Page 211 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 211
พฤติกรรมวิถีการดำเนินชีวิตที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรคไม่ติดต่อ 8-45
อ้างถึงใน Willett et al., 2006) ทั้งผู้คนที่มีภาวะน้ำหนักตัวมากกว่าปกติและมีภาวะโรคอ้วนยังประสบกับการตาย
ที่เพิ่มส ูงขึ้นจ ากโรคมะเร็งข องล ำไส้ใหญ่ส ่วนปลาย เต้าน ม (ภายห ลังว ัยหมดประจำเดือน) ไต เยื่อบุผ นังมดลูก และ
ตำแ หน่งอื่นๆ (Calle et al., 2003: อ้างถ ึงใน Willett et al., 2006)
ผู้ท ี่ม ีค ่า BMI น้อยก ว่า 25 มีน ้ำห นักเพิ่มข ึ้นม ากต ั้งแต่เมื่อย ังเป็นค นห นุ่มส าวแ ละม ีค วามเสี่ยงข องโรคเหล่านี้
เพิ่มข ึ้น แม้ว่า กลุ่มน ี้ไม่ได้มีภาวะน ้ำหนักตัวม ากกว่าปกติในท างว ิชาการ (Willett, Dietz, and Colditz, 1999: อ้าง
ถึงใน Willett et al., 2006) ตัวอย่างเช่น ในเขตช นบทของป ระเทศจ ีน F. B. Hu et al., (2000: อ้างถึงใน Willett
et al., 2006) พบว่า ทั้งผ ู้ชายแ ละผู้ห ญิงท ี่ม ีค่า BMI น้อยก ว่า 21 มีค วามช ุกของภาวะความด ันโลหิตสูงม ากกว่าใน
ผู้ที่ผอมท ี่สุดที่มีค่า BMI ประมาณ 25 เกือบ 5 เท่า เพราะว ่า คนเอเชียจำนวนมากก ำลังป ระสบก ับผ ลส ืบเนื่องที่เป็น
อันตราย (Adverse Consequence) ของการมีไขม ันในร่างกายมากเกินไปทั้งท ี่มีค ่า BMI น้อยกว่า 25 คำจำกัดความ
ของภาวะน ้ำหนักต ัวม ากกว่าป กติสำหรับชาวเอเชียได้ถ ูกข ยายอ อกไปร วมถึงค ่า BMI กายในช่วง 25 ถึง 30 (WHO,
2000: อ้างถึงใน Willett et al., 2006) สำหรับคนส่วนใหญ่ (ยกเว้นผู้ที่มีภาวะขาดสารอาหารอย่างเห็นได้ชัด) เช่น
วัยร ุ่นหรือค นห นุ่มส าว เป็นต้น น้ำหนักต ัวไม่ค วรเพิ่มข ึ้นมากกว่า 2 ถึง 3 กิโลกรัมภายห ลังอ ายุ 20 ปี ทั้งนี้ เพื่อร ักษาไว้
ซึ่งสุขภาพในระดับดีท ี่สุด (Optimal Health) (Willett, Dietz, and Colditz, 1999: อ้างถึงใน Willett et al., 2006)
ดังนั้น น้ำหนักตัวที่พ ึงประสงค์สำหรับคนส่วนใหญ่ควรมีค ่า BMI อยู่ในช่วง 18.5 ถึง 25.0 และน้ำหนักตัวที่เหมาะ
สมควรจ ะม ีค ่า BMI น้อยกว่า 23
ข้อมูลเพิ่มเติมที่เป็นประโยชน์มากยิ่งขึ้นจะได้จากการวัดรอบเอว (Waist Circumference) ซึ่งแสดงถึง
การสะสมไขมันบ ริเวณผ นังห น้าท้อง ในงานวิจัยห ลายเรื่อง รอบเอวเป็นต ัวท ำนายในร ะดับสูงของโรคหลอดเลือดแดง
โคโรนารี โรคหลอดเลือดส มอง และโรคเบาหวานป ระเภทท ี่ 2 แม้ว่า ภายหลังที่ควบคุมค่า BMI แล้วก ็ตาม (Willett,
Dietz, and Colditz 1999: อ้างถึงใน Willett et al., 2006) รอบเอวป ระมาณ 100 เซนติเมตรส ำหรับผ ู้ชาย และรอบ
เอว 88 เซนติเมตรสำหรับผู้หญิง ได้ใช้เป็นเกณฑ์สำหรับขีดจำกัดบนของช่วงที่ดีต่อสุขภาพ (Healthy Range) ใน
สหรัฐอเมริกา แตส่ ำหรับค นม ากมายข นาดข องไขม ันผ นังห น้าท ้องในช ่วงน ีจ้ ะม ากกว่าข ีดจ ำกัดบ นข องช ่วงท ีม่ สี ุขภาพด ี
เพราะรอบผ นังหน้าท ้องจ ะป ระเมินได้ง ่าย แม้ว่า จะอยู่ในที่ซ ึ่งไม่อาจหาเครื่องวัดได้ง ่าย ในขณะนี้การเพิ่มข ึ้นของร อบ
เอวม ากกว่า 5 เซนติเมตรจ ากช ่วงท ีด่ ตี ่อส ุขภาพจ ะใช้เป็นพ ื้นฐ านส ำหรับใหค้ ำแ นะนำก ารเปลี่ยนแปลงในแ บบแผนข อง
การออกก ำลังกายแ ละอาหารการกิน
มุมมองต่างๆ เกี่ยวกับสาเหตุของโรคอ้วนและหนทางเพื่อป้องกัน หรือลดโรคอ้วนเป็นที่โต้แย้งกัน อาหาร
ก ารก นิ ท มี่ ไี ขม นั ต ำ่ แ ละม คี ารโ์ บไฮเดรตส งู โดยเชือ่ ก นั ว า่ ไปล ดป รมิ าณก ารบ รโิ ภคแ คลอรไี ดเ้ องแ ละจ งึ ค วบคมุ ก ารส ะสม
เนื้อเยื่อไขม ัน (Adiposity) แต่อ าหารดังกล่าวไม่ลดน ้ำหนักต ัวในงานวิจัยเชิงทดลองแบบส ุ่มซึ่งดำเนินก ารน านเป็นปี
หรือมากกว่า (Willett and Leibel, 2002: อ้างถ ึงใน Willett et al., 2006) เครื่องดื่มท ี่ทำให้ห วานด้วยน้ำตาลส่งเสริม
ต่อก ารบ ริโภคแ คลอรมี ากเกินไปอ ย่างม นี ัยส ำคัญ บางส ่วนเป็นเพราะว ่า แคลอรใีนร ูปข องข องเหลวถ ูกค วบคุมย ากโดย
ร่างกาย (E. A. Bell, Roe, and Rolls, 2003: อ้างถ ึงใน Willett et al., 2006) ในเด็ก การเพิ่มข ึ้นในก ารบริโภคโซดา 1
ครั้งต ่อว ันม ีค วามส ัมพันธ์ก ับอ ัตราส่วนอ อด (Odd Ratio) (ดัชนีท ี่แสดงถ ึงค วามเสี่ยงในท างว ิทยาการร ะบาด) เท่ากับ
1.6 สำหรับอุบัติก ารณ์ข องภาวะโรคอ้วน (Ludwig, Petersom, and Gortmaker, 2001: อ้างถึงใน Willett et al.,
2006) และในง านว ิจัยเชิงทดลองแบบส ุ่ม เกี่ยวก ับการท ดแทนโซดาม าตรฐานก ับโซดาที่มีแคลอรีในอ าหารเท่ากับ 0 มี
ความส ัมพันธ์กับก ารสูญเสียน ้ำหนักตัวอย่างม ีนัยส ำคัญ (Raben and others, 2002: อ้างถึงใน Willett et al., 2006)
การล ดล งข องเสน้ ใยอ าหารแ ละก ารเพิ่มป รมิ าณไกลซ มี กิ (ปรมิ าณค าร์โบไฮเดรตท ดี่ ดู ซ ึมไดเ้รว็ จ ำนวนม ากท ีไ่ดจ้ ากแ ปง้
และน ้ำตาลขัดส ี) จำนวนม ากในอาหาร อาจไปเพิ่มภาวะโรคอ้วนด้วย (EB Beling and others, 2003; Swinburn
and others, 2004: อ้างถ ึงใน Willett et al., 2006)
ลิขสิทธ์ขิ องมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช
