Page 31 - พฤติกรรมมนุษย์และจริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
P. 31
จริยธรรมข ององค์กรธ ุรกิจ 8-29
ก่อนหรือเริ่มหลัง การแสดงความรับผิดชอบของบริษัทในลักษณะนี้จะมิใช่เพียงการสร้างความแตกต่างในวิธีการที่
มีอ ยู่ แต่เป็นการร ิเริ่มทำในสิ่งใหม่ๆ หรือเกิดน วัตกรรม (innovation) ใหม่ และจ ะเป็นการพัฒนาข ีดค วามส ัมพันธ์
ระหว่างผู้มีส ่วนได้ส ่วนเสียอ ย่างแ น่นแฟ้น (cohesiveness)
และหากแบ่งความรับผิดชอบขององค์กรธุรกิจต่อสังคมตามกระบวนการการดำเนินงานขององค์กรธุรกิจก็
สามารถแบ่งได้เป็น 3 จำพวก คือ
1) ธุรกิจเพื่อสังคม หรือ CSR - in - process เป็นการดำเนินการความรับผิดชอบขององค์กรธุรกิจต่อ
สังคมท ี่เกิดข ึ้นในก ระบวนการท ำงานห ลักข องก ิจการ หรือเป็นการท ำก ำไรอ ย่างร ับผ ิดช อบ เช่น การป ้องกันห รือก ำจัด
มลพิษในก ระบวนการผ ลติ เพื่อไมใ่ หส้ ่งผ ลกร ะท บต ่อช ุมชนโดยส ว่ นร วม การผ ลิตส ินคา้ ท มี่ คี ุณภาพ การเปิดเผยข อ้ มลู
เกี่ยวก ับส ินค้า การช ดเชยในก รณที ีล่ ูกค้าไดร้ ับค วามเสียห ายจ ากก ารบ ริโภคส ินค้าห รือเกิดจ ากก ารผ ิดพ ลาดแ ละค วาม
บกพร่องข องพ นักงานที่ถ ือเป็นกิจกรรมที่อ ยู่ในช่วงก ระบวนการท ำงานหลักต ามปกติ
2) กจิ กรรมเพือ่ ส งั คม หรอื CSR - after - process เปน็ การด ำเนนิ ก จิ กรรมข องอ งคก์ รเพือ่ ส รา้ งป ระโยชน์
แก่สังคมด ้านต ่างๆ ที่เกิดข ึ้นภ ายห ลังการดำเนินธุรกิจที่เป็นกร ะบ วนการห ลัก เช่น การเยียวยาผ ู้ได้ร ับผ ลกระท บจาก
การป ระกอบธ ุรกิจ การให้การช ่วยเหลือผ ูป้ ระสพภ ัยพ ิบัติ การบ ำเพ็ญส าธารณประโยชน์ การท ำก ิจกรรมเพื่อช ่วยเหลือ
สังคมท ี่อยู่น อกเหนือเวลาการทำงานปกติ
3) กิจการเพื่อส ังคม หรือ CSR - as - process เป็นการต ั้งห น่วยง านข ึ้นม าโดยไม่ได้ม ุ่งแ สวงก ำไรแ ต่ม ุ่ง
ทำป ระโยชน์ให้แก่ส ังคมเป็นห ลัก เช่น มูลนิธิ องค์กรสาธารณชน เป็นต้น
2. กจิ กรรมข องค วามร บั ผดิ ช อบข ององคก์ รธุรกิจตอ่ ส งั คม
ฟิลลิป คอตเลอร์ และแนนซี ลี (Philip Kotler&Nancy Lee, 2005) ได้แบ่งก ิจกรรรมข องความร ับผิดชอบ
ของอ งค์กรธุรกิจต่อส ังค มออกเป็น 6 ชนิด ได้แก่
1) การส่งเสริมก ารร ับร ู้ประเด็นป ัญหาท างส ังคม (cause promotion) เป็นกิจกรรมการจ ัดหาเงินทุน วัสดุ
สิ่งของ หรือทรัพยากรอื่นๆ ขององค์กรเพื่อเพิ่มการตระหนักรู้และความห่วงใยต่อประเด็นปัญหาสังคม หรือเพื่อ
สนับสนุนการหาเงินบ ริจาค การเข้าร่วมห รือหาอาสาส มัครเพื่อส นองต่อป ระเด็นป ัญหาทางส ังคมป ัญหาใดปัญหาห นึ่ง
ลักษณะกิจกรรมขององค์กรอาจเป็นลักษณะกิจกรรมที่องค์กรเป็นผู้ริเริ่มเอง เป็นพันธมิตรรายใหญ่ หรืออาจเป็น
ผ ู้ร ่วมก ิจกรรมร ายหนึ่งในจำนวนผู้ร ่วมก ิจกรรมอีกห ลายๆ ราย
2) การต ลาดท ีเ่กี่ยวเนื่องก ับป ระเด็นส ังคม (cause - related marketing) เป็นการน ำป ระเด็นส ังคมม าผ ูกต ิด
กับก ารข ายห รือก ารต ลาด เช่น การก ำหนดพ ันธส ัญญาว ่าจ ะน ำเงินร ายได้ทีไ่ดจ้ ากก ารข ายส ่วนห นึ่งไปบ ริจาค ส่วนใหญ่
ข้อเสนอน ีจ้ ะก ำหนดใชบ้ างช ่วงเวลาแ ละเพื่อก ารก ุศลเฉพาะบ างเรื่อง โดยบ ริษัทม วี ัตถุประสงคเ์พื่อท ั้งเพิ่มย อดข ายแ ละ
ทำการก ุศลไปพ ร้อมๆ กัน
3) การต ลาดเพื่อส ังคมข องอ งค์กร (corporate social marketing) เป็นก ิจกรรมการส นับสนุนห รือการจ ัด
ทำโครงการรณรงค์เพื่อเปลี่ยนพฤติกรรมของมนุษย์ในการพัฒนาด้านสุขอนามัย ความปลอดภัย หรือความเป็นอยู่
ที่ดีขึ้นของชุมชน จุดเด่นของโครงการคือก ารมุ่งเน้นก ารป รับเปลี่ยนพ ฤติกรรมซ ึ่งม ีล ักษณะแตกต่างจากก ารส่งเสริม
การต ระหนักรู้ การหาเงินทุน หรืออาสาสมัคร โดยองค์กรอาจจ ัดทำโครงการขึ้นเองห รือร ่วมกับหน่วยงานข องร ัฐ หรือ
องค์กรท ี่ไม่แ สวงหากำไร เช่น โครงการสนับสนุนให้ผู้ปกครองคุยกับเด็กถึงโทษของการส ูบบ ุหรี่ เป็นต้น
4) การบ ริจาคเพื่อก ารก ุศล (corporate philanthropy) เป็นก ิจกรรมท ี่อ งค์กรบ ริจาคเงินห รือว ัสดุส ิ่งของให้
แกอ่ งค์กรก ารก ุศลห รือส นองต ่อป ระเด็นส ังคมโดยตรง ในร ูปข องกองท ุนช ่วยเหลือท ีส่ นองต ่อค ำขอห รือค วามต ้องการ
จากภายนอกม ากกว่าเกิดจากการวางแผนห รือร ิเริ่มกิจกรรมภายในองค์กรเอง
ลขิ สทิ ธขิ์ องมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช
