Page 19 - โลกนิติจำแลง
P. 19
(17)
ด้านน ้ำห นักเสียงสูงต ่ำต ามบ ังคับแ ห่งวรรณยุกต์ และด ้านความช ัดเจนในก าร
สือ่ ความห มาย เมือ่ สมเดจ็ พ ระเจา้ บ รมวงศเ์ ธอ กรมพ ระยาเดชาด ศิ ร ทรงช ำระ
โคลงโลกน ิติสำนวนเก่าก ็ได้ทรงรักษาฉันทลักษณ์ข องโคลงสี่ส ุภาพไว้ แต่ทรง
ปรับแ กส้ำนวนภ าษาแ ละการใชศ้ ัพท์ใหช้ ัดเจนง่ายต ่อการท ำความเข้าใจยิ่งข ึ้น
ดังตัวอย่างเช่นค าถาโลกนีติต ่อไปน ี้
“หํโส มชฺเฌ น กากานํ สีโห คุนฺนํ น โสภเต
คทฺรภมชฺเฌ ตุรงฺโค พาลมชฺเฌ จ ปณฺฑิโต”
โลกนีติ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน แปลค าถาด ังกล่าวไว้ว่า
“หงส์อ ยู่ในหมู่กาย่อมห มดสง่า ราชสีห์อ ยู่ในหมู่โคย่อมห มดสง่า
ม้าอยู่ในห มู่ลาย่อมห มดสง่า นักปราชญ์อ ยู่ในหมู่ค นโง่ก็ย่อมห มดสง่า"
โคลงโลกนิติ สำนวนเก่า แต่งไว้ว่า
“ชาติหงส์ก ารอบล ้อม งาม
โครอบราชสีห์ทราม เสื่อมแ ท้
อัสดรเลื่องนาม ลารอบ ควร
ปราชญ์อ ยู่กลางพ าลแส้ ยศส ิ้นเสื่อมส ูญ”
สมเด็จพ ระเจ้าบ รมวงศ์เธอ กรมพ ระยาเดชาด ิศ ร ทรงช ำระใหม่ให้
ไพเราะส ละสลวยยิ่งข ึ้นเป็น
“ฝูงห งส์ห ลงเข้าสู่ ฝูงก า
สีหราชเคียงโคนา คลาดเคล้า
