Page 82 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 82
3-18 องค์การและก ารจ ัดการ และการจ ัดการท รัพยากรมนุษย์
1. การก ำหนดวัตถปุ ระสงค์หลกั แ ละวัตถปุ ระสงค์รอง (Setting Primary and Intermediate
Objectives)
องค์การท ี่มีก ารดำเนินการต่อเนื่องม าระย ะเวลาห นึ่ง จะต้องก ำหนดว ัตถุประสงค์ห ลักและว ัตถุประสงค์รอง
วัตถุประสงคห์ ลักเป็นเรื่องท ีเ่กี่ยวก ับแ นวทางห ลักในก ารด ำเนินก ารข องอ งค์การในอ นาคตแ ละในร ะยะย าว ว่าต ้องการ
อยูใ่ นธ ุรกิจอ ะไร จะเสนอข ายผ ลิตภัณฑอ์ ะไรบ ้าง ในส ว่ นต ลาดใด และเน้นใชค้ วามส ามารถในก ารแ ข่งขนั (distinctive
competencies) เพื่อการม คี วามไดเ้ปรียบท างการแ ข่งขันด ้วยว ิธใีด ส่วนใหญว่ ัตถุประสงคห์ ลักน ีจ้ ะก ำหนดอ อกม าใน
รูปข องวิสัยทัศน์ (vision) ภารกิจ (mission) ปรัชญา (philosophy) หรือความเชื่อ นโยบาย (policy) วัตถุประสงค์
ระยะย าวแ ละก ลยุทธ์ (strategy) หลักข องอ งค์การ ส่วนว ัตถุประสงคร์ องจ ะม ขี อบเขตแ ละร ะยะเวลาส ั้นก ว่า โดยท ั่วไป
จะกำหนดขึ้นเพื่อให้สามารถเป็นเกณฑ์วัดว่าจะสามารถบรรลุวัตถุประสงค์หลักได้หรือไม่ การกำหนดวัตถุประสงค์
หลักจ ะเป็นห น้าที่ข องผู้บ ริหารระดับส ูง กรณีข ององค์การธ ุรกิจผ ู้ที่มีส ่วนในการก ำหนดว ัตถุประสงค์หลักน ี้จะรวมไป
ถึงคณะกรรมการอำนวยการ ประธานบริษัท และผู้ถือหุ้น วัตถุประสงค์รองเป็นวัตถุประสงค์ที่แคบกว่ามีระยะเวลา
1-3 ปี และม ีค วามช ัดเจนก ว่าว ัตถุประสงค์ห ลักแ ละโดยท ั่วไปจ ะได้ร ับก ารก ำหนดโดยร องป ระธานบ ริษัทห รือผ ู้จ ัดการ
ทั่วไป หรือผ ู้เชี่ยวชาญพ ิเศษในด ้านต่างๆ
ในขั้นของการกำหนดวัตถุประสงค์หลักขององค์การนี้จะเป็นขั้นตอนที่พยายามจะตอบคำถามว่า “อะไรคือ
ส ิ่งท ีเ่ราจ ะต ้องท ำ” หรือ “เราค วรท ำธ ุรกิจอ ะไร” “(What business are we in?)” และ “(What we want to be in the
future?)” ซึ่งก ารต อบค ำถามด ังก ล่าวจ ำเป็นท ี่จ ะต ้องป ระเมินส ถานภาพท ี่เป็นอ ยู่ข องอ งค์การในป ัจจุบัน โดยว ิเคราะห์
ข้อมูลจากแหล่งต ่างๆ ทั้งภ ายใน (internal analysis) และภ ายนอกอ งค์การ (external analysis) ข้อมูลจ ากภ ายนอก
เช่น ขอ้ มลู ท ีเ่กี่ยวก บั เศรษฐกิจ สังคม การเมือง เทคโนโลยี วทิ ยาการทีเ่ปลี่ยนไป ข้อมูลท เี่ กีย่ วก ับค ูแ่ ขง่ ขันแ ละล ูกคา้ จ ะ
ช่วยให้อ งค์การส ามารถว ิเคราะห์ได้ว ่าจ ะเกิดเป็นโอกาสห รือก ารค ุกคามต ่ออ งค์การห รือไม่แ ละอ งค์การจ ะต ้องท ำอ ะไร
หรอื ไมท่ ำอ ะไรบ า้ งแ ลว้ ก ำหนดข ึน้ ม าเปน็ ว ตั ถปุ ระสงค์ เพือ่ ใหอ้ งคก์ ารส ามารถด ำรงอ ยไู่ ดแ้ ละม กี ารเจรญิ เตบิ โตท ยี่ ัง่ ยนื
ข้อมูลจ ากภ ายในอ งค์การค ือข ้อมูลท ี่เกี่ยวก ับป ระสิทธิภาพก ารใช้ท รัพยากรห รือท ักษะค วามส ามารถในก ารด ำเนินง าน
ของอ งค์การที่ม ีอ ยู่ ทรัพยากรในท ี่นี้ร วมถ ึง ที่ดิน แรงงาน (men) วัตถุดิบ (material) เครื่องจักรอ ุปกรณ์ (machine)
ทุน (money) และความรู้ความสามารถในด้านบริหารหรือจัดการ (management skill) ของพ นักงานในองค์การ
ซึ่งข้อมูลจากภายในนี้จะบอกให้ทราบว่าองค์การมีความสามารถทางการแข่งขัน (competencies) แค่ไหนอย่างไร
หรือก ล่าวอ ีกน ัยห นึ่งค ือ ข้อมูลภ ายในจ ะบ อกใหท้ ราบว ่าอ งค์การม จี ุดแ ข็ง (strength) และจ ุดอ ่อน (weakness) ที่ไหน
อยา่ งไรบ ้าง การว ิเคราะหข์ ้อมลู ท ั้งส ภาวะแ วดลอ้ มจ ากภ ายในแ ละภ ายนอกอ งคก์ ารน ีจ้ ะช ว่ ยใหอ้ งคก์ ารส ามารถก ำหนด
วตั ถปุ ระสงคแ์ ละก ลยทุ ธไ์ ดอ้ ยา่ งถ กู ต อ้ งแ ละเปน็ ไปได้ อกี ป ระการห นึง่ ก ารก ำหนดว ตั ถปุ ระสงคโ์ ดยก ารว เิ คราะหข์ อ้ มลู
ทั้งจ ากภ ายนอกแ ละภ ายในด ังก ล่าว ก็จ ะช ่วยให้อ งค์การส ามารถป รับต ัวให้เข้าก ับส ภาวะแ วดล้อมท ี่เปลี่ยนแปลงไปได้
อยู่อ ย่างสม่ำเสมอโดยการแ ก้ไขว ัตถุประสงค์ห รือแ ผนให้สอดคล้องตามส ภาวะแ วดล้อมที่เปลี่ยนไป
2. การแ สวงหาห รอื ก ารคน้ หาโอกาสในการดำเนินก าร (Search for Opportunities)
หลังจากกำหนดวัตถุประสงค์หลักขององค์การได้อย่างชัดแจ้งแล้วขั้นตอนต่อไปคือ การแสวงหา หรือ
การค้นหาโอกาสในการดำเนินการ ในขั้นนี้จะเป็นขั้นตอนที่เกี่ยวข้องกับการเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับ
สภาวะแ วดลอ้ มข องอ งคก์ าร เพือ่ ก ารแ สวงหาห รอื ก ารค น้ หาโอกาส (opportunities) ซึง่ จ ะเปดิ ใหแ้ ละข อ้ จ ำกดั (threats)
ซึ่งจ ะเป็นอ ุปสรรคห รือก ารค ุกคามต ่ออ งค์การในก ารท ำก ิจกรรมต ่างๆ เพื่อบ รรลุว ัตถุประสงค์ท ี่ก ำหนดไว้ กล่าวค ือใน
ลิขสทิ ธ์ขิ องมหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช