Page 16 - บันทึกรายวันของ เซอร์ จอห์น เบาริ่ง และสนธิสัญญาเบาริ่ง
P. 16
บนั ทึกรายวัน ของ เซอร์ จอห์น เบารงิ
และสนธสิ ญั ญาเบารงิ
เดินทางเข้ามาเจรจากับไทยน้ันเป็นช่วงปลายรัชกาลพระบาทสมเด็จ
พระนงั่ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ไทยด�ำ เนนิ นโยบายกบั ประเทศตะวนั ตกดว้ ยความ
ระมดั ระวงั และคงยดึ มนั่ ในระบบเศรษฐกจิ แบบเดมิ ของไทย แตก่ ร็ บั รู้
ถงึ อทิ ธพิ ลและอ�ำ นาจของชาตติ ะวนั ตกทก่ี �ำ ลงั รกุ คบื เขา้ มาอยา่ งทไ่ี มอ่ าจ
จะหลกี เลยี่ งไดใ้ นภมู ภิ าคนี้ ดงั ปรากฏชดั ในกระแสพระราชด�ำ รสิ ดุ ทา้ ย
ของพระบาทสมเดจ็ พระนงั่ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ถงึ บา้ นเมอื งในภายภาคหนา้ วา่
“... การศึกสงครามข้างญวนข้างพมา่ กเ็ หน็ จะไม่มีแล้ว จะมี
อยกู่ แ็ ตข่ ้างพวกฝรงั่ ใหร้ ะวังใหด้ ี อย่าให้เสยี ทีแกเ่ ขาได้ การงาน
ส่ิงใดของเขาที่คิด ควรจะเรยี นเอาไว้กใ็ หเ้ อาอย่างเขา แต่อย่าให้
นบั ถอื เล่ือมใสไปทีเดียว ...”
(พระราชพงศาวดารกรงุ รตั นโกสนิ ทร์ รชั กาลท่ี ๓ ฉบบั เจา้ พระยา
ทิพากรวงศ์)
ท่ีกล่าวมาข้างต้นทั้งหมดน้ี เป็นการต่างประเทศในยุค
รัตนโกสินทร์ตอนต้น ซ่ึงดำ�เนินการทางเศรษฐกิจการค้าแบบเก่าที่
สืบเน่อื งมาแต่ครง้ั อยธุ ยา โดยรัฐบาลเปน็ ผผู้ กู ขาดสินค้า ทัง้ ขาเข้าและ
ขาออก และจัดเก็บภาษีในอัตราที่สูงมากซึ่งเป็นอุปสรรคต่อพ่อค้า
ชาวตา่ งชาติ โดยเฉพาะชาวตะวนั ตกทเี่ ขา้ มาคา้ ขายในเมอื งไทย ในรชั สมยั
ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (พ.ศ. ๒๓๙๔ – ๒๔๑๑)
การคุกคามของประเทศมหาอำ�นาจตะวันตกเป็นที่ประจักษ์ชัดข้ึนใน
เอเชีย ญวนถูกฝร่งั เศสรุกรานตงั้ แตป่ ลายรชั กาลพระบาทสมเด็จพระ-
นง่ั เกลา้ เจา้ อยหู่ วั และญวนใตต้ กเปน็ ของฝรง่ั เศสใน พ.ศ. ๒๔๐๕ พมา่
พา่ ยแพส้ งครามกบั อังกฤษครง้ั ท่ี ๒ ใน พ.ศ. ๒๓๙๕ ญปี่ ุน่ ซง่ึ ดำ�เนนิ
4
