Page 54 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 54
1-44 ภาษาและทักษะเพอื่ การสอ่ื สาร
เรื่องท่ี 1.2.4
การใช้ภาษาในสื่อต่าง ๆ
สอื่ แตล่ ะชนดิ มขี อ้ ดี ขอ้ เสยี และลกั ษณะเฉพาะของสอ่ื ทแี่ ตกตา่ งกนั ออกไป ดว้ ยลกั ษณะทแ่ี ตกตา่ ง
กันนี้เองท่ที �ำใหส้ ่ือแตล่ ะประเภทมผี ลต่อการออกแบบสารของผูส้ ง่ สาร การตีความของผู้รบั สาร และระยะ
เวลาทผ่ี รู้ บั สารจะสามารถมผี ลยอ้ นกลบั มายงั ผสู้ ง่ สารได้ ตลอดจนมผี ลตอ่ ประสทิ ธภิ าพของการสอ่ื สารดว้ ย
ในเรือ่ งน้ีจะกล่าวถงึ การใช้ภาษาในสอื่ ส่ิงพิมพ์ ในสอ่ื กระจายเสียง ส่ือโทรทศั น์ และในสื่อคอมพวิ เตอร์
1. ภาษาในสื่อสิ่งพิมพ์
สอื่ สงิ่ พมิ พเ์ ปรยี บเสมอื นสอื่ กลางหรอื กระจกสะทอ้ นใหเ้ หน็ ลกั ษณะตา่ งๆ ของสงั คมบา้ นเมอื งหรอื
ของประเทศนนั้ ๆ ไมว่ า่ จะเปน็ การเมอื ง เศรษฐกจิ สงั คมประเพณแี ละวฒั นธรรม โดยทำ� หนา้ ทแ่ี ละบทบาท
ในการถา่ ยทอดขา่ วสาร ขอ้ มลู การนำ� เสนอ แสดงความคิดเห็นต่างๆ ดงั นนั้ บทบาทของสอื่ สง่ิ พมิ พก์ ค็ ือ
การกระท�ำหรือการสื่อสารของส่ือส่ิงพิมพ์ท่ีได้ส่งผล ก�ำลังส่งผลหรือจะส่งผลต่อชีวิตและสังคม แยกออก
เป็นภาษาในการเขียนข่าว ภาษาในการเขียนบทความสารคดี และภาษาการเขียนโฆษณาและ
ประชาสมั พันธ์
1.1 ภาษาในการเขียนข่าว ข่าว คือ การรายงานข้อเท็จจริงของเหตุการณ์ท่ีเกิดขึ้น ตลอดจน
ความคดิ เหน็ ของบุคคลส�ำคญั ซึ่งเปน็ เรือ่ งราวทีน่ ่าสนใจ ซึ่งประชาชนใหค้ วามส�ำคัญและสนใจ รวมทั้งมี
ผลกระทบตอ่ ผคู้ นจำ� นวนมาก การเขยี นขา่ วจงึ มกั ประกอบไปดว้ ยประเดน็ ทวี่ า่ ใคร ทำ� อะไร ทไ่ี หน เมอ่ื ใด
ท�ำไมจึงเกิดเหตุการณ์นั้นข้ึน และเหตุการณ์นั้นเกิดขึ้นอย่างไร ซึ่งมีโครงสร้างและลักษณะภาษาท่ีใช้ใน
การเขียน ดงั นี้ (อวยพร พานชิ , 2553)
1) พาดหัวข่าว (Headline) คอื การนำ� ประเดน็ สำ� คญั ของขา่ วมาพาดหวั หนงั สอื พมิ พ์ เพอื่
ให้ผู้อ่านทราบว่าวันนี้เกิดอะไรข้ึนบ้าง โดยใช้ตัวอักษรตัวใหญ่กว่าธรรมดา ใช้เพียงข้อความส้ันๆ แต่
สามารถเสนอสาระสำ� คญั ใหแ้ กผ่ อู้ า่ นไดพ้ จิ ารณาเลอื กอา่ นรายละเอยี ดขา่ วทต่ี นสนใจได้ ทงั้ ยงั สามารถบอก
ภาพลกั ษณข์ องหนงั สือพมิ พฉ์ บับนน้ั ๆ ดว้ ย การพาดหัวข่าวจะต้องใชท้ กั ษะการเลือกถ้อยคำ� ภาษาอยา่ ง
มาก เพราะตอ้ งดงึ ดดู ความสนใจและกระทบตอ่ ความรสู้ กึ ของผอู้ า่ นไปพรอ้ มๆ กบั การใชถ้ อ้ ยค�ำทสี่ นั้ ทสี่ ดุ
ใหส้ ามารถอธบิ ายเนอ้ื ความขา่ วไดม้ ากทสี่ ดุ โดยอาจใชค้ ำ� สแลง ภาษาเฉพาะกลมุ่ ใชส้ ำ� นวน หรอื เครอื่ งหมาย
วรรคตอนตา่ งๆ
2) ความน�ำ (Lead) คอื ย่อหนา้ แรกของขา่ วทอี่ ัดแน่นดว้ ยประเดน็ หรอื ใจความสำ� คัญของ
เร่ืองราว เพ่ือบอกเล่าให้ผู้อ่านได้ทราบประเด็นส�ำคัญของเรื่องทั้งหมดอย่างรวดเร็วด้วยการอ่านเพียง
รอบเดยี ว และสามารถดึงดูดความสนใจของผอู้ ่านไปส่เู น้ือขา่ วได้ ภาษาที่ใช้ในการเขยี นความนำ� ข่าวตอ้ ง
เขยี นดว้ ยขอ้ ความทกี่ ระชบั รดั กมุ เลอื กสรรค�ำ โดยเฉพาะคำ� กรยิ า คำ� วเิ ศษณ์ ทท่ี ำ� ใหเ้ หน็ ภาพ แฝงอารมณ์
ความรู้สกึ เลอื กใชค้ ำ� สัน้ ๆ แต่กนิ ความไดม้ าก และมคี วามสอดคลอ้ งกบั พาดหวั ขา่ ว
