Page 117 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 117
อาหารก ับกลุ่มอาการเมแทบอ ลิก 9-53
เรื่องที่ 9.4.4
การจ ดั การอาหารสำหรบั โรคเบาห วาน
เนื่องจากน้ำตาลในเลือดมาจากอาหารที่รับประทาน โดยเฉพาะหลังอาหารระดับน้ำตาลจะสูงขึ้นมาก ก่อน
อาหารในคนป กติน ้ำตาล 70-99 มก./ดล. แต่หลังอ าหาร 2 ชั่วโมง จะเพิ่มถึง 139 มก./ดล. ผู้เป็นเบาห วานจ ะต ้องระวัง
รักษาระดับน้ำตาลก่อนอ าหารอ ยู่ในเกณฑ์ 70-130 มก./ดล. และห ลังอ าหารไม่เกิน 180 มก./ดล. อย่างไรก ็ด ี น้ำตาล
ระดับต ่ำก ว่า 50 มก./ดล. จะทำให้เกิดอาการใจสั่น เหงื่ออ อก ชีพจรเร็ว วิงเวียนศีรษะ เป็นล ม หมดส ติ อาจม ีอันตราย
รุนแรงถึงกับเสียชีวิต ในทางตรงข้ามหากน้ำตาลสูงเกินไปจะก่อให้เกิดการอักเสบของผนังหลอดเลือดนำไปสู่ภาวะ
หลอดเลือดตีบแ ข็งได้ในระยะย าว
มีข ้อมูลในโครงการป้องกันเบาห วานที่ใช้โภชนบำบัด ให้ค ำป รึกษาด ้านอ าหาร และการอ อกกำลังกายสัปดาห์
ละ 150 นาที ทำให้ก ลุ่มผ ู้อ ยู่ในระยะก่อนเบาห วาน (Pre - DM) พ้นจากก ารเป็นเบาห วานได้ร ้อยล ะ 58
ผู้ที่ใช้ยาเม็ดลดน้ำตาล ยาฉีดอ ินซูลิน ยังคงต้องจัดการเรื่องอาหารควบคู่กันไป ทั้งยังต ้องระวังม ิให้น้ำตาล
ต่ำในช ่วงเวลาท ี่ยาอ อกฤทธิ์ส ูงสุด
สิ่งที่จ ำเป็นส ำหรับการจัดการอ าหารน ั้น ประกอบด ้วย
1) การร ับรู้ค วามสำคัญข องโภชนบ ำบัด
2) ผู้ให้โภชนบำบัดค ือน ักกำหนดอาหารเป็นผู้มีบทบาทส ำคัญ
3) การจัดอาหารต้องให้เหมาะสมกับป ระเภทของผู้ป ่วย
4) ต้องม ีก ารออกแบบก ารให้ค ำป รึกษา
5) วิธีก ารจ ัดอาหารแลกเปลี่ยน
6) ตัวอย่างร ายการอาหารส ัดส่วนอาหารแต่ละม ื้อ
1. ความส ำคญั ของโภชนบำบดั ทางการแพทย์
การให้โภชนบำบัด (Medical Nutrition Therapy) มีป ระโยชน์ ดังนี้
1.1 รักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ไม่สูงเกินไปไม่ต่ำเกินไป ช่วยลดโรคแทรกซ้อนทั้งเฉียบพลัน
และเรื้อรัง
1.2 ปอ้ งกนั หรือชะลอโรคเบาหวาน สำหรับผ ู้มีน้ำตาลผ ิดปกติในก ลุ่มก่อนเบาห วาน (Pre - DM) ไม่ว่าจ ะมี
น้ำตาลสูงในช ่วงง ดอ าหาร (Impaired fasting glucose, IFG) หรือน้ำตาลส ูงในช ่วงหลังอ าหาร (Impaired glucose
toterance, IGT) บางรายมีทั้ง 2 ชนิดร วมกัน ในกลุ่มก่อนเบาหวาน หากไม่ป ้องกัน จะก ลายเป็นเบาห วานร้อยล ะ 11
ต่อป ี แต่ถ้าป้องกันด ้วยก ารป รับพ ฤติกรรมด้านอ าหารร ่วมกับก ารอ อกแรงกาย ป้องกันได้ร้อยละ 58
1.3 การใหโ้ ภชนบำบัด ช่วยฟ ื้นฟูสภาพร ่างกายห ลังการเจ็บป่วยเฉียบพลันเช่น หลังผ ่าตัด การบาดเจ็บจาก
อุบัติเหตุ การติดเชื้อ
1.4 ในผู้ท่ียังไม่เจ็บป่วย โภชนบำบัดช่วยสร้างเสริมสุขภาพจากการบริโภคอาหารที่มีคุณค่า มีประโยชน์ต่อ
ร่างกาย ทำให้สุขภาพดี ไม่เจ็บป ่วยบ่อย
ลิขสิทธิ์ของมหาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช
