Page 34 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 34
4-24 ภาษาและทักษะเพ่อื การส่อื สาร
- คนสวนรดนํา้ ตน้ ไม้
- พ่อพาแม่ไปเที่ยวทะเล
ประโยคส้ันสามารถใช้ส่ือความหมายได้รวดเร็วตรงประเด็น ผู้รับสารเข้าใจได้ในเวลาส้ัน ถ้าเป็น
ภาษาเขียนก็ไม่ต้องเสียเวลาในการอ่านและจับประเด็น ส่วนภาษาพูดก็ไม่ต้องเสียเวลาล�ำดับความและ
แยกแยะประโยค
3.2 ประโยคยาว หมายถงึ ประโยคทม่ี ขี อ้ ความยาว ลกั ษณะของขอ้ ความทยี่ าวขนึ้ นนั้ เนอ่ื งจาก
1) การขยายส่วนต่างๆ ของประโยค เชน่
- แมพ่ าลกู สาวอายุ 14 ปีไปซอื้ เสอ้ื เป็นของขวัญวันเกิดที่ห้างสรรพสินค้าใหญ่ที่สุด
ในเมืองนี้
- ขณะน้ีเป็นเวลาท่ีคนไทยต้องมีความรักสามัคคีกันเพื่อความเป็นปึกแผ่นม่ันคง
ของชาติ
2) การเชื่อมประโยค เช่น
- แสงแดดมีประโยชน์ย่ิงต่อมนุษย์ แต่ถ้าได้รับปริมาณมากเกินไปก็พบว่าเป็นโทษ
ได้เช่นกัน เพราะแสงแดดประกอบด้วยรังสีหลายชนิดบางชนิดก็ท�ำให้เกิดโทษได้ และชนิดที่ก่อโทษนี้
เป็นแสงทีเ่ ราไมส่ ามารถมองเหน็ ได้ด้วยตาเปล่า
การใชป้ ระโยคสนั้ หรอื ประโยคยาวขนึ้ อยกู่ บั สถานการณท์ ผ่ี พู้ ดู หรอื ผเู้ ขยี นตอ้ งการสอื่ ความหมาย
เชน่ ถา้ เปน็ การสนทนากนั ระหวา่ งคนในครอบครวั หรอื เพอื่ น ทม่ี ลี กั ษณะเปน็ กนั เองกม็ กั พดู ดว้ ยประโยค
ส้ัน หลายๆ ประโยคตอ่ กัน แต่ถา้ เปน็ ภาษาเขียน หรือเป็นเรื่องทต่ี อ้ งอธิบายให้ชัดเจนต้องใช้ประโยคยาว
ทม่ี คี �ำขยายหรอื คำ� เชอ่ื มตามท่ยี กตวั อย่างมา
4. การเรียงล�ำดับค�ำในประโยค
ประโยคเกดิ จากการเรยี งคำ� หลายๆ คำ� เขา้ ดว้ ยกนั อยา่ งมรี ปู แบบ ถา้ เรยี งลำ� ดบั คำ� ผดิ ไปนอกจาก
ประโยคไม่ส่ือความหมายคือผิดไวยากรณ์แล้วยังผิดความหมาย ไม่ตรงกับความต้องการของผู้พูดและ
ผ้เู ขียน ภาษาไทยมกี ารเรียงลำ� ดับค�ำในประโยคดังน้ี
4.1 เรียงตามกรอบความคิด หมายถึง ค�ำที่กล่าวขึ้นก่อนจะเป็นจุดเริ่มต้นให้ทราบว่าจะกล่าว
เรอ่ื งใดตอ่ ไปโดยไมอ่ อกนอกเรอ่ื ง การเรยี งค�ำจงึ ขนึ้ ตน้ ดว้ ยประธาน ตามดว้ ย กรยิ า กรรม และสว่ นขยาย
ตามล�ำดับ เช่น
- รัฐบาลเชิญชวนประชาชนให้ลดการใชถ้ งุ พลาสตกิ
- ยูเนสโกขึน้ ทะเบียนนวดแผนไทยเปน็ มรดกทางวฒั นธรรม
ในบางประโยคค�ำทข่ี น้ึ ต้นอาจไม่ใชป่ ระธาน แตเ่ ป็นกรรมของประโยค เชน่
- บ้านหลังนี้ฉนั ปลูกมาหลายปีแล้ว (ฉนั ปลกู บ้านหลังนีม้ าหลายปีแล้ว)
- เด็กดื้อต้องถูกผปู้ กครองลงโทษบ้าง (ผู้ปกครองต้องลงโทษเดก็ ดือ้ บา้ ง)
- ต้นไม้ในป่าถกู ตดั โคน่ จนโลง่ เตยี นโดยนายทนุ (นายทนุ ตดั โคน่ ตน้ ไมใ้ นปา่ จนโลง่ เตยี น)
