Page 38 - พฤติกรรมมนุษย์และจริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
P. 38
8-36 พฤติกรรมมนุษย์และจ ริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
ในระดับประเทศ ได้มีหน่วยงานที่รับผิดชอบดูแลด้านการประกอบการธุรกิจและอุตสาหกรรมได้เข้ามามี
บทบาทในการรณรงค์และส่งเสริมให้ธุรกิจและผู้ประกอบการได้เข้ามามีส่วนรวมในการรับผิดชอบต่อสังคม ชุมชน
รวมทั้งส่งเสริมให้ชุมชนและประชาชนได้เข้ามามีบทบาทร่วมกับผู้ประกอบการเพื่อสร้างหลักธรรมาภิบาลมากขึ้น
เช่น โครงการร ณรงค์แ ละส ่งเสริมก ารใช้ร ะบบธ รร มาภิบ าลส ิ่งแ วดล้อมข องก ระทรวงอ ุตสาหกรรม ที่เริ่มม าต ั้งแต่ พ.ศ.
2551 เป็นโครงการร ะยะ 4 ปี (2551-2554) โดยม วี ัตถุประสงค์เพื่อส ่งเสริมก ารบ ริหารจ ัดการท รัพยากรแ ละส ิ่งแ วดล้อม
ในภ าคอุตสาหกรรมอย่างสมดุลและย ั่งยืน โดยกระทรว งฯ ทำห น้าที่ ส่งเสริม กำกับ ดูแล และสนับสนุนการป ระกอบ
การอุตสาหกรรมไม่ให้ส่งผลกระทบต่อชุมชนและสิ่งแวดล้อม ด้วยการรณรงค์ให้ผู้ประกอบการนำหลักธรรมาภิบาล
สิ่งแ วดล้อมม าใชใ้นส ถานป ระกอบก าร เพื่อส ร้างค วามต ระหนักในก ารร ับผ ิดช อบต ่อส ังคมด ้วยก ารเปิดโอกาสใหช้ ุมชน
เข้าม าม ีส ่วนร ่วมในก ารจ ัดการแ ก้ไขป ัญหาแ ละร ่วมต รวจส อบม ลพิษในส ถานป ระกอบก ารเพื่อส ร้างภ ูมิคุ้มกันให้ส ถาน
ประกอบการแ ละช ุมชน อันจะนำไปสู่ก ารพ ัฒนาอุตสาหกรรมท ี่ย ั่งยืนต่อไป และจ นถึง พ.ศ. 2552 มีผู้ประกอบการท ี่
ได้รับการคัดเลือกให้ผ่านเกณฑ์ไปแล้ว 274 ราย โดยกำหนดเป้าห มาย 450 รายใน พ.ศ. 2554
ในส่วนของกรมโรงงานอุตสาหกรรม ได้ส่งเสริมให้โรงงานต่างๆ ได้แสดงออกถึงความรับผิดชอบต่อสังคม
ควบคู่ก ับก ารพ ัฒนาป ระสิทธิภาพแ ละก ารเติบโตท างธ ุรกิจด ้วยก ารจ ัดทำ โครงการส ่งเสริมก ารแ สดงค วามร ับผิดชอบ
ของผู้ป ระกอบก ารอ ุตสาหกรรมต ่อส ังคม หรือ CSR-DIW ขึ้นใน พ.ศ. 2551 มีโรงงานท ี่สมัครใจเข้าร ่วมโครงการ 29
โรงงาน และในป ี พ.ศ. 2552 ไดข้ ยายโครงการไปส โู่รงงานข นาดก ลางแ ละข นาดย ่อมเพิม่ อ ีก 110 แห่ง ผูเ้ข้าร ่วมโครงการ
จะได้รับคำปรึกษาและความรู้จากองค์การมาตรฐานระหว่างประเทศเพื่อวางแนวทางการดำเนินงานอย่างมีความ
รับผ ิดชอบต ่อสังคม เช่น การก ำกับดูแลอ งค์กรอ ย่างม ีธ รรมาภิบาล การปฏิบัติต ่อแรงงานต ามหลักป ฏิบัติส ากล การ
ปฏิบัติต ่อผู้บริโภค การดูแลสิ่งแ วดล้อม การใช้ท รัพยากรอ ย่างค ุ้มค ่า และก ารม ีส่วนร่วมพัฒนาชุมชนและส ังคม ฯลฯ
ผู้ที่ผ่านเกณฑ์ จะได้รับเกียรติบัตรรับรองว่าเป็นผู้ประกอบการอุตสาหกรรมที่มีการดำเนินงานสอดคล้องกับเกณฑ์
มาตรฐานค วามรับผิดช อบข องผ ู้ป ระกอบการอุตสาหกรรมต ่อสังคม
ในส่วนของกระทรวงพาณิชย์โดยกรมส่งเสริมการส่งออก ได้ออกตราสัญลักษณ์ความรับผิดชอบต่อสังคม
หรือ “ SR Mark” (Social Responsibility Mark) เพื่อเป็นส ัญลักษณบ์ นบ รรจภุ ัณฑส์ ินค้าท ีแ่ สดงถ ึงก ารม สี ่วนร ับผ ิด
ชอบต่อส ังคมโดยใช้ว ัตถุดิบที่เป็นผลิตผลท างการเกษตรภ ายในประเทศ ที่ได้มีการซ ื้อขายโดยการท ำส ัญญาล่วงห น้า
(contract farming) ในราคาที่เป็นธรรม และมีส ัดส่วนก ารใช้ม ากกว่าร ้อยล ะ 50 ของม ูลค่าการผลิตทั้งหมด ทั้งนี้เพื่อ
ช่วยให้เกษตรกรสามารถขายผ ลผลิตได้ในราคาท ี่แ น่นอน มีร ายได้มั่นคง เพื่อน ำร ายได้มาพัฒนาค ุณภาพชีวิตให้ด ีข ึ้น
และเพื่อส ร้างร ากฐานเศรษฐกิจข องประเทศให้เข้มแข็งแ ละเติบโตในระยะย าว
อย่างไรก็ตามแม้ว่าองค์กรธุรกิจจะได้มีความเคลื่อนไหวและเริ่มดำเนินการในด้าน CSR โดยผนวกเป็น
ส่วนหนึ่งของการดำเนินงานขององค์กรธุรกิจอยู่แล้ว แต่การดำเนินการในแต่ละธุรกิจยังมีลักษณะต่างคนต่างทำ
เน้นกิจกรรม และยังขาดกรอบ ทิศทาง เป้าหมาย และแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจน และด้วยความจำเป็นที่ต้องมีการ
พัฒนากิจกรรมใหม่ๆ เพื่อให้ต อบสนองต่อป ระเด็นทางสังคมที่เกิดขึ้นใหม่ๆ ศูนย์ส่งเสริมธุรกิจเพื่อสังคม กระทรวง
พัฒนาส ังคมและค วามมั่นคงข องม นุษย์ จึงม อบหมายให้ สถาบันไทยพ ัฒน์ มูลนิธิบูรณะชนบทแ ห่งประเทศไทย ใน
พระบรมร าชูปถัมภ์ ในฐ านะห น่วยงานที่ด ำเนินการศ ึกษาว ิจัยเรื่อง CSR และเป็นผู้ประเมินท ิศทาง CSR ของไทยม า
อย่างต ่อเนื่องทุกป ี เป็นผ ู้ดำเนินก ารศ ึกษาจัดท ำแผนแม่บท CSR (CSR Master Plan) โดยก ารรวบรวมข ้อมูลจ าก
4 ภูมิภาค คน้ หาแ บบจ ำลอง CSR ทีม่ คี วามส อดคลอ้ งก ับบ ริบทข องท อ้ งถ ิน่ แลว้ ร วบรวมจ ัดท ำเปน็ ข ้อเสนอเชงิ น โยบาย
เพื่อน ำไปส ูก่ ารด ำเนินง านร ับผ ิดช อบต ่อส ังคมเชิงบ ูรณาก ารร ่วมก ัน นำเสนอต ่อก ระทรวงพ ัฒนาส ังคมแ ละค วามม ั่นคง
ของม นุษย์ เพื่อผ ลักด ันให้เป็นว าระแ ห่งช าติ และเสนอค ณะร ัฐมนตรพี ิจารณาอ นุมัตเิพื่อป ระกาศเป็น “CSR แห่งช าติ”
ต่อไ ป
ลิขสิทธขิ์ องมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช