Page 34 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 34
8-24 ทฤษฎีและการวจิ ารณภ์ าพยนตร์
(3) การเล่าเรื่องในภาพยนตร์นั้นมีท่ีมาจากประวัติศาสตร์อันยาวนานของศาสตร์การเล่าเร่ืองซ่ึง
ถกู นำ� มาประยกุ ตใ์ ชเ้ ขา้ กบั สอื่ ใหมใ่ นภาพยนตร์ ดงั นน้ั รหสั ในการเลา่ เรอื่ งทส่ี ำ� คญั ในภาพยนตรๆ์ อนั ไดแ้ ก่
เร่ืองเล่า (story) และโครงเร่ือง (plot) ซ่ึงเป็นสิ่งท่ีมีมาก่อนแล้วในส่ืออ่ืน จึงเป็นตัวที่ก�ำกับช็อตใน
ภาพยนตร์
เรื่องท่ี 8.2.1
หลักการส�ำคัญของการเล่าเร่ืองในภาพยนตร์
การเลา่ เรือ่ งส่ือสารกับผ้ชู ม ผู้ฟัง ผ่านองคป์ ระกอบต่างๆ เหล่าน้ี ได้แก่ มุมมองในการเลา่ เรื่อง
ตัวละคร โครงเรื่อง แก่นเร่ือง ความขัดแย้ง ฉาก เทคนิคภาพและเสียง โดยมีรายละเอียดในแต่ละ
องคป์ ระกอบดงั นี้
มุมมองในการเล่าเร่ือง (narrator standpoint)
ในการชมภาพยนตร์ หากเราน่ังชมอย่างไม่ทันฉุกคิดเราอาจจะไม่สนใจเลยว่าภาพยนตร์เร่ืองน้ี
ถูกเล่าขึ้นจากมุมมองของใคร ในการชมภาพยนตร์บางเร่ือง บางคร้ังเรารู้สึกเหมือนเป็นผู้วิเศษที่หยั่งรู้
ความรสู้ กึ นกึ คดิ ของตวั ละครไปเสยี หมด บางครง้ั เรารสู้ กึ เหมอื นรใู้ จตวั ละครอกี ตวั แตไ่ มร่ วู้ า่ ตวั ละครอกี ตวั
คิดอะไร บางคร้ังเรารู้สึกเหมือนไม่รู้ใจตัวละครสักตัวในเร่ือง หรือในบางคร้ังเราก็โดนหลอกให้เหมือนกับ
ว่าเรารู้ทกุ อย่างในเร่อื ง แตจ่ รงิ ๆ แล้วเราไมร่ ู้อะไรเลย เหตุท่เี ปน็ เชน่ น้ีกเ็ พราะ “มุมมองในการเลา่ เร่ือง”
มมุ มองในการเลา่ เรอ่ื ง คอื การทผี่ เู้ ลา่ มองเหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขนึ้ โดยอาจจะมองจากวงในใกลช้ ดิ หรอื
จากวงนอกห่างๆ ซึ่งแต่ละจุดยืนในแต่ละมุมมองมีความน่าเชื่อถือแตกต่างกัน มุมมองในการเล่าเรื่องมี
ความส�ำคัญตอ่ การเลา่ เรื่องอย่างย่ิง เพราะมีผลต่อความรสู้ กึ ของผชู้ ม และการชักจงู อารมณ์ของผชู้ ม
ในภาพยนตร์หรือนิยาย มุมมองในการเล่าเร่ืองกค็ ือการมองเหตุการณ์ การเขา้ ใจพฤติกรรมของ
ตวั ละครในเรอ่ื งผา่ นสายตาของตวั ละครตวั ใดตวั หนงึ่ ซงึ่ หลุยส์ จิอันเน็ตตี (Louise Giannett) แบง่ จดุ ยนื
พืน้ ฐานในการเลา่ เรอ่ื งของภาพยนตร์ไว้ 4 ประเภท
(1) เล่าเรื่องจากจุดยืนของบุคคลท่ีหนึ่ง (The first-person narrator) คอื การทีต่ วั ละครตัวเอก
ของเรอื่ งเปน็ ผเู้ ลา่ เรอื่ งเอง ทำ� ใหม้ คี วามใกลช้ ดิ กบั เหตกุ ารณ์ สามารถบอกเลา่ ความรสู้ กึ นกึ คดิ ของตวั ละคร
เอก อย่างไรก็ดีจุดอ่อนของการเล่าเรื่องในลักษณะน้ีท่ีอาจมีอคติปนอยู่ด้วยเพราะเป็นการมองมาจากมุม
ของบุรุษที่หนึ่ง การเล่าเร่ืองจากจุดยืนของบุคคลท่ีหน่ึงจะพบได้บ่อยในภาพยนตร์ประเภทอัตชีวประวัติ
หรือสืบสวน โดยอาจให้ตัวละครเอกเป็นผู้เล่าเรื่องราวที่เกิดข้ึนจากมุมมองของเขา เช่น ภาพยนตร์ของ
