Page 63 - ทักษะชีวิต
P. 63
การจดั การอารมณ์ ความเครียดและปัญหาทางอารมณ์ 6-53
การสงั เกตและพบสญั ญาณของปญั หาทางอารมณแ์ ละสขุ ภาพจติ แตเ่ นน่ิ ๆ เปน็ สงิ่ ชว่ ยใหส้ ามารถ
หาแนวทางเพื่อใหค้ วามช่วยเหลอื และจัดการกับปญั หาทเ่ี กดิ ขึ้นไดอ้ ยา่ งทันท่วงที อย่างไรก็ตาม หากพบ
ว่ามกี ารเปลยี่ นแปลงทไี่ มส่ ่งผลกระทบต่อการด�ำเนินชีวติ มากนัก อาจใช้วธิ ีการเขา้ ไปพูดคุย ถามไถ่ และ
รับฟังปัญหา แต่ถ้าพบว่าการเปล่ียนแปลงน้ันส่งผลกระทบต่อการด�ำเนินชีวิตอย่างมากก็ควรพาไปพบ
ผู้เชี่ยวชาญเพื่อใหค้ วามช่วยเหลอื อยา่ งถูกวธิ ีต่อไป
2. การช่วยเหลือด้วยเทคนิคการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
การปรึกษาเชิงจิตวิทยาเป็นกระบวนการช่วยเหลือทางจิตใจท่ีอาศัยการมีปฏิสัมพันธ์ด้วยการ
ส่ือสารแบบสองทางระหว่างบุคคลในการจัดการกับปัญหาทางอารมณ์ ความคิด และพฤติกรรม เพื่อให้
ผรู้ บั การปรกึ ษาไดส้ ำ� รวจและทำ� ความเขา้ ใจตนเอง จนสามารถแสวงหาแนวทางในการจดั การปญั หาอยา่ ง
เหมาะสมและมีการปฏิบัติตนเพ่ือการด�ำเนินชีวิตอย่างมีสุขภาวะที่ดี การปรึกษาเชิงจิตวิทยาจึงเป็น
กระบวนการที่ชว่ ยสนบั สนนุ ให้บุคคลหาแนวทางในจดั การส่งิ ต่างๆ ไดด้ ว้ ยตนเอง ไมใ่ ชท่ ำ� ตามคำ� แนะนำ�
ของผอู้ น่ื ในทนี่ จี้ งึ ขอเสนอเทคนคิ การปรกึ ษาเชงิ จติ วทิ ยาบางประการ ซงึ่ เปน็ เทคนคิ พน้ื ฐานทบี่ คุ คลทวั่ ไป
สามารถฝึกฝนได้ด้วยตนเองและน�ำมาประยุกต์ใช้ในการให้ความช่วยเหลือผู้อ่ืนเบื้องต้นผ่านการพูดคุย
ถามไถแ่ ละรบั ฟงั ปญั หาทเี่ กดิ ขนึ้ ดว้ ยความเขา้ อกเขา้ ใจ เพอ่ื ใหผ้ ทู้ มี่ ปี ญั หารบั รไู้ ดว้ า่ เขายงั มคี นทอี่ ยเู่ คยี งขา้ ง
อย่างเข้าใจ และเพื่อความไม่สับสนในการใช้ภาษา ในท่ีน้ีขอแทนบุคคลที่เผชิญปัญหาทางอารมณ์และ
สุขภาพจิตว่า “ผู้รับการปรึกษา” และบุคคลที่ให้ความช่วยเหลือว่า “ผู้ให้การปรึกษา” โดยเทคนิคการ
ปรกึ ษาเชิงจิตวิทยา มีรายละเอียดดังน้ี
2.1 สัมพันธภาพที่ดี การสร้างสมั พันธภาพเป็นขนั้ ตอนแรกในการเริม่ เขา้ ไปสนทนา เพอ่ื ให้ผรู้ ับ
การปรึกษาเกิดความไว้วางใจ และรับรู้ได้ว่าผู้ให้การปรึกษาพร้อมที่จะเข้าใจและยอมรับในส่ิงท่ีเป็นอยู่
สัมพันธภาพที่ดีจะช่วยให้ผู้รับการปรึกษาสบายใจท่ีจะเปิดใจและเล่าปัญหาของตนเองออกมา ดังนั้น
ผใู้ หก้ ารปรกึ ษาตอ้ งมคี วามสามารถในการเอาใจเขามาใสใ่ จเราซงึ่ เปน็ ความสามารถในการรบั รแู้ ละทำ� ความ
เขา้ ใจในอารมณ์ ความรสู้ กึ ของผอู้ น่ื เสมอื นการเขา้ ไปนงั่ อยใู่ นหวั ใจและมองโลกหรอื ประสบการณผ์ า่ นมมุ
มองของบุคคลนั้น และมีใจที่เป็นกลาง สามารถยอมรับและไม่ตัดสินหรือแสดงความไม่พอใจในส่ิงท่ีผู้รับ
การปรึกษาก�ำลังเล่าออกมา วิธีการสร้างสัมพันธภาพที่ดีจึงต้องอาศัยการแสดงออกทางค�ำพูด น้ําเสียง
กิรยิ าท่เี มตตา ออ่ นโยน โดยเริม่ ตน้ จากการทกั ทายและการพดู คุยในเรอ่ื งทวั่ ไปกอ่ นโดยยังไมต่ ้องมุ่งไปที่
ประเดน็ ของปญั หา เมอ่ื เกดิ ความคนุ้ เคยและรสู้ กึ ไวว้ างใจตอ่ กนั แลว้ จงึ เปดิ โอกาสใหผ้ รู้ บั การปรกึ ษาพดู ถงึ
ปญั หาออกมา แตท่ งั้ นใี้ นบางครง้ั หากผรู้ บั การปรกึ ษายงั ไมพ่ รอ้ มทจ่ี ะเลา่ ปญั หากไ็ มค่ วรไปเรง่ รดั อาจหลกี เลยี่ ง
ไปกอ่ นและชวนพดู คุยเรือ่ งทวั่ ไปกอ่ นจนกว่าผรู้ ับการปรึกษาจะมคี วามพร้อมถา่ ยทอดเร่อื งราวออกมา
2.2 การฟังอย่างใส่ใจ การฟังอย่างใสใ่ จเปน็ ทักษะพนื้ ฐานทั้งในกระบวนการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
และกระบวนการใหค้ วามชว่ ยเหลอื ในทกุ รปู แบบ หากใครทมี่ ปี ระสบการณล์ องมองยอ้ นกลบั ไปจะพบวา่ ใน
หลายคร้ังท่ีก�ำลังมีความทุกข์ภายในจิตใจหรือต้องเผชิญปัญหาชีวิต ในเวลาน้ันเพียงแค่มีใครสักคนที่อยู่
ขา้ งๆ และรบั ฟงั ในสง่ิ ทเ่ี ราพดู ระบายออกไปดว้ ยความเขา้ ใจและไมต่ ดั สนิ กส็ ามารถทำ� ใหเ้ รารสู้ กึ ดขี น้ึ หรอื
มีพลังใจที่จะต่อสู้กับปัญหาต่อไปได้ การฟังจึงเป็นวิธีการอย่างหน่ึงที่มีอานุภาพอย่างมากในการเยียวยา
