Page 46 - เทพนิยายสงเคราะห์เรื่อง เมขลา-รามสูร และพระคเณศ
P. 46
36
ผ้าคาดพุงธรรมดานี่เอง(๑) แต่ไม่ใช่เครื่องประดับ ควรจะเป็นเครื่องปกปิด
มากกว่า เพราะสิ่งที่เป็นผ้าเช่นนี้จะทำเป็นเครื่องประดับด้วยเพชรมณีจินดา
อย่างท ี่เรียกว่า “มณีเมขลา” (หรือ girdle of jewels) ก็ด ูกระไรอ ยู่
จากรูปละครตัวพระนั้น จะเห็นเครื่องแต่งตัวชนิดหนึ่งเรียกว่า “รัด
สะเอวอ ยู่ใต้ป ั้นเหน่ง และด ูเหมือนจะรัดต ะโพกม ากกว่ารัดส ะเอว แต่ก ็เรียกก ัน
ว่ารัดสะเอว และรัดส ะเอวน ี้จะเป็นเครื่องป ระดับชนิดที่เรียกว่า “ประดับอ วัยวะ
ที่ล ับ” ได้หรือไม่ย ังสงสัยอยู่
ได้เห็นพระรูปเจ้าฟ้าทรงเครื่องต้นโสกันต์ ใต้หัวรัดพระองค์ลงมามี
ชายไหวช ายแ ครง(๒) หอ้ ยลงม าแ ผอ่ ยทู่ หี่ นา้ พ ระเพลา และระหวา่ งก ลางม เี ครือ่ ง
ทรงชนิดห นึ่งห้อยลงม า เรียกก ันว่า สุวรรณกะถอบ หรือ สุวรรณกัณฐอพก์ ดัง
ในบ ทละครอิเหนา พระราชน ิพนธ์รัชกาลที่ ๑ ว่า
ทองกรก าบเก็จเพชรพ ราย
เกยูรเลื่อมล ายประภ ัศร
ส่องส ีกัณฐอ พก์ดอกไม้ซ ้อน
รัดองค์บ ัวอ่อนก ุดั่นด วง
กัณฐอพก์ หรือ กะถอบนี้ ขุนธนกิจวิจารณ์ให้คำอธิบายว่า “คือ
แผ่นท องคำฉ ลลุ ายเป็นก ิ่งก ้านเครือวลั ยก์ นก ถา้ ช นิดเป็นตน้ ราชปู โภค มพี ลอย
ประดับด้วย สำหรับเครื่องเสียบห้อยที่ชายพกลงมาในระหว่างช่องหน้าขาทั้ง
สอง สามัญภาษาเรียกว่า “ช่อทับชาย” เทวรูปทรงเครื่องทั่วไป มีวัตถุสิ่งนี้
ประดับด ้วย สุวรรณกะถอบ สำเนียงเจ้าพนักงานเครื่องต้นเขาเรียกเพราะข ึ้น
ไปอีกห น่อยว่า “สุวรรณกัญจน์ถอบ”
(๑)จากคำอธิบายของขุนธนกิจวิจารณ์ ซึ่งให้แก่กรรมการชำระปทานุกรม
(๒)อธิบายเรื่อง “ชายไหวช ายแ ครง” ดูในคำวินิจฉัยที่ ๒ ของสมเด็จเจ้าฟ ้ากรมพระนริศฯ
ในห นังสือบันทึกส มาคมวรรณคดี ปีที่ ๑ เล่มท ี่ ๓
