Page 120 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 120
9-56 อาหารและโภชนบำบัด
ผู้หญิงส ูง 160 เซนติเมตร น้ำห นัก 50 กิโลกรัม คำนวณ ดัชนีม วลก าย ได้
18.752
= 19 อยู่ในเกณฑ์ป กติ ต้องใช้ตัวค ูณ 30 ในการคำนวณแ คลอรี
น้ำห นักที่ค วรจ ะเป็น คือ 160 — 110 = 50 กิโลกรัม
ปริมาณอ าหารที่ควรได้ คือ 50 × 30 = 1,500 กิโลแ คลอรี/วัน
จากจ ำนวนแ คลอรีท ั้งหมด นำมาแบ่ง 3 ส่วน
1. คาร์โบไฮเดรต ร้อยล ะ 50 ถึง (60)
2. โปรตีน ร้อยล ะ (15) ถึง 20
3. ไขม ัน ร้อยล ะ 30
นำจำนวนแ คลอรีทั้งหมดม าแบ่งเป็นอาหารห มู่หลักทั้ง 3 หมู่โดยใช้หลัก คาร์โบไฮเดรต และโปรตีน 1 กรัม
ให้พ ลังงาน 4 กิโลแ คลอรี ส่วนไขม ัน 1 กรัมให้พ ลังงาน 9 กิโลแคลอรี
5. อาหารแ ลกเปล่ยี น (Food exchange)
การก ำหนดอาหารแ ต่ละหมวด ควรให้ค วามรู้แก่ผ ู้ป่วยว ่าอ าหารท ี่อยู่ในหมวดเดียวกัน สามารถแลกเปลี่ยน
ได้ เพื่อค วามหลากหลายของร ายการอาหาร และการได้ร ับสารอาหารนานาชนิด
1. หมวดแ ป้ง 1 ส่วน เท่ากับ 15 กรัม ให้พ ลังงาน 80 กิโลแ คลอรี เทียบกับข้าวส ุก 1 ทัพพี ที่ใช้ทั่วไป
2. หมวดเนือ้ สัตว์
2.1 เน้อื ส ตั ว์ มีก ลุ่มไขม ันต ่ำม าก 1 ส่วนให้โปรตีน 7 กรัม พลังงาน 35 กิโลแคลอรี ตัวอย่าง เช่น เนื้อ
ปลา ปลาขูด ถั่วเมล็ดแห้งส ุกแ ล้ว ½ ถ้วยต วง
2.2 เน้ือส ตั วไ์ ขมันต ำ่ 1 ส่วนให้โปรตีน 7 กรัม ไขมัน 3 กรัม พลังงาน 55 กิโลแคลอรี ตัวอย่างเช่น
อกไก่ ลูกช ิ้นไก่ ปลาแ ซลมอน
2.3 เนื้อส ตั วไ์ ขมันป านกลาง 1 ส่วน มีโปรตีน 7 กรัม ไขมัน 5 กรัม พลังงาน 75 กิโลแคลอรี ได้แก่
หมูต ิดม ัน เนื้อเป็ด ปลาทอด ไข่ 1 ฟอง
2.4 เนอื้ ส ตั ว์ไขมนั ส งู 1 ส่วน ให้โปรตีน 7 กรัม ไขม ัน 8 กรัม พลังงาน 100 กิโลแ คลอรี ได้แก่ ซี่โครง
หมูต ิดมัน หมูยอ เบคอน หมูแฮม กุนเชียง คอห มู ไส้กรอกอ ีสาน
3. หมวดไ ขม นั 1 ส่วน มาจากไขมัน 5 กรัม ให้พ ลังงาน 45 กิโลแคลอรี แบ่งเป็น
3.1 กลุ่มไขมันท่ีมีกรดไขมันอ่ิมตัว (Saturated fatty acid) เช่น ไขมันสัตว์ น้ำมันหมู เนยสด
เบคอนท อด อย่างล ะ 1 ช้อนชา กะทิ 1 ช้อนโต๊ะ ครีมนมส ด 2 ช้อนโต๊ะ
3.2 กลมุ่ ไขม นั ท ม่ี กี รดไขม นั ไมอ่ ม่ิ ต วั ห ลายต ำแหนง่ (Poly unsaturated fatty acid) ตัวอย่าง เช่น น้ำมัน
พืชจากถั่วเหลือง หรือข ้าวโพด มาย องเนส อย่างละ 1 ช้อนชา น้ำส ลัด 1 ช้อนโต๊ะ
3.3 กลมุ่ ไขม ันท ่ีมีก รดไขมนั ไม่อิ่มต ัวตำแหน่งเดยี ว (Mono unsaturated fatty acid) ตัวอย่าง ปริมาณ
1 ส่วน เช่น น้ำมันถ ั่วล ิสง 1 ช้อนช า ถั่วล ิสง 10 เมล็ด งา 1 ช้อนโต๊ะ
อาหารที่ไม่ต้องคิดพลังงานคือมีพลังงานน้อยกว่า 20 กิโลแคลอรี เช่น ซอสมะเขือเทศ 1 ช้อนโต๊ะ
ผงโกโก้ไม่เติมน้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ แต่จ ำกัดไม่เกิน 3 ส่วนต่อวัน
ลขิ สทิ ธข์ิ องมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธิราช