Page 32 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 32
4-22 ภาษาและทกั ษะเพอ่ื การสอื่ สาร
เร่ืองที่ 4.2.3
ประโยคกับการส่ือความหมาย
1. ความหมายและส่วนประกอบของประโยค
การตดิ ตอ่ สอ่ื สารกนั ครง้ั หนง่ึ ๆ นนั้ ผพู้ ดู อาจใชถ้ อ้ ยคำ� เดยี ว เชน่ ไม่ ใช่ คะ่ ครบั ฯลฯ หรอื หลายคำ�
เช่น ร้อนจัง รถติดมาก ข้างนอกลมแรง ฯลฯ ไปจนถึงการใช้ค�ำที่มีเนื้อความครบบริบูรณ์ ซ่ึงเรียกว่า
ประโยค ซ่ึงหมายถึงการน�ำค�ำชนิดต่างๆ ท่ีมีความสัมพันธ์เก่ียวข้องกันมาเรียงกันให้ได้ใจความสมบูรณ์
ประโยคประกอบด้วย ประธาน กริยา กรรม และส่วนขยาย ในการใช้ภาษาเพื่อการส่ือสารอย่างมี
ประสิทธิภาพ ผใู้ ชต้ ้องรู้จักการสรา้ งประโยค โดยการเรียงค�ำในประโยคตามหนา้ ท่ีได้ถกู ต้อง ดงั ตวั อย่าง
ต่อไปน้ี
ประโยค ประธาน ขยายประธาน กริยา ขยายกริยา กรรม ขยายกรรม
ม้าวงิ่ มา้ วง่ิ
ม้าสีด�ำก�ำลังกนิ หญา้ ม้า สีดำ� กนิ ก�ำลงั หญ้า
มา้ สีด�ำก�ำลังกินหญา้ สด ม้า สีดำ� กนิ ก�ำลงั หญ้า สด
จากตวั อยา่ งจะเหน็ วา่ ประโยคที่ 1 (มา้ วง่ิ ) มเี ฉพาะ ประธาน และกรยิ า โดยไมม่ กี รรมกไ็ ดใ้ จความ
สมบูรณ์ ประโยคที่ 2 (ม้าสีด�ำกำ� ลงั กินหญ้า) ประกอบด้วย ประธาน ขยายประธาน กรยิ า ขยายกริยา
และกรรม ทำ� ใหไ้ ดใ้ จความชดั เจน สว่ นประโยคที่ 3 (มา้ สดี ำ� กำ� ลงั กนิ หญา้ สด) มคี รบทกุ สว่ น ทำ� ใหส้ ามารถ
สอื่ ความหมายไดช้ ดั เจนยิง่ ข้นึ
2. ประเภทของประโยค
ตามต�ำราหลักภาษาไทยจะแบ่งประโยคออกเป็นหลายประเภท แต่ในท่ีน้ีจะแบ่งประเภทตาม
วตั ถปุ ระสงคข์ องผใู้ ชป้ ระโยค เชน่ ตอ้ งการใหผ้ รู้ บั สารรบั รเู้ รอ่ื งราว ความคดิ ความรสู้ กึ ของตน หรอื ตอ้ งการ
ใหท้ �ำตามความต้องการของตน ซึ่งแบง่ ออกเปน็ 6 ประเภท ไดแ้ ก่
2.1 ประโยคบอกเล่า คือ ประโยคท่ีบอกเหตุการณ์ เร่ืองราว ความคิดเห็น โดยใจความของ
ประโยคจะบอกให้ทราบวา่ ใคร ทำ� อะไร ท่ไี หน อย่างไรอยู่ในประโยค ตวั อย่าง
- เด็กกำ� ลังเลน่ ฟตุ บอลในสนาม
- ฉันไปเทีย่ วญีป่ ุ่นกบั เพือ่ น
- แม่ไปซ้อื ของทห่ี า้ งสรรพสนิ ค้าเมือ่ วันอาทิตยท์ ผ่ี ่านมา