน แหล่ง
ทรัพยากรสารสนเทศท้องถิ่นประเภทบุคคล แหล่งทรัพยากรสารสนเทศสารสนเทศท้องถิ่นประเภท
ส่ือมวลชนแหล่งทรัพยากรสารสนเทศท้องถ่ินบนอินเทอร์เน็ต และแหล่งทรัพยากรสารสนเทศท้องถิ่น
ประเภทชุมชนและแหล่งทรัพยากรสารสนเทศท้องถ่ินเฉพาะเร่ือง โดยมีรายละเอียดดังน้ี (ประภาวดี
สืบสนธิ์ และนฤมล รกั ษาสุข, 2550; ทัศนา หาญพล, 2549, น. 3-31-3-32)
2.2.1 แหลง่ ทรพั ยากรสารสนเทศทอ้ งถน่ิ ประเภทสถาบนั สถาบนั บรกิ ารสารสนเทศ
หรือองค์การสารสนเทศ เป็นแหลง่ ให้บริการสารสนเทศทม่ี คี วามส�ำคัญ ได้แก่ ห้องสมุด ศนู ยข์ ้อมลู ศนู ย์
เอกสารซง่ึ เปน็ ที่รวบรวมมวลทรัพยากรสารสนเทศ นอกจากน้ยี ังมีพพิ ิธภัณฑ์ และโบราณสถานต่างๆ ซ่ึง
เป็นแหล่งเรียนรู้ท่ีส�ำคัญ ห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาบางแห่งจะรวบรวมแหล่งสารสนเทศภายนอกซ่ึง
ประกอบดว้ ย หอ้ งสมดุ สถาบนั อดุ มศกึ ษา หอ้ งสมดุ วชิ าการไทย หอ้ งสมดุ ในตา่ งประเทศ สาบนั อดุ มศกึ ษา
ไทย หนว่ ยราชการไทย และรฐั วสิ าหกจิ องคก์ รระหวา่ งประเทศ เปน็ ตน้ แหลง่ สารสนเทศประเภทสถาบนั
บางประเภทจะมีการรวบรวมแหล่งสารสนเทศท่ีจัดพิมพ์จ�ำหน่ายเป็นรูปเล่ม เช่น ท�ำเนียบห้องสมุด
ท�ำเนียบโบราณสถาน ท�ำเนยี บพพิ ธิ ภณั ฑ์ เพือ่ แนะนำ� ผู้ใชไ้ ปใช้บรกิ าร เป็นต้น
นอกจากนยี้ งั มหี นว่ ยงานสถติ -ิ เปน็ หนว่ ยงานทรี่ วบรวมสถติ ติ วั เลขของเรอ่ื งตา่ งๆ อนั
เป็นประโยชน์ตอ่ การบรหิ าร การวางแผน หรือจัดทำ� โครงการตา่ งๆ ศูนย์วิเคราะหส์ ารสนเทศ เลือกสรร
ประเมนิ คา่ จดั เกบ็ นำ� เสนอสารสนเทศเฉพาะวชิ า ศนู ยแ์ จกจา่ ยสารสนเทศ รวบรวม จดั เกบ็ หลกั ฐานตา่ งๆ
รายงานความก้าวหน้าโครงการที่ท�ำเสร็จแล้วหรือกำ� ลังด�ำเนินการอยู่ เช่น ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ ศูนย์
แนะแหลง่ สารสนเทศ ใหบ้ ริการตอบคำ� ถามโดยการแนะน�ำผู้ใช้ไปยังแหลง่ สารสนเทศตา่ งๆ เชน่ สถาบัน
ไทยคดีศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หอจดหมายเหตุ จัดเก็บ รักษาจดหมายเหตุ สถาบันบริการ
สารสนเทศเชิงพาณชิ ย์ รวบรวมจัดเกบ็ ประเมินค่า และเผยแพร่ตามความต้องการของลกู ค้า
2.2.2 แหล่งทรัพยากรสารสนเทศท้องถิ่นประเภทบุคคล คือ แหล่งสารสนเทศทีไ่ ด้
จากผรู้ ู้ เชน่ ปราชญช์ าวบา้ น ผเู้ ชยี่ วชาญ นกั วชิ าการ นกั วชิ าชพี ในสาขาวชิ าตา่ งๆ บคุ คลจดั วา่ เปน็ แหลง่
สารสนเทศที่มีประโยชน์เช่นเดียวกับแหล่งสารสนเทศประเภทอื่นๆ โดยเฉพาะบุคคลที่มีความรู้
ประสบการณ์ ความเชย่ี วชาญเฉพาะดา้ นจะเปน็ ทยี่ อมรบั ของวงวชิ าการและสงั คม แนวคดิ ในการรวบรวม
และนำ� สารสนเทศหรือความรู้จากบุคคลมาใชป้ ระโยชน์จึงสอดคล้องกับแนวคิดเรอื่ ง “การจดั การความรู้”
ในปัจจุบันมีหลายสถาบัน/องค์การที่สนับสนุนยกย่องบุคคลดีเด่น/ผู้เชี่ยวชาญสาขา
ตา่ งๆ อาทิ ราชบัณฑติ ยสถานเป็นองค์การวิทยาการของรัฐท่แี ตง่ ต้ังผูท้ รงคุณวฒุ ิในสาขาวชิ าต่างๆ รูจ้ ัก
ในนาม ราชบณั ฑติ คอื นกั ปราชญห์ ลวง เปน็ ผทู้ ม่ี เี กยี รตปิ ระวตั ดิ งี าม ไดร้ บั การยกยอ่ งจากผรู้ ศู้ าสตรส์ าขา
