Page 187 - อาหารและโภชนบำบัด

อาหารกับโรคความดันโลหิตสูง 10-57

ภาคผนวก 2

ปรมิ าณโซเดียมในอาหารหลกั หม่ตู ่างๆ

1. อาหารหลกั หมู่เนอ้ื สตั ว์

เนื้อสัตว์ทะเลจำ�พวกกุ้ง หอย ปู และไข่ไก่ 1 ส่วนของอาหารพวกนี้หมายถึง เนื้อสัตว์ที่หุงต้มแล้ว เช่น เนื้อกุ้งทะเล
ปู ปลาหมึก 30 กรัม หรือประมาณ 2 ช้อนโต๊ะ มีโซเดียม 60 มิลลิกรัมและมีสารอื่นในปริมาณพอๆ กันคือ โซเดียม 7 กรัม
ไขมัน 3-5 กรัมและไม่มีคาร์โบไฮเดรต

หมายเหตุ: ถ้านำ�ไปทำ�เค็มจะมีโซเดียมมากจนผู้ป่วยจำ�กัดโซเดียมควรงดโดยเด็ดขาด

เนื้อหมู วัว ควาย เป็ดไก่ และสัตว์นํ้าจืด เช่นกุ้ง ปู หอย รวมทั้งส่วนเนื้อของปลาทะเล ไม่ติดมันสุกแล้ว 1 ส่วน
(30 กรัม) มีโซเดียมเพียง 25 มิลลิกรัม ไขมัน 3-5 กรัม และไม่มีคาร์โบไฮเดรต

2. หมนู่ ม
นม 1 ส่วน คือ นมสดมิได้ปรุงแต่ง 1 ถ้วยตวง (8 ออนซ์) มีโซเดียม 8 กรัม ไขมัน 10 กรัม คาร์โบไฮเดรต 12 กรัม

มีโซเดียมมากถึง 120 มิลลิกรัม อาหารหมู่นี้ 1 ส่วนได้แก่

นมสดชนิดธรรมดา หรือขาดไขมัน 1 ถ้วยตวง

นมข้นจืด ¼ ถ้วยตวง

นมผง ½ ถ้วยตวง

มีโซเดียมเท่ากันคือ 120 มิลลิกรัม

หมายเหตุ: เนยแข็ง 1 ออนซ์ มีโปรตีนเทียบเท่ากับนมสด 1 ถ้วยตวงนั้น มีโซเดียมมากถึงประมาณ 3 เท่าของปริมาณที่มีใน
นมสด

ผู้ป่วยที่จำ�กัดโซเดียมจึงกนิ เนยแขง็ ไมไ่ ด้ และกินนมได้เท่าที่แพทย์หรอื นกั กำ�หนดอาหารก�ำ หนดปริมาณใหเ้ ท่านัน้

3. หมู่ข้าว

อาหารหลักหมู่ข้าวหากมิได้ปรุงแต่งมีโซเดียมน้อย ผู้ป่วยที่จำ�กัดโซเดียมไม่ว่าระดับใด กินได้มาก (หากมิได้จำ�กัด
พลังงานและโปรตีน) โดยมิได้ทำ�ให้โซเดียมในอาหารเพิ่มขึ้นมากเลย เช่น ข้าวเจ้า ข้าวเหนียว ก๋วยเตี๋ยวเส้นใหญ่ สาคู วุ้นเส้น
ซ่าหริ่ม นับได้ว่าไม่มีโซเดียม และไม่มีโปรตีนด้วย

อาหารพวกข้าวที่ปรุงแต่งและมีโซเดียมมาก เช่น หมี่ซั่วมีรสเค็มมาก บะหมี่มักจะมีทั้งเกลือและสารประกอบโซเดียม
อย่างอื่นที่ทำ�ให้เส้นเหนียว ผู้ป่วยที่ต้องจำ�กัดโซเดียมควรงดทั้งบะหมี่และหมี่ซั่ว

ขนมปงั ปอนด์ ชนดิ ทีท่ ำ�ขายกนั อยูท่ ั่วไป มกี ารเตมิ เกลือ 1 ส่วน คือ 1 แผ่นมีโซเดียมถึง 135 มลิ ลกิ รมั หรอื ประมาณ
5 เทา่ ของขา้ ว ผูป้ ว่ ยทีจ่ �ำ กดั โซเดยี มระดบั จ�ำ กดั เครง่ ครดั ควรงด ถา้ จะกนิ ควรกนิ ขนมปงั พเิ ศษทีไ่ มเ่ ตมิ เกลอื (salt free bread)

4. หมผู่ ัก

พวกผักส่วนมากมีโซเดียมน้อย ทั้งประเภทมีคาร์โบไฮเดรตน้อย เช่น พวกผักใบและก้าน (กินได้โดยไม่ต้องคิด
คำ�นวณ) และประเภทมีคาร์โบไฮเดรตปานกลาง เช่น พวกผลหัว ฝัก หรือเมล็ดสดๆ 1 ส่วนคือ 100 กรัม หรือประมาณ ¼
ถ้วยตวง มีโซเดียมเพียงประมาณ 9 มิลลิกรัม ส่วนพวกถั่วเมล็ดแห้งต้มสุก พวกเผือก มัน 1 ส่วนมีโซเดียมเพียง 5 มิลลิกรัม
ผักบรรจุกระป๋อง ถ้ามิได้ใส่เกลือ ผู้ป่วยที่จำ�กัดโซเดียมย่อมกินได้ แต่ถ้าใส่เกลือ ต้องงด (ควรอ่านฉลากข้างกระป๋อง)

ลขิ สิทธ์ขิ องมหาวิทยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช