Page 271 - การพัฒนาเครื่องมือและกิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
P. 271
การป ระเมินค ุณภาพข องเครื่องมือ และกิจกรรมแนะแนวและก ารป รึกษาเชิงจ ิตวิทยา 14-57
เรื่องท ่ี 14.2.2 วิธีก ารประเมนิ ค ณุ ภาพกิจกรรมแ นะแนว
และการป รกึ ษาเชงิ จติ วิทยา
จากท ีไ่ดก้ ล่าวไวใ้นเรื่องท ี่ 14.1.2 เกี่ยวก ับแ นวคิดห ลักก ารในก ารป ระเมินค ุณภาพก ิจกรรมแ นะแนว
และก ารป รึกษาเชิงจ ิตวิทยาว่า กิจกรรมแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยาที่ควรมีการป ระเมินคุณภาพคือ
กิจกรรมแ นะแนวแ ละก ารป รึกษาเชิงจ ิตวิทยาท ี่ม ีค วามค รบถ ้วนส มบูรณ์ในต ัวเองซ ึ่งได้แก่ กิจกรรมแ นะแนว
และการปรึกษาเชิงจิตวิทยาที่มีลักษณะเสนอในรูปของโครงการ และกิจกรรมแนะแนวและการปรึกษา
เชิงจิตวิทยาที่สร้างเป็นสื่อรูปแบบต่างๆ ดังนั้น การประเมินคุณภาพของกิจกรรมแนะแนวและการปรึกษา
เชิงจิตวิทยาที่จ ะก ล่าวต ่อไปนี้จ ึงเน้นท ี่ก ิจกรรม 2 ประเภทด ังกล่าว
1. การป ระเมนิ ค ณุ ภาพข องก จิ กรรมท เ่ี สนอในร ปู ข องโครงการท างการแ นะแนวแ ละก ารป รกึ ษา
เชงิ จ ิตวทิ ยา
การประเมินกิจกรรมที่เป็นโครงการทางการแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา สามารถดำเนิน
การค ล้ายก ับก ารป ระเมินแ ผนห รือโครงการโดยท ั่วไป กล่าวค ือถ ้าจ ะท ำอ ย่างเป็นร ะบบใหไ้ด้ม าตรฐานค วรจ ะ
ประเมินโดยใช้แ บบจำลอง (Model) ของการประเมิน ในการประเมินนอกจากจะพ ิจารณาตามอ งค์ประกอบ
ของแ บบจ ำลองที่ใช้แล้วมักเน้นพิจารณาป ระสิทธิผล และป ระสิทธิภาพของโครงการที่ประเมินอ ีกด้วย แบบ
จำลองการประเมินท ี่น ักวิชาการด้านการประเมินสร้างไว้มีห ลายแ บบจ ำลอง เช่น
1) แบบจ ำลองของไทเลอร์ (R.W. Tyler)
2) แบบจำลองข องสคร ิฟเว่น (M.Scriven)
3) แบบจำลองข องแฮมม อนด ์ (R.I. Hammond)
4) แบบจ ำล องข องส เตค (R.E. Stake)
5) แบบจำลองข องส ตัฟเฟิล บีม (D.I. Stufflebeam)
เพื่อเป็นแ นวคิด และป ระสบการณใ์นก ารป ระเมินแ ผนห รือโครงการโดยใชแ้ บบจ ำลอง จะไดใ้หส้ าระ
พอสังเขปสัก 3 แบบจ ำลอง พร้อมยกต ัวอย่างท ี่เป็นการป ระเมินจริงส ัก 1 แบบจำลองด้วย
1.1 สาระสำคัญของแบบจำลองการประเมิน ต่อไปนี้จะกล่าวถึงสาระสำคัญของแบบจำลองการ
ประเมิน 3 แบบจ ำลอง ซึ่งเป็นที่น ิยมใช้ก็ค ือ แบบจ ำลองของไทเลอร ์ แบบจ ำล องของสเตค และแบบจำล อง
ของสตัฟเฟิล บีม
1.1.1 แบบจำลองของไทเลอร์ ทั่วไปเรียกแบบจำลองนี้ว่า “แบบจำลองที่ยึดจุดหมายเป็น
หลัก” ผู้พัฒนาแบบจำลองนี้คือไทเลอร์ (Tyler, 1930 อ้างในสมหวัง พิธิยานุวัฒน์ 2533: 155) ไทเลอร์
มีความคิดว่า “การประเมินคือการเปรียบเทียบพฤติกรรมเฉพาะอย่าง กับจุดมุ่งหมายเชิงพฤติกรรม
ลขิ สิทธิ์ของมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธิราช