Page 22 - บันทึกรายวันของ เซอร์ จอห์น เบาริ่ง และสนธิสัญญาเบาริ่ง
P. 22
บนั ทกึ รายวัน ของ เซอร์ จอห์น เบารงิ
และสนธิสญั ญาเบารงิ
บนั ทกึ รายวนั ของเซอร์ จอหน์ เบารงิ และสนธสิ ญั ญาเบารงิ เปน็
เอกสารสำ�คัญทางประวัติศาสตร์ในช่วงที่เมืองไทยเปลี่ยนผ่านจากยุค
สุดท้ายของการเมืองเก่ามาสู่การเมืองสมัยใหม่ บันทึกรายวันของเซอร์
จอหน์ เบารงิ ตดั ตอนแปลจากหนงั สอื The Kingdom and People of
Siam (๒ เลม่ ) ซงึ่ เขยี นโดย เซอร์ จอหน์ เบารงิ อาจกลา่ วไดว้ า่ บนั ทกึ รายวนั
ซ่ึงเป็นบทสุดท้ายของเล่ม ๒ เป็นส่วนเดียวท่ีจัดว่าเป็นเอกสารชั้นต้น
ของหนงั สือชดุ นี้ ผเู้ ขยี นไดบ้ นั ทกึ เหตกุ ารณต์ ้งั แต่วันท่ี ๒๔ มนี าคม –
๒๕ เมษายน ๒๓๙๘ อนั เปน็ ช่วงเวลา ๑ เดอื นทีเ่ ขาได้เขา้ มาในเมอื ง
ไทย เพ่ือขอเจรจาท�ำ สนธสิ ัญญากบั ฝา่ ยไทย โดยบรรยายให้เหน็ แง่มมุ
ของการต่อรองระหว่างเขาในฐานะตัวแทนฝ่ายอังกฤษกับคณะผู้แทน
ฝ่ายไทย ซ่ึงแต่งตั้งโดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
อนั ประกอบดว้ ย พระเจา้ นอ้ งยาเธอ กรมหลวงวงศาธริ าชสนทิ ในฐานะ
ผู้แทนพระองค์ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาปยุรวงษ์ หรือ สมเด็จเจ้า
พระยาองค์ใหญ่ ผู้มีอาญาสิทธ์ิบังคับบัญชาได้สิทธิขาดท่ัวทั้งพระราช
อาณาจกั ร สมเดจ็ เจา้ พระยาบรมมหาพไิ ชยญาติ หรอื สมเดจ็ เจา้ พระยา
พระองคน์ อ้ ยผมู้ อี �ำ นาจบงั คบั บญั ชาทวั่ ทงั้ พระนคร เจา้ พระยาศรสี รุ ยิ วงศ์
(ชว่ ง บนุ นาค) สมหุ พระกลาโหม บงั คบั บญั ชาหวั เมอื งชายทะเลปกั ษใ์ ตฝ้ า่ ย
ตะวนั ตก เจา้ พระยารววิ งศ์ (ข�ำ บนุ นาค) ตอ่ มาเปลย่ี นเปน็ เจา้ พระยาทพิ ากร
วงศ์) พระคลัง และกำ�กับกรมท่า บังคับบัญชาหัวเมืองฝ่ายตะวันออก
บรรยากาศของการเจรจาความสะท้อนให้เห็นทัศนคติและท่าทีของ
ผบู้ นั ทกึ ซง่ึ เปน็ ตวั แทนของฝา่ ยองั กฤษ และของฝา่ ยไทยทม่ี ที งั้ คนหวั เกา่
และคนหัวใหม่ ความช่างสังเกตของผู้บันทึกทำ�ให้ผู้อ่านเห็นภาพท่ีน่า
สนใจของการเมืองไทยในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของบ้านเมืองในขณะนั้น
ถา้ นบั วา่ สนธสิ ญั ญาเบารงิ เปน็ ความส�ำ เรจ็ ครงั้ ส�ำ คญั ในชวี ติ ทางการเมอื ง
10
