Page 57 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 57
ความรูพ้ ้นื ฐานเก่ียวกบั ภาษาเพื่อการส่ือสาร 1-47
วิทยุกระจายเสียงเป็นสื่อท่ีมีอิทธิพลต่อผู้ฟังอย่างยิ่ง เป็นสื่อที่สามารถให้ทั้งความรู้ข่าวสารและ
ความบันเทิง ดังนั้น การใช้ภาษาทางวิทยุกระจายเสียงจึงเป็นส่ิงส�ำคัญมาก เพราะนอกจากจะค�ำนึงถึง
ความหมายแล้ว ยังต้องคำ� นงึ ถงึ การเปล่งเสยี งด้วย การเขียนบทวทิ ยุกระจายเสยี งน้นั ผูเ้ ขยี นบทตอ้ งรูจ้ ัก
เลอื กใชค้ ำ� ทเ่ี ปลง่ เสยี งไดง้ า่ ย หลกี เลยี่ งคำ� ทอี่ อกเสยี งยากหรอื พดู ลนิ้ พนั กนั แตต่ อ้ งพจิ ารณาดวู า่ คำ� ทเี่ ลอื ก
ใช้นั้น ต้องไม่ท�ำให้น�้ำหนักหรือความหมายของค�ำเปล่ียนไปด้วย รวมถึงการใช้ภาษาในรายการประเภท
ใด จึงควรต้องให้สอดคล้องกับลักษณะและประเภทของรายการน้ัน ถ้าเป็นภาษาเพ่ือความบันเทิงก็ต้อง
คำ� นงึ ถึงความสอดคล้องกับตัวเรื่องวา่ เป็นเรื่องอะไร เกิดในสมยั ใด ลักษณะและสำ� เนยี งการออกเสยี งเป็น
อย่างไร ซง่ึ ข้อควรค�ำนงึ ถงึ ในการใชภ้ าษาทางวทิ ยุกระจายเสียงมดี งั นี้
1) ตอ้ งอยู่บนพน้ื ฐานของความเปน็ จรงิ ไมย่ วั่ ยุ บดิ เบอื น หรือใชภ้ าษาคลุมเครอื อนั ก่อให้
เกดิ ความเข้าใจผิด
2) คำ� พดู หรอื ข้อความใดกต็ ามที่เผยแพร่ทางวทิ ยุกระจายเสยี งจะตอ้ งไม่ชีน้ �ำใหป้ ระชาชน
เกดิ ความสบั สน อลหมา่ น ตนื่ ตระหนกเสยี ขวญั หรอื เกดิ ความแตกแยก กระทบกระเทอื นตอ่ ความมัน่ คง
ปลอดภัยของชาติหรือความสัมพนั ธ์อนั ดกี ับต่างประเทศ
3) ไม่ใช้ภาษาหรือถ้อยค�ำใดท่ีมีความหมายส่อเจตนาท่ีจะกระทบกระเทือนเสียดสีผู้อื่นให้
เกิดความไม่สามัคคีกนั ในสังคม หมู่คณะหรอื แมแ้ ต่ละเมิดสิทธิและความรสู้ ึกโดยสว่ นตัว
4) ภาษาวิทยกุ ระจายเสยี งตอ้ งไมส่ ่อไปในทางหยาบคายหรอื ลามกอนาจาร
5) การใช้ค�ำพูดต่างๆ ต้องไม่ส่อแสดงว่ามีเจตนาเอนเอียงเข้าข้างหนึ่งข้างใด เพราะวิทยุ
กระจายเสยี งเปน็ สอื่ มวลชนควรวางตวั เปน็ กลาง โดยเฉพาะการเสนอขา่ ว ตอ้ งไมม่ คี วามคดิ เหน็ เจอื ปนอยู่
6) ภาษาทถี่ กู ตอ้ งตามหลกั การและศลิ ปะการพดู ยอ่ มจงู ใจใหน้ า่ สนใจมากกวา่ การใชภ้ าษา
โดยขาดศิลปะและหลักการ
7) ภาษาทางวทิ ยกุ ระจายเสยี ง เปน็ ภาษาเพอื่ การรบั ฟงั ผฟู้ งั วทิ ยกุ ระจายเสยี งอาจทำ� งาน
อย่างอน่ื พรอ้ มๆ กบั ฟงั วทิ ยุ การใช้ภาษา ใช้ถอ้ ยคำ� ตา่ งๆ จึงต้องทำ� ใหฟ้ งั ไดง้ า่ ยทสี่ ุด ตอ้ งมคี วามกระชับ
เขา้ ใจงา่ ย ไมเ่ พอ้ เจอ้ วกวน สบั สน ฟงั แลว้ เกดิ ความเขา้ ใจไดท้ นั ที เพราะไมม่ โี อกาสอา่ นทบทวนขอ้ ความ
ได้เอง หากใช้ถ้อยค�ำสำ� นวน ภาษาทยี่ ากต่อการฟงั ผูฟ้ งั จะไมเ่ ขา้ ใจ และในทส่ี ุดจะเลิกสนใจรับฟงั ทันที
2.2 สื่อโทรทัศน์ วิทยุโทรทัศน์ หมายถึง กระบวนการถ่ายทอดเสียงและภาพ โดยวิธีเปล่ียน
คลน่ื วทิ ยซุ งึ่ เปน็ คลน่ื เสยี งและภาพเปน็ คลนื่ แมเ่ หลก็ ไฟฟา้ ออกสอู่ ากาศ หรอื สง่ เสยี งและภาพทางสาย เพอื่
สง่ สารไปถงึ มวลชนทอี่ ยใู่ นถนิ่ ตา่ งๆ โดยตรง เปน็ การสง่ สญั ญาณไฟฟา้ ของภาพและเสยี งในเวลาเดยี วกนั
ทำ� ให้ผู้รบั สารไดร้ ับท้งั ภาพและเสียงในเวลาเดยี วกันด้วย
การใชภ้ าษาในสอ่ื วทิ ยโุ ทรทศั นม์ คี วามใกลเ้ คยี งกบั สอ่ื วทิ ยกุ ระจายเสยี ง เนอื่ งจากเปน็ สอื่ มวลชน
ทเ่ี ขา้ ถงึ ผู้คนจำ� นวนมากในเวลาเดียวกนั จงึ มขี ้อคำ� นงึ ถงึ ในการใชภ้ าษาคลา้ ยคลึงกนั แต่ภาษาทีใ่ ชใ้ นสื่อ
โทรทัศน์ไม่จำ� เป็นตอ้ งมงุ่ อธิบายให้ผชู้ มจนิ ตนาการภาพตาม เนื่องจากผชู้ มไดเ้ ห็นภาพกันอยู่แล้ว ดงั น้นั
ภาษาทีใ่ ชใ้ นส่อื โทรทัศนจ์ ะเปลีย่ นแปลงไปตามรูปแบบของรายการท่ีน�ำเสนอ ซึง่ มดี ังนี้
